YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/13993
KARAR NO : 2019/21585
KARAR TARİHİ : 03.12.2019

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının … Otel’de, 13.05.2010 tarihinde işe başladığını, davalı şirkette, çalışmalar sezonluk olup, çalışma sezonu, nisan veya mayıs ayında başlamakta ve ekim ayında sona erdiğini, davacı, bu şekilde dört sezon davalı işyerinde çalıştığını, davacı, 13.05.2010 tarihinde çalışmaya başlayıp, ilk sezon 02.11.2010, ikinci sezon 17.03.2011 den 02.11.2011, üçüncü sezon ise 28.03.2012 den 07.11.2012 tarihleri arasında, dördüncü sezon 26.03.2013 den 30.10.2013 çalıştığını, bu tarihler arasındaki toplam çalışması yaklaşık olarak 29 ay olduğunu, haftanın 6 günü çalışmakta 1 gün tatil yaptığını, 6 günlük çalışma günlerinin 5 gününde, sabah 08.00 de işbaşı yapmakta ve saat 14.00 de işi bıraktığını, saat 18.00 de tekrar işe başlamakta ve akşam 22.00 de çalışmaya son verdiğini, haftanın 1 gününde ise 08.00-14.00de bırakmakta ve 18.00 de tekrar işe başlamakta saat 24.00 de bıraktığını, davalı işyerinde antraktlı çalışma düzeni olduğunu, bu düzen ile haftalık 74 saat çalışması olduğunu, haftalık 45 saatin üzerindeki çalışmaların fazla çalışma olarak kabul edilmesi esasına göre davacının haftalık 29 saat fazla çalışması olduğunu ileri sürerek, fazla mesai ücret alacağını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, 2014 sezonu için davacının işe davet edilerek kendisine işe davet yazısı gönderildiğini, davet yazısının davacı tarafından tebliğ alındığını, fakat davacı çalışmaya gelmeyeceğini telefon yoluyla bildirerek ve gelip fiilen işe başlamayarak mevsimlik iş sözleşmesini kendisi feshettiğini, davacının fazla mesai yapmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının, denetime elverişli bilirkişi raporunda belirtilen 12 saat fazla çalışma yaptığının sabit olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili ve (katılma yoluyla temyize başvuran) davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların, tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta; davacı, haftada 6 gün çalıştığını, çalışma günlerinin 5 gününde, sabah 08.00 de işbaşı yapmakta ve saat 14.00 de işi bıraktığını, saat 18.00 de tekrar işe başlamakta ve akşam 22.00 de çalışmaya son verdiğini, haftanın 1 gününde ise 08.00 de işbaşı yapmakta ve saat 14.00 de bırakmakta ve 18.00 de tekrar işe başlamakta saat 24.00 de bıraktığını iddia etmiştir.İddiasını ispat amacıyla tanık deliline dayanmıştır. Davalı ise,haftalık çalışma planlarına ve imzalı bordrolara dayanarak davacının fazla mesai yapmadığını savunmuştur.
Mahkemece,haftalık çalışma planlarının usulüne uygun düzenlenmediği gerekçesiyle imzalı bordrolarda fazla mesai ücret alacağı olan aylar da hesaplamada dışlanarak davacının 12 saat fazla çalışma yaptığının kabulüne karar verilmiştir.Haftalık çalışma planlarının dikkate alınmaması ve bordroda tahakkuk olan ayların dışlanması yerinde ise de fazla mesai hesabında davacının talebini aşar mahiyette hesaplama yapılmıştır. Her ne kadar bilirkişi raporunda dosya kapsamı itibariyle iki seçenekli hesaplama yapmışsa da ilk seçenekte yasal ara dinlenme süreleri düşülmediğinden, ikinci seçenekte ise davacının talebi aşıldığından iki seçenekte hatalıdır.
Dosya kapsamından , davacı beyanı ile tanık anlatımları birlikte değerlendirilerek, davacının haftanın beş günü 08.00-14.00 ve 18.00-22.00 mesaisi ile 6 ve 4 saatlik çalışmalarından İK’nın 68.m. göre yarım saatlik ara dinlenmeler düşüldüğünde 5,5 saat+3,5 saat ile toplamda 9 saat, haftada bir gün 08.00-14.00 ve 18.00-24.00 mesaisi ile 6 şar saatlik çalışmalarından yarım saatlik ara dinlenmeler düşüldüğünde 5,5 saat+5,5 saat ile toplamda 11 saat olmak üzere haftalık 66 saat fiili çalışması olduğu, İK’nın 63.m.ne göre yasal çalışma sınırı olan haftada 45 saatlik sınırı 11 saat aşmakla davacının haftalık 11 saat fazla çalışmasının olduğu kabul edilmelidir.
Mahkemece bu hususlar gözetilmeden yapılan hesaplama ile talebi aşar mahiyette sonuca gidilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F)Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, nisbi temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 03.12.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.