YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/10564
KARAR NO : 2019/100
KARAR TARİHİ : 07.01.2019

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan … ile … Belediyesi Akaryakıt Hizmetleri San. Tic. A.Ş. vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

YARGITAY KARARI

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının temizlik görevlisi olarak çöp toplama işinde 16/01/2006-22/11/2013 tarihleri arasında davalı Belediyede diğer davalı alt işveren şirketler işçisi olarak çalıştığını, 01/12/2013 tarihinde emekli olarak emeklilik nedeniyle iş akdinin sonlandığını iddia ederek, kıdem tazminatı ile yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … vekili, zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davanın husumetten reddi gerektiğini, davalı belediyenin davacının işvereni olmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Belediyesi Akaryakıt Hizmetleri San. Tic. A.Ş. vekili, davacının 2006-2010 yılları arasında diğer davalı şirketlerde çalıştığını, davacının 01/03/2013 tarihinde davalı şirkette çalışmaya başladığını ve 2006 yılından emekli olduğu tarih olan 01/12/2013 tarihine kadar olan toplam çalışma süresinin tazminatını davalı şirketten talep etmesinin haksız olduğunu, davacının davalı şirkette 01/03/2013-01/12/2013 tarihleri arasında çalıştığını, işçinin kıdem tazminatı talebinde bulunabilmesi için 1 yıl çalışması gerektiğini, davacının kullanılmayan yıllık izin ücretlerini talep etmesinin de haksız olduğunu zira 1 yıllık kıdemini doldurmayan işçinin yıllık izne hak kazanamayacağını, davacının çalışma süresinin haftada 45 saati geçmediğini bu nedenle fazla mesaiye ilişkin bir alacağı bulunmadığını, davacının davalı şirket bünyesinde çalıştığı dönemlerde resmi tatillerde de çalışmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. ve İhr. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının davasının haksız olduğunu, davacının emekli olduğu en son firmanın Belpaş A.Ş. olduğunu, davada kıdem tazminatı yönünden müvekkilinin taraf olmadığını, asıl işveren ve en son alt işverenin sorumlu olması gereken alacaklardan müvekkili şirketin devreden şirket olması sebebiyle sorumlu tutulamayacağını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı …İlaç Tem. Özel Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı müvekkili şirketin davacının gerçek işvereni olmadığından davadan sorumlu tutulamayacağını, açılan davanın davalı müvekkili hakkında husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, davalılardan … Belediyesinin kendi bünyesindeki işleri ihale yolu ile başka şirketlere devrettiğini, bu durum her ne kadar taşeron ilişkisinin var olduğu fikrini doğursada ihaleyi hangi şirket alırsa alsın işi aynı işçilerle devam ettirdiğini, davalı belediyenin tüm bu faaliyetlerini tamamen mali sorumluluktan kurtulmak amacı ile sosyal hakları kısıtlanmış ve daha ucuza işçi çalıştırabilmek için bu şekilde yürüttüğünü, davalı müvekkili şirket ile diğer davalılardan Belediye arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olmadığını, davacının müvekkili şirkette belirli süreli hizmet akdi ile çalıştığını, kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı talep edemeyeceğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalılar … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. ve İhr. Tic. Ltd. Şti. ve …İlaç Tem. Özel Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden açılan davanın reddine, diğer davalılar … Belediyesi Akaryakıt Hizmetleri San. Tic. AŞ ve … yönünden açılan davanın ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı, yasal süresi içinde davalılar … Belediyesi Akaryakıt Hizmetleri San. Tic. A.Ş. ve … vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar … Belediyesi Akaryakıt Hizmetleri San. Tic. A.Ş. ve … vekilinin aşağıdaki bendlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşyeri devrinin iş ilişkisine etkileri ile kıdem tazminatından sorumluluk bakımından taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
İşyeri devri halinde kıdem tazminatı bakımından devreden işveren kendi dönemi ve devir tarihindeki son ücreti ile sınırlı olmak üzere sorumludur. 1475 sayılı Yasanın 14. maddesinin ikinci fıkrasında, devreden işverenin sorumluluğu bakımından bir süre öngörülmediğinden, 4857 sayılı Yasanın 6. maddesinde sözü edilen devreden işveren için öngörülen iki yıllık süre sınırlaması, kıdem tazminatı bakımından söz konusu olmaz. O halde kıdem tazminatı işyeri devri öncesi ve sonrasında geçen sürenin tamamı için hesaplanmalı, ancak devreden işveren veya işverenler bakımından kendi dönemleri ve devir tarihindeki ücret ile sınırlı sorumluluk belirlenmelidir.
Feshe bağlı diğer haklar olan ihbar tazminatı ve kullanılmayan izin ücretlerinden son işveren sorumlu olup, devreden işverenin bu işçilik alacaklarından herhangi bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, yukarıda açıklandığı üzere ara alt işverenler kıdem tazminatından kendi çalıştırdıkları dönem ve devir tarihindeki ücretle sorumlu olup, mahkemece hiç bir araştırma yapılmadan davalılar … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. ve İhr. Tic. Ltd. Şti. ve …İlaç Tem. Özel Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. aleyhine açılan davanın, sorumlu tutulan diğer davalıların rücu haklarını ortadan kaldıracak şekilde reddedilmesi hatalıdır.

3-İşyerinin devredildiği tarihe kadar doğmuş bulunan ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücretlerinden 4857 sayılı Kanunun 6. maddesi uyarınca devreden işveren ile devralan işveren müştereken müteselsilen sorumlu olup, devreden açısından bu süre devir tarihinden itibaren iki yıl süreyle sınırlıdır. Devir tarihinden sonraki çalışmalar sebebiyle doğan sözü edilen işçilik alacakları sebebiyle devreden işverenin sorumluluğunun olmadığı açıktır. Bu bakımdan devirden sonraya ait ücret, fazla çalışma, hafta tatili çalışması, bayram ve genel tatil ücreti gibi işçilik alacaklarından devralan işveren tek başına sorumlu olacaktır.
Somut uyuşmazlıkta, aleyhlerine açılan dava reddedilen davalılar … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. ve İhr. Tic. Ltd. Şti. ve …İlaç Tem. Özel Güv. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. ara alt işverenler olup, bu şirketler kendi dönemlerinde ortaya çıkan ulusal bayram genel tatil alacağından kendi dönemlerinde oluşan çalışma ve dönemsel ücret üzerinden sorumludurlar. Mahkemece bu husus gözetilmeyerek karar verilmesi isabetsizdir.
4-Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının kullandırılmayan 2013 yılı izin hakkı nedeniyle yıllık izin ücreti alacağı olduğunu iddia etmiştir. Bilirkişi raporunda ise davacının tüm çalışma süresi için toplam 110 gün izin hakkı olduğu belirlenmiş ve bu izinlerin kullandırıldığı ya da karşılığının ödendiği ispatlanamadığından 110 gün izin hakkı karşılığı yıllık izin ücreti hesaplanmıştır.
Mahkemece HMK.nın 25. maddesine aykırı şekilde maddi vakıa ile bağlı kalınmadan 26. maddede belirtildiği üzere yasak olduğu halde talep aşılarak, davacının çalışma süresinde hiç izin kullanmadığı kabulüyle yapılan hesaba itibarla karar verilmesi hatalıdır. Mahkemece sadece 2013 yılı izin hakkı olup, olmadığı değerlendirilmelidir.
5-Hükmedilen miktarların net mi, yoksa brüt mü olduğunun hükümde belirtilmemesinin infazda tereddüte yol açacağının düşünülmemesi de hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 07/01/2019 tarihinde oy birliği ile karar verildi.