YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/12645
KARAR NO : 2017/8063
KARAR TARİHİ : 08.05.2017
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı şirketin 16 Şubat 2015 tarihinde davacının iş akdini haklı bir neden bildirmeksizin haksız ve yasal dayanaktan yoksun olarak feshettiğini, davacının iş akdinin fesih nedeni olarak davacıya şifahen performans düşüklüğünün bildirildiğini ancak davacının tüm çalışma süresince gerekli tüm çalışma disiplinine riayet ettiğini, davacının 16/02/2015 tarihinde işten çıkartıldığını ancak geçmişe dönük olarak 15/12/2014 tarihli fesih bildiriminin imzalatıldığını ve davacının yasal haklarını alabilme gayesi ile bu evrakı imzalamak zorunda kaldığını iddia ederek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının 22.02.2001 tarihinden iş akdinin feshedildiği tarihe kadar davalı şirkette çalıştığını, davacının davasını süresinde açmadığını ve davacının iş akdinin 15/12/2014 tarihinde feshedildiğini, davanın usulden reddinin gerektiğini, davacının fesih bildirimini 15/12/2014 tarihinde kendi iradesi ve el yazısı ile tarih yazdıktan sonra imzaladığını ve davacının davalı şirkette uzun yıllar yöneticilik yaptığını, davacının iddialarının gerçek dışı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, Sunulan 15/12/2014 tarihli fesih bildirim belgesinde davacının yasal hakları ödenerek 16/02/2015 tarihi itibarı ile sona erdirilmesine karar verildiğinin belirtildiği ve yazının davacı tarafından 15/12/2014 tarihi atılarak imzalandığı, davacıya belge imzalaması yönünden baskı veya zorlama bulunduğuna dair delil olmadığı, davacı haklarını alabilme gayesi ile geçmişe dönük tarihli belgeyi imzalamak zorunda kaldığını belirtmiş ise de fesih bildiriminin daha sonra olduğuna dair bir delil sunmadığı, bu nedenlerle imzalı fesih bildirim belgesine itibarla davacıya fesih bildiriminin 15/12/2014 tarihinde yapıldığı ve işe iade davası açılması için hak düşürücü nitelik taşıyan bir aylık dava açma süresinin fesih bildirim tarihinden davanın açıldığı 16/03/2015 tarihi itibarı ile geçirilmiş olduğu anlaşılmakla iş kanununun 20. Maddesine göre 1 aylık dava açma süresini geçirmiş olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 20. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini ileri süren işçinin, fesih bildiriminin tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde feshin geçersizliği ve işe iade istemi ile dava açması gerekir. Bu süre hak düşürücü süre olup, resen dikkate alınması gerekir.
İşveren fesih bildiriminde bulunmuş, ancak bunu tebliğ etmemiş olmasına rağmen, örneğin, işçi, işvereni şikâyet ederek, fesih bildiriminin yapıldığı tarihi kesin olarak belirleyecek bir işlem yapmışsa, artık bu tarihin esas alınması uygun olacaktır. Bu anlamda işverenin fesih bildiriminin tebliğden imtina edildiği tutanakların tutulduğu tarih, tutanak düzenleyicilerinin doğrulaması halinde tebliğ tarihi sayılacaktır. Eylemli fesih halinde dava açma süresi, eylemli feshin yapıldığı tarihten itibaren işler. Fesih bildirimine karşı idari itiraz yolu öngören personel yönetmeliği ya da sözleşme hükümleri, dava açma süresini kesmeyeceği gibi, işçinin bu süre içinde hastalığı nedeni ile rapor alması da bu süreyi durdurmayacaktır. Dairemizin kararlılık kazanan uygulaması bu yöndedir. (15.09.2008 gün ve 2008/1860 Esas, 2008/23531 Karar sayılı ilamımız).
İş sözleşmesinin önel verilerek feshi halinde, dava açma süresi önelin sona ereceği tarihte değil, işverenin fesih bildirimini tebliğ ettiği tarihten başlar.
Somut uyuşmazlıkta, davacı feshin 16 Şubat 2015 ‘te yapıldığını fesih belgesinin kendisine geçmiş tarihli olarak 15.12.2014 tarihi yazılarak imzalatıldığını , yasal haklarını alabilme gayesi ile bu evrakı imzalamak zorunda kaldığını, ayrıca kendisine ihbar tazminatı ödendiğini, bu sebeple davanın 16.02.2015 tarihinden itibaren 1 aylık yasal sürede açıldığını iddia etmiştir.
Mahkeme ise, davacının fesih bildirimini 17.06.2014 tarihinde tebliğ aldığını kabul edip davanın yasal 1 aylık sürede açılmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir.
Dosya içeriğinden davacıya ihbar öneli verilmediği, ihbar tazminatı ödemesi yapıldığı sabittir. Yine 17.06.2014 tarihli fesih bildirimi davacı tarafından tarih yazılmadan tebellüğ edilmiştir, tarih mağaza müdürü tarafından atılmıştır.
Davalı işverenin, davacıya hem önel verip hem de ihbar tazminatı ödemesi çelişkidir. Bu nedenle davacının fesih bildirimini 15.12.2014 tarihinde tebliğ ettiğinin kabulü gerekmektedir. Açıklanan nedenlerle dava süresindedir. Mahkemece dava açma süresinin geçirildiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmesi hatalıdır.
Fesih yönünden yapılan değerlendirmede, davacının iş sözleşmesinin 4857 sayılı yasanın 17. ve 18. maddeleri uyarınca feshedildiği, ancak fesih nedeninin açık ve kesin olarak bildirilmediği anlaşılmakla aynı yasanın 19. maddesi uyarınca usulüne uygun bir fesih bildirimi olmadığından işverence yapılan fesih geçerli olmayıp davanın kabulü gerekir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 482,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre belirlenen 1.980,00 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 08/05/2017 gününde oybirliği ile karar verildi.