YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/9833
KARAR NO : 2015/16674
KARAR TARİHİ : 07.05.2015
MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin geçerli neden olmadan feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davalı şirket nezdinde tıbbi tanıtım temsilcisi olarak çalışan davacı işçinin davalı şirket tarafından yapılan performans incelemelerinde görevini gereği gibi ifa etmediğini, kendisine son dönemlerde verilen hedefleri gerçekleştiremediğini, haklı veya geçerli bir neden olmamasına rağmen davacı işçi ile aynı işi yapan iş arkadaşları ile aynı iş sonuçlarını sağlayamadığı gibi talimatları yerine getirmediğini ve işlerin aksamasına sebep olduğu hususlarının tespit edildiğini, söz konusu durumun davacı işçiye sözlü ve yazılı olarak bildirildiğini, davacı işçiye performansının ve çalışmasını iyileştirmesi için yöneticileri tarafından pek çok kez sözlü ve yazılı ihtar verilmesine rağmen performansında hiçbir şekilde düzelme olmadığını, bu performans düşüklüğünün hem personelleri hem de işin yürüyüşünü olumsuz etkilediğinden davacı işçinin verimindeki düşüklüğe ilişkin olarak savunmasının talep edildiğini, davacı işçinin vermiş olduğu savunmasının samimi ve ümit verici görülmediğini, bu itibarla davacı işçinin iş sözleşmesinin performansı nedeniyle, kendisine her türlü hak edişi eksiksiz bir şekilde ödenmek sureti ile geçerle nedenlerle feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, performans kriterlerinin objektif ve bilimsel olmadığı, iddia edilen performans düşüklüğü ve tanıtım işini gereği gibi yapmama iddiasının belirli ve kısa bir döneme ilişkin olduğu, süreklilik gösteren bir performans düşüklüğü olmadığı, performans düşüklüğü olduğu noktalarda meslek içi eğitim sağlanmadığı ve feshin son çare olduğu ilkelerine riayet edildiği de kanıtlanmadığı gibi ulaşılması güç üst limitler belirterek performansların belirlenmesi hususlarında objektifliğin belirlenemediği gerekçesi ile işverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesi ile boşta geçen süreye ilişkin en çok dört aylık ücret ve diğer hakları ile 6 aylık brüt ücret tutarında işe başlatmama tazminatına karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Dosya içeriğine göre somut uyuşmazlıkta işverence gerçekleştirilen feshin geçerli nedene dayanmadığı anlaşıldığından feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesi isabetlidir.
Ancak; 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Yine, mahkemece hükmün nasıl oluşturulacağı ve nasıl tefhim edileceği 6100 sayılı HMK. nun 297 ve 321. maddelerinde açıklanmıştır.
Hüküm fıkrası ile gerekçe arasında çelişki olması 10.04.1992 gün ve 1991/7 Esas, 1992/4 karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararına aykırı olup, yürürlükte olan 6100 sayılı HMK. 298/2. maddesinde kısa karar ile gerekçeli kararın çelişkili olamayacağı yukarıda belirtilen YİBK.na uygun bir biçimde yeniden düzenlenmiştir.
6100 sayılı HMK.nun 298/2. maddesine göre “ Gerekçeli karar, tefhim edilen hüküm sonucuna aykırı olamaz.”
Somut olayda, kısa kararda işe başlatmama tazminatı 4 ay olarak belirlenmişken gerekçeli kararda hüküm kısmında işe başlatmama tazminatı 6 ay olarak hükmedilmiştir. Kısa karar gerekçeli karar çelişkisi bozma nedenidir. Davacının 09/04/2012 – 11.08.2014 tarihleri arasında çalıştığı anlaşıldığından kıdem süresi ve fesih sebebine göre işe başlatmama tazminatının 4 ay olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 242.00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 07.05.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.