YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/9669
KARAR NO : 2015/13576
KARAR TARİHİ : 07.04.2015

MAHKEMESİ : … İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, olumsuz yetki tespiti mahiyetindeki işlemin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davalılardan … ve … avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkil sendikanın, … işyerinde toplu iş sözleşme yapabilmesi için 6356 sayılı Kanuna göre aranan üye çoğunluğuna ulaştıktan sonra 03.01.2014 tarihli ve 2014/1 sayılı yazıyla davalı … bu işyerinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisinin verilmesi talebinde bulunduğunu, davalı … çoğunluk tespiti istemli yazıları ile davalı işletmede çoğunluk tespiti yapılması taleplerini reddettiğini, müvekkil sendikanın Ocak/2013 istatistiğine itiraz ettiğini, tedbir isteminde bulunduğunu, dava sonuçlanana kadar yayımlanan istatistiğin kendisi açısından uygulanmamasını talebinde bulunduğunu, … İş Mahkemesi’nin 2013/276 esas sayılı dosyada davacı tarafindan talep edilen tedbir isteminin reddettiğini ancak tedbir yerine geçecek bir karar tesis ettiğini, taşımacılık işkolundaki diğer sendikaların da Ocak/2013 istatistiğine karşı açtığı davalarla birleştirilerek … İş Mahkemesinde 2013/309 esas sayılı dosyası üzerinden görüldüğünü, müvekkil sendikanın Temmuz/2013 istatistiklerine karşı açtığı itiraz davasının da …İş Mahkemesi’nin 2013/463 esas sayılı dosyası üzerinden görüldüğünü, müvekkil sendikanın davalı … yaptığı başvuruya …İş Mahkemesinin anılan kararına rağmen, davalı … iptalini istedikleri bu olumsuz kararı verdiklerini, müvekkil Sendikanın çoğunluk tespiti yapılması talebine karşı davalı … verdiği … sayılı ve 08.01.2014 tarihli olumsuz cevapta her ne kadar “isteğinizın yerinde olmadığı mütalaa edilmiştir” denilmiş ise de bu cevap 6356 sayılı Yasanın 42 (3) maddesinde belirtilen bir olumsuz yetki tespiti yazısı olduğunu, Davalı … Hukuka, Yargı Kararlarına vc Sendikal Haklara aykırı bu tavrını daha öncede gösterdiğini, ….nin bazı taşeronlarıyla ilgili olarak Müvekkil Sendikanın çoğunluk tespiti istemlerine de benzer olumsuz yanıt verdiğini, bu olumsuz yanıta karşı açmış oldukları dava … İş Mahkemesinin 2013/344 esas sayılı derdest dosyası olduğunu, … iş Mahkemesinde alınan bilirkişi raporunun tüm iddialarını doğrular mahiyette olduğunu, … İş Mahkemesinin anılan kararında ihtiyati tedbire gerek görülmeksizin 2009/Temmuz istatistiklerinin esas alınmasının gerektiği hem tedbiri vermeyen …İş Mahkemesi hem de ….İş Mahkemesi nezdinde kabul gördüğünün belirtildiği, Temmuz/2009 istatistiğinde müvekkil sendikanın faaliyet yürüttüğü ve 2821 sayılı Yasada 18 nolu “Kara Taşımacılık” işkolu olarak geçen işkolunda çalışan işçi sayısı 139.616, müvekkil Nakliyat-İş’in üye sayısının 16.909, üye sayısının işçi sayısına oranının ise %12,11 olduğunu, yani Nakliyat-iş Sendikası Temmuz/2009 istatistiklerinde 2821 sayılı yasaya göre % 10 olan “işkolu barajın rahatlıkla aşan bir sendika olduğunu, 07/11/2012 günü yürürlüğe giren 6356 Sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu, Toplu İş Sözleşmesi Ehliyet ve Yetkisine Sahip Sendikaların Tespit Esas ve Usullerini değiştirdiğini, Ocak 2013 istatistiğine göre 15 no lu “Taşımacılık” işkolunda çalışan işçi sayısının 671.179 çıkartıldığını davacı Nakliyat-İş Sendikasının üyesinin 2,789’a düşürüldüğünü, davacı sendikanın üyesinin işkolu çalışanlarına oranı ise ışık hızında bir düşürüşle %0,42’ye indirildiğini, en son istatistik olan Temmuz 2009 istatistiğine göre %10 işkolu barajını %12,11 oranıyla rahatça aşan Nakliyat-İş Sendikası %0,42 oranıyla 6356 sayılı yasaya göre %1′ e düşürülen işkolu barajının altında bırakıldığını, Temmuz/2013 istatistiğinde taşımacılık işkolundaki işçi sayısının 693.664, Nakliyat-İş’in üye sayısının 2.924, üye sayısının işçi sayısma oranı ise %0,42 olduğunu, bu tablonun sadece davacı sendikayla ilgili olmayıp nerdeyse tüm sendikalar için geçerli olduğunu, davalı …ın hangi işyerinin hangi işkoluna girdiğine ilişkin belirlemelerindeki keyfiliğin işkollarında çalışanların sayılarının ve sendika üyelerinin tespitindeki keyfilikler nedeniyle nerdeyse tüm sendikalar bu istatistiklere itiraz ettiğini, bu itirazlar nedeniyle hemen hemen hiçbir işkolunda hiçbir istatistik kesinleşmediğini, Ocak/2013 istatistiğine diğer sendikaların açtığı itiraz davalarından bazılarının sonuçlandığını, sonuçlanan davaların hepsinde anılan istatistiğin iptaline karar verildiğini, davalı …ın yaklaşık 20 yıldan beri hem de %10 barajını aşan müvekkil sendikayı keyfi kayıtlarıyla işkolu çalışan sayısının 6-7 kat arttırdığını, sendika üye sayısını 10 kat düşürdüğünü, bir anda %1 barajının altına düşürdüğünü, davalı …ın yasaları farklı sendikalara farklı uygulayarak sendikalar arasında eşitlik ilkesine aykırı hareket ettiğini, ayrıca Temmuz/2009 istatistiğinden sonra Ocak/2013 istatistiğine kadar arada istatistik yayınlanmaması nedeniyle davalı …ın Temmuz/2009 istatistiğini kesinleşen en son istatistik olarak kabul etmemesinin de hukuken mantiken bir izahının olmadığını, müvekkil sendikanın davalı işyerinde yasanın aradığı çoğunluğu sağlayamamasına rağmen üyeleri adına toplu iş sözleşmesi yapma hakkını engellediği için davalı …ın … sayılı ve 08/01/2014 tarihli olumsuz yetki tespiti mahiyetindeki işleminin iptaline, anılan işleme konu “…” işyeriyle ilgili davacı …nın çoğunluğunun bulunduğunun tespitine ve TİS için yetkili olduğuna karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle dava konusunun olumsuz yetki tespitine dayanak olan 6356 sayılı Sendikalar ve TİS Kanunu gereğince iş kollarındaki işçi sayıları ve sendikaların üye sayılarına ilişkin 2013 Ocak ayı istatistikleri hakkındaki tebliği ile ilgili olarak …İş Mahkemesinin 2013/309 E sayılı dosyası ile iptal davası açıldığını ve derdest olduğunu, bu nedenle işbu dava dosyasının bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, aksi halde ise 6356 sayılı Sendikalar ve TİS Kanunu 43.maddesinde belirtilen gerekli prosedüre uyulmadan dava açılmış olması nedeniyle davanın reddi gerektiğini ayrıca 6356 sayılı Sendikalar ve TİS Kanununun yürürlüğünden sonra yayımlanmış olan Ocak/2013 istatistiğinin bir sonraki dönem yayımlanmış olan Temmuz/2013 istatistiği için kesinleşmiş istatistik olduğunu, dolayısıyla davacının yetki için müracaat ettiği tarihteki kesinleşmiş olan istatistik Ocak/2013 istatistiği olduğundan ve kesinleşmiş olan Ocak/2013 istatistiğine göre de davacı sendika iş kolu barajını aşamadığından …ın yapmış olduğu tespitin yasaya uygun olduğunu, gerçek verilere dayalı olarak doğru bir şekilde yapılmış olan Ocak/2013, Temmuz/2013 ve Ocak/2014 istatistiklerine göre iş kolu barajının çok altında kaldığı açıkça ortada olan davacının, sağlıksız verilerle yapılmış olan 2009 istatistiğine göre yetkili olduğunu iddia etmesinin doğru olmadığını davacının davasının reddi gerektiğini savunmuştur.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ….ın davaya konu işyerinde yapmış olduğu yetki tespiti başvurusu üzerine …ça yapılan işlemin “Yetki Tespiti” işlemi olmayıp TİS yapabilmesi ehliyetiyle ilgili olduğunu, bu nedenle itirazın “İş Mahkemesi” nezdinde değil ” İdari Yargı merciinde yapılması gerektiğinden görev itirazında bulunduklarını, esas yönünden ise davanın süresinde açılmadığından zaman aşımı itirazında bulunduklarını, 26/01/2013 tarihinde yayımlanan istatistiklerden önce …ça yayımlanan en son istatistiğin 17/07/2009 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan Temmuz/2009 istatistiği olduğunu, bununla beraber bakanlıkça yayımlanması gereken Ocak/2010 ve Temmuz/2010 istatistiklerinin 31/01/2011 tarihine kadar ertelendiğini, ancak yine …ça yayımlanması gereken Ocak/2012 ve Temmuz/2012 dönemine ait üye ve işçi istatistiklerinin yayımlanmadığını, söz konusu yetki tespiti başvurularının 6356 sayılı Sendikalar ve TİS Kanununun yürürlük tarihi olan 07/11/2012 tarihinden itibaren geçici 6.maddesinin 2. ve 32. fıkraları hükmüne dayanılarak karşılanabildiğini, müvekkili tarafından yapılan işleminin usule ve yasalara uygun olduğundan davacının davasının reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacı sendikanın yetki tespitine ilişkin başvurusunun 2009 yılı Temmuz ayı istatistiğinin esas alınarak değerlendirilmesi gerektiği kanaatine varılarak; 17/07/2009 tarih ve 27291 sayılı Resmi Gazete yayımlanan iş kolu istatistiğine göre; 18 numaralı kara taşımacılığı iş kolunda çalışan işçilerin % 12,11’inin davacı sendikaya üye olduğu, … tarafından gönderilen kayıtlara göre davalı işletmede çalışan işçilerin ise % 52,33’ünün davacı sendikaya üye olduğu, böylelikle davacı sendikanın 6356 sayılı kanunun 41/1 maddesinde öngörülen; iş kolunda % 3, davalı işletmede % 40 çoğunluğa sahip olma koşulunu taşıdığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı B.. A.. ve Ç.. B.. temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Yargılamaya konu uyuşmazlık, hangi tarihli istatistiğin esas alınması gerektiğine ilişkindir.
İşkolu barajına dair uygulamanın esasları 6356 sayılı Kanun’un 41. maddesinin beşinci fıkrasında düzenlenmiştir. Maddeye göre “Bir işkolunda çalışan işçilerin yüzde üçünün tespitinde …ça her yıl Ocak ve Temmuz aylarında yayımlanan istatistikler esas alınır. Bu istatistiklerde her bir işkolundaki toplam işçi sayısı ile işkollarındaki sendikaların üye sayıları yer alır. Yayımlanan istatistik, toplu iş sözleşmesi ve diğer işlemler için yeni istatistik yayımlanıncaya kadar geçerlidir. Yetki belgesi almak üzere başvuran veya yetki belgesi alan işçi sendikasının yetkisini daha sonra yayımlanacak istatistikler etkilemez.” Aynı maddenin altıncı fıkrasında ise yayımlanan istatistiklere itiraz usulü düzenlenmiştir. Anılan maddeye göre de “Yayımından itibaren on beş gün içinde itiraz edilmeyen istatistik kesinleşir. İstatistiğin gerçeğe uymadığı gerekçesiyle bu süre içinde … Mahkemesine başvurulabilir. Mahkeme bu itirazı on beş gün içinde sonuçlandırır. Mahkemece verilen karar, ilgililerce veya …ça temyiz edilebilir. Yargıtay temyiz talebini on beş gün içinde kesin olarak karara bağlar.”
Kanun metninden açık bir şekilde anlaşılacağı üzere, yetki tespiti taleplerinde “Yayımlanan istatistiklerin esas alınması gerekmektedir. Buna göre, yetki tespiti için başvuru tarihi itibariyle, en son yayımlanan istatistik nazara alınacaktır. Yayımlanan istatistiklere itiraz edilmesi durumunda ise, itiraza ilişkin dava bekletici mesele yapılarak, ilgili mahkeme kararının ve istatistiğin kesinleşmesi beklenmelidir. İşte bu aşamadan sonra, başvuru tarihi itibariyle yayımlanan son istatistiğin, kesinleşmiş şekli hükme esas alınmalıdır.
Bu açıklamalara göre, öncelikle belirtmek gerekir ki, somut olayda, başvuru tarihi itibariyle yayımlanan son istatistik olan 2013 Temmuz ayı istatistiklerinin esas alınması gerekmektedir. Davacı sendikanın, toplu iş sözleşmesi ehliyeti için, 2013 Temmuz istatistiklerinde %1 olan işkolu barajını aşması gerekmektedir.
Dosya içeriğine göre ise, %1 işkolu barajını aşamayan davacı … tarafından, 2013 Temmuz ayı istatistiklerine karşı süresinde itiraz edilmiş olup, yargılamanın, … İş Mahkemesinin 2013/463 esas sayılı dosyası ile görüldüğü ve halen derdest olduğu anlaşılmıştır. Bütün bu açıklamalar karşısında, mahkemece, … İş Mahkemesi’nin 2013/463 esas sayılı dosyasının bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 07/04/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.