Yargıtay Kararı 9. Hukuk Dairesi 2015/5792 E. 2015/9891 K. 10.03.2015 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/5792
KARAR NO : 2015/9891
KARAR TARİHİ : 10.03.2015

MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, olumlu yetki tespitinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davalı Bakanlık tarafından …’ne ait iş yerinde ….nın 16/12/2013 tarih itibariyle çalışan 252 işçiden 172’sinin üyeliği ile çoğunluğun sağlandığına ilişkin yetki tespit yazısının müvekkiline 23/12/2013 tarihinde tebliğ edildiğini, alınan yetki tespit kararının gerçeği yansıtmadığını yasaya aykırı olduğunu, çünkü müvekkili sendikanın, … adresinde bulunan … işyerinde müvekkili sendikaya üye olma talepleri üzerine örgütlenme çalışmalarına başlanıldığını, üyelik işlemlerinin ardından müvekkili sendikanın 6356 sayılı yasanın 42. maddesi uyarınca 14/08/2013 tarihinde … başvurarak … işyerinde çalışan işçi ve üye sayısının tespitini talep ettiğini, bakanlığın 16/08/2013 tarihli yetki tespit yazısı ile davacı sendikanın başvuru tarihi itibarı ile davacı işverenliğe ait işyerinde çalışan 251 işçiden 139 unun üyeliği ile çoğunluğu sağladığını tespit ettiğini, davacının ..’nden … iş yerine ilişkin Bakanlığın yetki tespiti yazısına itiraz olup olmadığı hususunu sorduğunu, Çalışma ve iş kurumu il müdürlüğünden verilen cevapta her hangi bir itirazın olmadığının bildirdiğini, Bakanlığın 05/09/2013 tarih 13863 sayılı toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğuna dair kesin yetki belgesi gönderildiğini söz konusu belgenin müvekkiline 13/09/2013 tarihinde tebliğ edildiğini, müvekkili sendikanın …. Noterliğinin 26/09/2013 tarih ve 21003 yevmiye sayılı yazısı ile işverene müzakere için çağrıda bulunduğunu ve sendika önerilerini gönderdiğini, bu durumun iş kur … İl Müdürlüğüne bildirildiğini, işverenin bu çağrıya cevap vermemesi üzerine 10/01/2013 tarihinde durumu 6356 sayılı yasanın 47. Maddesi gereğince görevli makam olan … iş kurumuna bildirildiğini, İş Kur İl Müdürlüğünün ilk toplantının 23/10/2013 tarihinde saat 11.00 de yapılacağını müvekkiline tebliğ ettiğini, sendika temsilcisinin toplantıda hazır bulunmasına rağmen işveren tarafın toplantıya katılmadığını, sendikanın 6356 sayılı yasanın 47. Maddesinde belirtilen 60 günlük toplu görüşme süresi içerisinde işveren ile temasa geçmeye çalıştığını, ancak davalı …nın 10/12/2013 tarih ve 20144 sayılı yazısı ile 6356 sayılı yasanın 47. Maddesinde öngörülen toplu görüşme için kararlaştırılan toplantıya tarafların gelmediği, uzlaşma olmadığı, hususunun 6 iş günü içerisinde görevli makam olan iş kur il müdürlüğüne tarafların bildirmediği gerekçesi ile sendika yetkisinin düştüğünü, 05/09/2013 tarih ve13863 sayılı yetki belgesinin hükümsüz olduğunun bildirildiği, söz konusu davalı bakanlık işleminin 6356 sayılı yasanın lafzına ve ruhuna aykırı olduğu, 05/09/2013 tarih ve 13863 sayılı yetki tespit kararının hükümsüz olmadığının tespiti talebi ile 20/12/2013 tarihinde … İş Mahkemesine gönderilmek üzere … İş Mahkemesinin 2013/2187 Muh. Sayılı dosyasında açılan davanın bu dava açısından bekletici mesele yapılmasına müvekkili sendikanın iş yerinde çoğunluğu sağlamasından rahatsız olan işverenin toplu sözleşme prosedürü devam ederken işçilerin sendika üyeliğinden istifaya ve … Sendikası üyeliğine zorladığını, müvekkilinin işveren ve … Sendikası yetkilileri hakkında … C.Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğunu, müvekkili sendikadan istifa etmeyen ve işveren tarafından iş sözleşmeleri feshedilen 11 işçi hakkında … İş Mahkemesinde açılan işe iade davalarının sonucunun beklenmesi gerektiğini, ayrıca Mayıs 2012’de iş sözleşmesi feshedilen 2 işçinin işe iadesine karar verildiği, dosyaların Yargıtay’da olduğunu, … Sendikasının başvuru tarihi olan 16/12/2013 tarihinden önce çıkarılan toplam 13 işçinin işe iadelerine karar verilmesi halinde bunların da sayıya dahil edilmesi gerektiğini, bu dosyaların sonucunun beklenmesi gerektiğini, bu nedenle … Sendikasının 16/12/2013 tarihinde … isimli işyerinde çoğunluğu sağlayamadığını ….nın …’ne ait iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğuna ilişkin 17/12/2013 tarih ve 70161800/103/20605 sayılı yetki tespit kararının iptaline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın haksız ve hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, müvekkil sendikanın 16/12/2013 başvuru tarihi itibariyle dava dışı ….’nin toplu iş sözleşmesi yapmaya hukuken yetkili olduğunu, 6356 Sayılı kanunun 49. Maddesi hükmü gereğince işveren tarafından toplu görüşmeye gelmemesi, geldiği halde görüşmeye başlamaması veya toplantıya devam etmemesinin bir uyuşmazlık hali olarak belirlendiği ve toplu iş uyuşmazlığının varlığını gösteren hallerden biri gerçekleştiğinde de bunun görevli makama bildirilmesi zorunluluğunun getirildiği ve bildirim yükümlülüğüne uyulmaması halinde işçi sendikasının yetkisinin düşeceği sonucuna bağlandığı, konuya ilişkin olarak adı geçen iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapmaya yetkili olduğuna ilişkin davacı … Sendikasına 05/09/2013 tarihli ve 13863 sayılı yetki belgesinin verildiği ve söz konusu yetki belgesinin adı geçen sendikaya 13/09/2013 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine davacı sendika tarafından toplu iş sözleşmesi görüşmelerini başlatabilmek için 15 günlük yasal süre içerisinde kalan 26/09/2013 tarihinde …. Noterliğince işverene çağrıda bulunulduğu ve taraflar arasında anlaşma sağlanamaması üzerine 6356 sayılı kanunun 47. Maddesi uyarınca sendika tarafından görevli makam olarak … İl Müdürlüğüne başvuruda bulunulduğu ve müdürlük tarafından 23/10/2013 tarihinde düzenlenen toplantıya davacı sendika temsilcisinin katıldığı ancak dava dışı işvereni temsilen katılan olmamasına rağmen 6 günlük süre içerisinde ne işveren ne de davacı sendika tarafından … İl Müdürlüğüne uyuşmazlık ile ilgili bildirimde bulunulmadığı, öngörülen süre içerisinde görevli makama başvuruda bulunulmaması nedeniyle davacı sendikaya verilen 05/09/2013 tarih ve 13863 sayılı yetki belgesinin hükümsüzlüğüne karar verildiği, bunun üzerine iradi olarak istifa eden sendikaya üye olan işçilerin müvekkil sendikaya üye olmaya başladıklarını, üye sayısının artması ve toplu iş sözleşmesi yapılmak üzere yetki almak için gerekli çoğunluğun sağlanması üzerine 16/12/2013 tarihinde … Çalışma Genel Müdürlüğüne yetki tespiti talebinde bulunulduğu, bunun üzerine Çalışma Genel Müdürlüğünün 17/12/2013 tarih ve 70161800/103/20605 sayılı yazısı ile dava dışı … İş yerinde 252 işçi, müvekkil sendikaya üye 172 işçi olduğu ve davalı müvekkil sendikanın yasanın aradığı gerekli çoğunluğu sağladığının tespit edildiği, davacı sendikanın yetki belgesinin hükümsüz olmadığının tespiti talebiyle … İş Mahkemesinin 2013/2187 Esas sayılı dosyasında görülen davanın sonucunun bu davayı etkileyeceği iddiasıyla davanın bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, yasal hakkını süresinde kullanmayan e hak kaybına uğrayan davacı sendikanın davalı müvekkil sendikanın dava dışı iş yerinde örgütlenmesini ve tamamen TİS sürecini başlatmasını engellemeye yönelik davanın reddini savunmuştur.
Davalı … cevap dilekçesi ile davanın süresinde açılmadığını bu nedenle reddi gerektiğini, davacı sendikanın ilgili iş yerinde 14/08/2013 tarihinde yapmış olduğu başvuru üzerine Bakanlığın 16/08/2013 tarihli ve 13017 sayılı yazısı ile yetki tespit yazısını taraflara gönderdiğini, söz konusu sendikaya 13/09/2013 tarihinde yetki tespit yazısının tebliğ edildiğini, davacı sendikanın uyuşmazlığı yasal süre içerisinde görevli makama bildirmemesi nedeniyle 6356 sayılı yasanın 49. Maddesi gereğince yetki tespit yazısının iptal edildiğini, davalı …nın 16/12/2013 tarihinde bakanlığa yetki tespiti için başvurduğunu, başvuru tarihi itibariyle davalı iş yerinde davalı …nın çalışan toplam 252 işçinin 172’sinin üyeliğine sahip olduğunu, davanın haksız olduğunu, reddini savunduğu görülmüştür.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, 6356 sayılı sendikalar ve toplu iş sözleşmesi kanununun 41. Maddesinin 1. Bendi gereğince davalı …nın dava dışı işyerinde başvuru tarihinde çalışan işçilerin yarısından fazlasının üyeliğine sahip olduğu için davalı …nın dava dışı işveren …’ne ait iş yerinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisine sahip olduğu, dolayısıyla davalı Bakanlığın …na vermiş olduğu 17/12/2013 tarih ve 70161800/103/20605 sayılı yetki tespit kararının geçerli olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- İşverenin davaya dahil edilerek diyecekleri sorulup delilleri toplanarak gerektiğinde ilgili taraflarında diyecekleri sorularak işyerinde çalışan işçi sayısının kesin olarak tespiti gerekir.
3- Bilirkişi raporunun tarafların iddia ve savunmalarını karşılayacak nitelikte, açık ve denetime elverişli olması gereklidir. Bilirkişi raporunda ulaşılan sonuca nasıl ulaşıldığı anlaşılabilmeli ve denetimi yapılabilmelidir.
Somut olayda bilirkişi raporunda başvuru tarihindeki işçi ve üye sayıları sadece rakamsal olarak tespit edilmiştir. Davacı … tarafından dosyaya sunulan üyelikten çekilme bildirimlerinin özellikle tarih kısımlarının okunaklı olmadığı görülmekle; mahkemece bu belgelerin okunaklı suretleri getirtilerek, denetime elverişli olacak şekilde başvuru tarihinde çalışan işçilerin ve üyelerin isim isim listelenmesi ve sendika üyelerinin üyelik tarihi ile varsa üyelikten ayrılma neden ve tarihlerinin, başka sendikalara üyelikleri söz konusu ise bunlara ilişkin üyelik tarihleri ve varsa üyelikten ayrılma neden ve tarihlerinin gösterilmesi gereklidir. Ancak bu biçimdeki bir bilirkişi raporunun açık ve denetime elverişli olabileceği, tarafların somut itirazlarına kaynaklık edebileceği unutulmamalıdır. Açık ve denetime elverişli olmayan bilirkişi raporuna dayanılarak karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 10.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.