YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/32293
KARAR NO : 2019/2558
KARAR TARİHİ : 04.02.2019
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 21.04.2008-13.07.2011 tarihleri arasında brüt 1240 TL aylık ücretle davalı işyerinde muhasebe elemanı olarak çalıştığını, davacının iş aktinin davalı tarafından haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, davacının işe iadesi talebi ile … İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ile açılan işe iade davasının feshin geçerli nedene dayanması sebebi ile reddedildiğini ve bu kararın temyizi ile Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin … esas – 2013/13272 karar sayılı ve 27.07.2012 tarihli karar ile bozularak ortadan kaldırıldığı ve feshin geçersizliği ile davalının işe iadesine karar verildiğini,davacının işe iadesi talebi ile davalıya ihtarname gönderildiğini ve davalı tarafın cevabi ihtarname ile davacının 16.08.2013 tarihinde işe iade olunarak işbaşı yapabileceğinin bildirildiğini, davacının 16.08.2013’te davalı işyerine başvurduğunu ancak işbaşı yapacağı yerin belirlenmediğinin ve ertesi günü işe gelmesinin bildirildiğini, davacının işyerinin danışma bölümünde 16.08.2013’ten 21.08.2013 tarihine kadar bekletildiğini ve en sonunda işe başlatılacağı yerin … şubesi olduğunun belirtilmesi üzerine davacının bu duruma itiraz ettiğini,… şubesinde ya da yakın bir şubede çalışmak istediğini bildirdiğini,davacının uzun zamandır …’da oturduğunu ve …’ya gidip gelmesinin çok güç olduğunu, davalının kötü niyetle hareket ettiğini, davacının bu nedenlerle işe başlamasının ve davalının davetinin kabülünün mümkün olmadığını belirterek davalıya 29.08.2013 tarihinde noter ihtarnamesi göndererek Yargıtay tarafından belirlenen ve davacının yasal süre içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken 4 aylık brüt ücreti tutarındaki tazminatın ödenmesi için davalı tarafa süre verildiğini ancak davalının ödeme yapmadığını açıklayarak davalıdan davacının işe başlatılmaması sebebi ile hak kazandığı 4 aylık brüt ücreti tutarında 4960 TL tazminat alacağının işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, zamanaşımı itirazında bulunmuş ve davacının talep hakkının düştüğünü, işe başvurunun ardından işverenin daveti üzerine işe başlamayan işçinin boşta geçen süreye ilişkin 4 aylık ücretleri ve iş güvencesi tazminatı talep edemeyeceğini,davalı işverenin iade için başvuran işçiyi 1 ay içinde başlatmamasına ve işverenin 1 aylık süre içinde başlaması için işçiye çağrıda bulunması halinde işe başlatılması şartına bağlı olduğunu, … İş Mahkemesinin 2011/562 esas sayılı dosyasının derdest olduğunu, davacının samimi olmadığını ve işe başlamayan davacının 4 aylık ücret talebinde bulunmasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, talep edilen miktarın fahiş olduğunu, savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Davacı kesinleşen işe iade kararına rağmen işe başlatılmadığı iddiası ile işe başlatılmama tazminatı talebinde bulunmuş, davalı ise işe başlatma çağrısı yapıldığını ancak davacı işçinin işe başlamadığını, savunmuştur.
Mahkemece davacının … şubesinde çalıştığının anlaşıldığı,davalının davacıyı iş aktinin feshinden önce çalıştığı …’dan başka bir yerde,davacı için daha ağır koşulları olan … şubesinde çalıştırmak istediği, bu durumun davacı için önceki çalışma koşullarına göre daha ağır bir durum olduğu, bu duruma göre davalının davacıyı işe başlatmadığının kabulü ile işe başlatmama tazminatının tahsiline karar verilmiştir.
İşe iade davası sonunda işçinin başvurusu, işverenin işe başlatmaması ve buna bağlı olarak işe başlatmama tazminatı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesinin 5. fıkrasına göre, işçi kesinleşen mahkeme kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. Aksi halde işverence yapılan fesih geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur. Aynı maddenin 1. fıkrasına göre de işveren işe iade için başvuran işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorundadır. Aksi halde en az dört, en çok sekiz aylık ücret tutarında belirlenen iş güvencesi tazminatı ile boşta geçen süreye ait en çok dört aya kadar ücret ve diğer hakları ödenmelidir.
İşçinin işe iade yönündeki başvurusu samimi olmalıdır. İşçinin gerçekte işe başlamak niyeti olmadığı halde, işe iade davasının sonuçlarından yararlanmak için yapmış olduğu başvuru geçerli bir işe iade başvurusu olarak değerlendirilemez. Başka bir anlatımla, işçinin süresi içinde işe iade yönünde başvurusunun ardından, işverenin daveti üzerine işe başlamamış olması halinde, işçinin gerçek amacının işe başlamak olmadığı kabul edilmelidir.
Bu durumda işverence yapılan fesih, 4857 sayılı Kanun’un 21/5. maddesine göre geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur. Bunun sonucu olarak da, işe iade davasında karara bağlanan işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süreye ait ücret ve diğer hakların talebi mümkün olmaz. Ancak, geçerli sayılan feshe bağlı olarak işçiye ihbar ve koşulları oluşmuşsa kıdem tazminatı ödenmelidir.
Dosyada bulunan ihtarnamelerin incelenmesinde; … Noterliğinin … yev. ihtarnamesi ile Davacı …’in davalı Kiler firmasına hitaben işe başlatma ihtarı keşide ettiği, … Noterliğinin … yev. ihtarı ile davalı … firmasının davacı …’e son görev yeriniz olan … mağazasında aynı ünvan ve maaş ile 16.08.2013 salı günü işe başlamasına dair cevabi ihtarı keşide ettiği, … Noterliğinin 29.08.2013 20502 yev. nolu ihtarnamesi ile davacı …’in davalı Kiler firmasına müvekkilime işe başlatılacağı yerin … şubesi olduğu bildirildiği şeklindeki görev yeri değişikliği nedeni ile işe başlatma talebinin samimi olmadığının bildirildiğine dair ihtar keşide edildiği, davalı Kiler firmasınca davacıya hitaben … Noterliğinin… yev. nolu ihtarnamesi ile iddiaların gerçeği yansıtmadığını, son iş yerinin önerildiği ve davacı tarafından iş başı yapılmadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; incelenen ihtarnameler ve dosyadaki bilgi belgelerin değerlendirilmesi neticesinde davacının iş yerinin danışma bölümünde 16.08.2013’ten 21.08.2013 tarihine kadar bekletildiğini ve en sonunda işe başlatılacağı yerin … şubesi olduğunun belirtilmesi üzerine bu duruma itiraz ettiği yönündeki iddiasının ispatlanamadığı anlaşılmıştır.
Bu durumda işverence yapılan fesih, 4857 sayılı Kanun’un 21/5. maddesine göre geçerli bir feshin sonuçlarını doğurur. Bunun sonucu olarak da, işe iade davasında karara bağlanan işe başlatmama tazminatı talebinin reddi gerekirken dosya kapsamına uymayan gerekçe ile kabulü hatalıdır.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 04.02.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.