YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/29942
KARAR NO : 2015/35499
KARAR TARİHİ : 15.12.2015
MAHKEMESİ : İSTANBUL 9. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 13/07/2015
NUMARASI : 2013/138-2015/575
Davacı vekili davanın iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğini belirterek feshin geçersiz olduğunun tespiti ile 1 yıllık ücreti üzerinden tazminata hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının… Sendikası üyesi olduğunu, asıl işveren… K… Yurtiçi ve Yurtdışı Taşımacılık A.Ş’nin …. ‘daki adresinde….Lojistik Aktarma Merkezi olarak bilinen işyerinde alt işveren Y. Endüstri ve Taşımacılık Ltd Şti’de çalıştığını, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu, acente Y.Ltd Şti’nin yaptığı işin … K…. A.Ş’nin yaptığı işten başka bir iş olmadığını,… K…o A.Ş’nin işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenler ile uzmanlık gerektiren işler dışında asıl işi bölerek acente tabir edilen alt işverene verdiği için muvazaalı ilişki kurulduğunu, davacının başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi sayılarak işlem görmesi gerektiğini, davacının sendika üyeliği öğrenildikten sonra davalılar tarafından sendikadan istifaya zorlandığını, sendikadan istifa etmeyen davacının işten çıkarıldığını, davacı ile eş zamanlı olarak Ö. Ş., S. F., Ş.. S.., E. D., M. R., M. Ş., T. Ç., M. K., A. B., M. C. B. ve C. A. isimli toplam 11 sendika üyesinin işten çıkarıldığını, iş akdinin sendikal nedenler ile feshedildiğini, feshin son çare olmak ilkesine uyulmadığını beyan ederek feshin geçersiz olduğunun tespiti ile 1 yıllık ücreti üzerinden tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar , davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olması nedeni ile davacının başlangıçtan itibaren davalı… K…. Yurtiçi ve Yurtdışı Taşımacılık A.Ş’nin işçisi olduğu, davacının gördüğü işin ne şekilde değiştiği ve hizmetine ihtiyaç duyulmadığı hususu ispat edilemediği gibi iş akdinin feshinde performansa dayanıldığı kabul edilse dahi fesih öncesinde davacıdan savunmasının alınmadığı ve bu nedenle feshin geçersiz olduğu, tanık beyanları ve sendika yazı cevapları dikkate alındığında davacı ve arkadaşlarının sendika üyesi olmalarından sonra ve davalı işyerinde sendikal faaliyetin başlanmasından sonra sendika üyesi çalışanlara sendika üyeliğinden ayrılmaları yönünde baskı yapılması ve istifa etmeyen davacı ve arkadaşlarının iş akitlerinin sona erdirilmesi, bu süreçte Y. Endüstri çalışanlarından 7 kişinin, …K… çalışanlarından 6 kişinin üyelikten çekilmeleri nedeni ile feshin sendikal nedenlerle yapıldığı kanaatine varılarak davacının asıl işveren … K… A.Ş’deki işine iadesine ve mali haklardan her iki davalının da birlikte sorumluluğuna karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 20/2 maddesi uyarınca “feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir”. İşçi fesihte sebep gösterilmediği veya gösterilen sebebin geçerli olmadığı iddiasında bulunacaktır. İspat yükü ise işverendedir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi durumunda, bu iddiasını ispatla yükümlüdür (m. 20/f.2). İşçinin feshin başka bir sebebe dayandığını iddia etmesi ve bunu ispatlaması, işverenin geçerli fesihle ispat yükünü ortadan kaldırmaz.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25/6 maddesine göre ise “İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açılacak davada, feshin nedenini ispat yükümlülüğü işverene aittir. Feshin işverenin ileri sürdüğü nedene dayanmadığını iddia eden işçi, feshin sendikal nedene dayandığını ispatla yükümlüdür”.
Dosya içeriğine göre mahkemece davacının davalı…şirketinin asıl işind eve onun talimatı ile çalıştığından mahkemece davacının …işçisi sayılması ile fesih sebebinin açık ve kesin olarak belirtilememesi nedeni ile feshin geçersizliğine karar verilmesi isabetlidir.
Ancak mahkemece feshin sendikal nedenle yapıldığı gerekçesi ile sendikal tazminata karar verilmesi hatalıdır. Zira davacının iş akdinin feshinden sonra sendikaya üye olmuştur. Sendika üyeliği nedeni ile fesihten söz edilemeyeceği gibi davacının sendikal örgütlenmeye öncülük ettiği ve sendikal faaliyette bulunduğu da ispatlanamamıştır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
F) Hüküm:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın kabulü ile davalı işverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının … Kargo Yurtiçi ve Yurtdışı Taşımacılık A.Ş’deki işine iadesine,
3- Davacının işe iade için süresi içinde başvurması halinde kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine,
4-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde davalı tarafından ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yapmış olduğu 268.35 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekâletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine, 15.12.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.