YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/28898
KARAR NO : 2019/1666
KARAR TARİHİ : 21.01.2019

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı-birleşen dosya davacısı ile davalılardan … San. ve Tic. A.Ş. vekili tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
YARGITAY KARARI
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin 2006 yılı Aralık ayından itibaren davalıya ait işyerinde müdür yardımcısı olarak çalışmaya başladığını, davalı şirketin … Grup ile birleşerek yukarıda unvanını belirttiği şirket çalışanları tüm haklarına ilişkin yükümlülükleri üzerine alarak faaliyete devam ettiği, müvekkilinin davalıya ait işyerinde çalışırken iş akdinin 06.11.2010 tarihinde feshedildiğini, müvekkilinin belirtilen işverenin işindeki çalışmasından dolayı aylık 700,00 TL. net maaş almakta olduğunu, işverenin bu ücrete ek olarak aylık 300,00 TL. net prim ödediğini, ayrıca aylık 100,00 TL. yol yardımı ve 208,00 TL. yemek bedeli ticket olarak ödenmekte olduğunu, fakat bu rakamların işveren kayıtlarında düşük olarak gösterildiğini ve doğru olan rakamların delilleri ile ispat edileceğini, bu hesapla müvekkilinin kıdem tazminatı tutarının 6.500,00 TL., ihbar tazminat tutarının ise 2.000,00 TL., fazla mesai ücretinin 3.000,00 TL., resmi tatil ve bayram ücretinin 1.000,00 TL., yıllık izin ücretinin 1.000,00 TL. civarında olduğunu, müvekkilinin davalı şirkette Cumartesi ve Pazar dahil olmak üzere bayramlarda ve resmi tatillerde çalıştığını, çalışma saatlerinin sabah 10:00 ile akşam 22:00 arasında full time olarak çalıştığını, bayram önceleri daha geç saatlere kadar çalıştığını, ancak bu çalışmalarına ait fazla mesai ücretinin kendisine ödenmediğini, müvekkilinin çalışmış olduğu döneme ait 1.200,00 TL. prim alacağını da davalıdan alamadığını, işbu alacağa ilişkin… 15. İş Mahkemesi’nin 2010/79 E. ve 2013/284 K. sayılı dosyasında dava açıldığını, davada tanıklar da dinlendiğini, bilirkişi raporu dahi alınmışken usuli sebeplerle HMK.nın 150/1’e göre dosyanın işlemden kaldırıldığını, yaptıkları yenileme müracaatının reddedildiğini ve davanın HMK.nın 320/4’e göre açılmamış sayılmasına karar verildiğini, dosyanın gereksiz yere sürüncemede kalmaması ve zamanaşımı tehlikesine düşmemek için haksız ve hukuka aykırı işbu kararın temyiz edilmediğini, gerekli kesinleşme yaptırılarak huzurdaki işbu davayı açmaları zarureti olduğunu, esasen huzura gelen işbu davanın… 15. İş Mahkemesi’nin 2010/79 E. sayılı dosyasının devamı olduğunu, bu nedenle usul ekonomisi de göz önüne alınarak… 15. İş Mahkemesi’nin 2010/79 E. ve 2013/284 Karar sayılı dosyasında dinlenen tanıklar, celp edilen deliller ve alınan bilirkişi raporu ile yetinilmesini de talep ettiklerini, yukarıda açıklanan sebeplerle fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak kaydı ile 6.500,00 TL. kıdem tazminatı, 2.000,00 TL. ihbar tazminatı, 3.000,00 TL. fazla mesai ücreti, 1.000,00 TL. resmi tatil ve bayram ücreti, 1.000,00 TL. yıllık izin ücreti, 1.200,00 TL. prim alacağı toplamı olan 14.700,00 TL.nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, bu sebeple öncelikle davacı taleplerinin zamanaşımı sebebi ile reddine karar verilmesini talep ettiklerini, davacı yanın, müvekkili şirketin 01.05.2009 tarihinde…San. ve Tic. A.Ş.den devir aldığı …Outlet mağazasında, 15.12.2006-06.11.2010 tarihleri arasında mağaza müdür yardımcısı olarak çalıştığını, davacının son aylık ücretinin 700,00 TL. olduğunu, davacının en son …Outlet de bulunan satış mağazalarında görev yapmakta olduğunu, söz konusu satış mağazasının kapanması nedeniyle kendisine ihtiyaç kalmaması ve başka bir yerde de istihdam edilememesi sebebiyle iş akdinin 06.11.2010 tarihinde feshedildiğini, mağazanın sabah 10:00’da açılıp, 22:00’da kapanmakta ise de müvekkili şirketler bünyesindeki mağazalarda iki vardiya halinde çalışıldığını, birinci vardiyanın sabah 10:00 ile 18:00 arasında, ikinci vardiyanın 14:00 ile 22:00 saatleri arasında çalıştığını, karşı tarafın da çalışma saatinin günde 8 saati geçmediğini, dolayısıyla müvekkili şirkette fazla çalışma uygulaması bulunmadığını, kaldı ki davacının görevi gereği çalışma saatlerini kendisinin belirlediğini, davacının çalıştığı dönem boyunca haftalık ve yıllık izinlerini düzenli ve eksiksiz olarak kullandığını, müvekkili şirketin bünyesinde resmi tatil ve bayramlarda çalışma yapılmadığını, davacının tüm taleplerinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, davacıya tüm hak ve alacaklarının dava tarihinden önce ödendiğini, davacının müvekkilinden hiçbir hak ve alacağı bulunmadığını, davacı yanca… 15. İş Mahkemesi’nin 2010/79 E. sayılı dosyası ile aynı konuda dava açıldığını ve işbu davanın davacı tarafça takip edilmemesi sebebi ile açılmamış sayılmasına karar verildiğini, davacıya ait işyeri kayıtları ve tüm delillerin bu dosya içerisinde bulunduğunu, işyeri kayıtlarının da bu dosyadan celbini talep ettiklerini,… 15. İş Mahkemesi’nin 2010/79 E. sayılı dosyası ile hazırlanan 02.02.2013 tarihli bilirkişi raporu ile de, raporu kabul etmek anlamına gelmemek ve rapora ilişkin sunulan itiraz ve taleplerini yinelemek kaydıyla, davacı tarafından sunulan iddia ve taleplerin yerinde olmadığının sabit olduğunu, savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar veirlmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı-birleşen dosya davacısı ile davalı … San. ve Tic. A.Ş. vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı … San. Tic. A.Ş. vekilinin tüm, davacı-birleşen dosya davacısı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 19 ve 6100 sayılı HMK.nın 33. maddeleri uyarınca yargıç tarafların hukuki nitelendirmesi ile bağlı değildir. Yargıç aradaki sözleşmesel ilişkiyi yorumlar, sözleşme türünü ve içeriğini kendisi belirler. Tarafların gerçek ve ortak iradelerini esas alır, aradaki hukuki ilişkiyi tespit eder.
Organik bağ ilişkisinde işveren sıfatı olan tüzel kişinin, işçinin iş sözleşmesinden veya iş kanunundan doğan haklarını kullanmasının engellenmesi için temsilde farklı kişiliklere yer vermesi sözkonusudur. Bu durumda tüzel kişinin bağımsızlığı sınırlanır ve organik bağ içinde olunan kişi ile özdeş kabul edilir.
Bu anlamda; tüzel kişilik hakkının kötüye kullanılması, kanuna karşı hile, işçiye zarar verme (haklarının alınmasını engelleme), tarafta muvazaa (hizmeti kendisine verdiği halde başka bir kişiyi kayıtta işveren olarak gösterme) ve namı müstear yaklaşımı nedeni ile dolaylı temsil sözkonusudur. Bu durumların sözkonusu olduğu halde tüzel kişilik perdesinin aralanması sureti ile gerçek işveren veya organik bağ içinde olan tüm işverenler sorumlu tutulmaktadır. Organik bağ ise şirketlerin adresleri, faaliyet alanları, ortakları ve temsilcilerinin aynı olmasından, aralarındaki hukuki ilişkilerin tespitinden anlaşılır.
Somut uyuşmazlıkta davacı, ana dosya davalıları ile birleşen davanın davalısı şirket arasında organik bağ olduğunu iddia etmiştir. Ana dosya davalıları ile birleşen dava davalısı şirketin aynı adreste faaliyet gösterdikleri, faaliyet alanlarının aynı olduğu, davalının birleşen dava davalısı olan …şirketinde de çalışması bulunduğu ve tüm şirketlerin ana faaliyet alanlarının aynı olduğu, şirket ortaklarının ve yetkililerinin aynı olup adreslerinin aynı olduğu, anlaşıldığından davalı şirketler ve birleşen dosya davalısı arasında organik bağ olduğunun kabulü ile davacının hüküm altına alınan alacaklarından her iki dosya davalılarının müşterek ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekirken, yazılı gerekçe ile birleşen dosya davalısı … Asansör İnş. Taah. Elek. Elektronik Paz. San Tic. Ltd. Şti. hakkındaki davanın husumet yokluğu nedeni ile reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgilisine iadesine, 21/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.