YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/2810
KARAR NO : 2015/7525
KARAR TARİHİ : 19.02.2015

MAHKEMESİ : İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, hafta tatili ücreti, yıllık izin ücreti, fazla mesai ücreti, ücret, ulusal ve dini bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın görevsizliği nedeni ile HMK’nın 115/2. maddesine göre usulden reddine karar verilmiştir.
Hüküm duruşmalı olarak süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirkette 15/04/2010 tarihinde uçuş hareket uzmanı olarak işe başladığını, işçilik hak ve ücretlerini alamaması sebebiyle işverene başvurduğunu ve 15/02/2012 tarihinde işveren tarafından hiçbir sebep gösterilmeksizin haksız bir şekilde iş akdinin feshedildiğini ileri sürerek ücret alacağı, hafta tatili, yıllık izin, fazla çalışma ile ulusal bayram-genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, görev itirazında bulunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, uçuş harekat uzmanı dispatcher’in de uçuştaki görevini kokpit ortamında icra ettiğinden uçuş personeli olarak değerlendirilmesinin gerektiği ve İş Kanunu’nun kapsamı dışında olduğu gerekçesiyle davanın Mahkemenin görevsizliği nedeni ile HMKnın 115/2.maddesine göre usulden reddine, görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğuna, HMK’nun 20/1 maddesi gereğince taraflardan birinin görevsizlik kararının kesinleştiği tarihten itibaren iki hafta içinde mahkemelerine başvurarak dava dosyasının görevli mahkemeye gönderilmesini talep etmesine, aksi takdirde mahkemelerince davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğine, harç, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin görevli mahkemede karara bağlanmasına karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 1 inci maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 4 üncü maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, işverenler ile işveren vekillerine ve işçilerine, çalışma konularına bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
İş Mahkemelerinin bulunmadığı yerlerde iş davalarına bakmak üzere bir asliye hukuk mahkemesi görevlendirilir. İş davalarına bakmakla görevli asliye hukuk mahkemesine açılan dava “iş mahkemesi sıfatıyla” açılmamış ise, mahkeme görevsizlik kararı veremez. Bu durumda asliye hukuk mahkemesi tarafından, verilecek bir ara kararı ile davaya “iş mahkemesi sıfatıyla ” bakmaya devam olunur.
Davanın, İş Kanunu kapsamı dışında kalması halinde, Mahkemenin göresizliğine ve dosyanın görevli hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekir. Davanın esastan reddi usule aykırıdır.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanununun 1 inci maddesi uyarınca, İş Kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında, iş akdinden veya İş Kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözüm yeri iş mahkemeleridir.
4857 sayılı İş Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca “deniz ve hava taşıma işlerinde çalışanlar” hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz. Deniz taşıma işlerinde çalışanlar 854 sayılı Deniz İş Kanununa tabidir. Ancak hava taşıma işlerinde çalışanlar için özel bir düzenleme yapılmadığından Borçlar Kanunu genel hükümleri uygulanmaktadır.
Ancak, hava taşıma faaliyeti yapılan işyerinde sendika örgütlenmesi sonucu Toplu İş Sözleşmesi bağıtlanmış ise, üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun 66 ncı maddesi uyarınca iş mahkemesinde görülmesi gerekir.
Zirai uçaklar ile Türk Hava Kurumu uçakları pilotları “hava taşıma işleri” kapsamında bir iş yapmadıklarından 4857 sayılı Yasa hükümlerine tabidirler.
Sonuç olarak gerek taşıma gerekse yer hizmeti olsun, yukarda açıklanan ilkelere göre deniz ve hava işlerinde, 4857 sayılı İş Kanunu, 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Kanununun uygulandığı uyuşmazlıklarda iş mahkemesi, diğer durumlarda ise genel mahkemeler görevlidir.
Somut olayda, davacının yaptığı işin tam olarak ne olduğunun tespiti açısından,
1- Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’ne yeniden yazı yazılarak davacının “uçuş personeli” olup olmadığı sorulmalı,
2- Gerekirse mahallinde uzman bilirkişi marifeti ile keşif yapılarak davacının yaptığı işin “uçuş personeli” olup olmadığı tespit edilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ile hüküm tesisi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 19.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.