YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/9341
KARAR NO : 2014/13737
KARAR TARİHİ : 29.04.2014
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 7. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/09/2011
NUMARASI : 2009/1055-2011/578
Davalı vekili tarafından verilen 21.02.2014 havale tarihli dilekçede, Dairemizin 23.12.2013 gün, 2011/ 49051 E ve 2013/ 34318 K sayılı temyiz isteğinin kesinlikten reddine dair kararının maddi hataya dayalı olarak verildiği ileri sürülerek, kararın ortadan kaldırılması ve hükmün bozulmasına karar verilmesi talep olunmuştur.
Dairemizce hüküm altına alınan miktara göre kesinlikten redde dair karar verilmiştir. Davaya konu olayda davacı işçi halen işyerinde çalışmaya devam ettiği gibi, uyuşmazlık toplu iş sözleşmesinin uygulanmasından kaynaklanmaktadır. Bu şekilde verilen olan karar ile toplu iş sözleşmesinin ilgili hükümleri yönünden bir yorum da yapılmış olmaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 18.11.2009 gün ve 2009/ 9-531 E, 2009/ 532 K. sayılı kararında da belirtildiği gibi, toplu iş sözleşmesinden doğan isteklerde verilen kararın özel bir tespit içermesi sebebiyle kesinlik sınırına bakılmamaktadır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 12.4.2006 gün ve 2006/ 9-174 E, 2006/ 176 K. sayılı kararı da bu yöndedir. Dairemizce davalının temyiz talebinin kesinlik sebebiyle reddine verilmesinin maddi hataya dayandığı anlaşılmakla, Dairemiz kararının ORTADAN KALDIRILMASINA karar verilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçi, davalı işverence kapsam dışı personele ek hak ve yararlar sağlanarak yapılan ödeme ve Toplu İş Sözleşmesine aykırılık nedeniyle Toplu İş Sözleşmesinin 8. maddesi b bendi gereğince aynı hak ve yararların kapsam dışı personele verilen oranda aynen uygulanması gerektiğini ileri sürerek, prim ikramiye ve benzeri ek ödemelerin tahsilini talep etmiştir.
Davalı işveren, kapsam dışı personele işverenin dilediği şekilde uygulama hakkına sahip olduğunu, toplu iş sözleşmesinin 8. maddesinde işverenin kapsam dışı personele yapacağı herhangi bir uygulamayı kapsam içi personele de yapılmasının gerektirmediğini, kapsam dışı personele yapılmış olan dava konusu ek ödemenin hiçbir şekilde toplu iş sözleşmesine aykırılık oluşturmadığı, şirketin kapsam dışı personele 2009 yılında zam yapılmaması nedeniyle yaptığı telafi niteliğindeki ek ödemenin toplu iş sözleşmesinin 8. maddesinin ihlali niteliğini taşımadığını açılayarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davalı işyerinde kapsam dışı personele 04/06/2009 tarihinde yapılan performans primi ismi altındaki ödemeden toplu iş sözleşmesinin 8/b maddesindeki düzenleme gereğince, sendika üyelerinin de yararlanması gerektiği belirtilerek isteğin kabulüne karar verilmiştir.
Kararı yasal süresi içinde davalı vekili temyiz etmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kapsamdışı personele sağlanan haklardan toplu iş sözleşmesi hükmü gereği sendika üyesi olan davacı işçinin yararlanıp yararlanamayacağı noktasındadır.
Toplu iş sözleşmesinin 4. maddesinin b bendinde, “sözleşmenin kapsamına giren işyeri ve eklentilerinde çalışan taraf sendika üyesi işçileri kapsar” … bölge müdürleri ve daha üst düzeyde bulunanlar Müdür ve Müdür Yardımcıları, İç Denetçiler ve Danışmanlar, Avukatlar, Hekimler, Sivil Savunma Amirleri, Özel Güvenlik Amirleri, Uzmanlar (en fazla 135 kişiye kadar) Şefler, ( en fazla 200 kişiye kadar) Genel Müdürlük Özel Kalem Personeli, Yönetici Asistanları, ( en fazla 10 kişiye kadar), bilgi İşlem programcıları, ( en fazla 15 kişiye kadar), bu toplu İş sözleşmesinin kapsamı dışındadır… Kapsamdışı personele işveren dilediği şekilde uygulama yapma hakkına sahiptir ” şeklinde kurala yer verilmiştir.
Aynı toplu iş sözleşmesinin 8. maddesinin b bendinde ise, “İşveren Toplu İş Sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinde çalışan sendika üyesi olan ve olmayan bir kısım personele her ne biçimde adlandırılırsa adlandırılsın, iş bu Toplu iş sözleşmesinin sağladığı ayni ve nakdi hak ve menfaatler dışında ve üzerinde herhangi bir hak sağlama gereğini duyarsa, sorunu yazılı olarak sendikaya bildirir. Sendika tarafından öneri olumlu karşılandığında işveren öneri doğrultusunda işlem yapar. Sendikanın olumsuz görüş bildirmesi halinde konu işveren temsilcileri ile sendikaya yetkilileri arasında çözümlenmeye çalışılır. Sendikanın olumlu görüş bildirmemesine rağmen, sendika üyesi olsun veya olmasın herhangi bir işçiye bu maddede sayılan hak ve yararlar işverence uygulandığı takdirde bu uygulama TES-İŞ sendikasının bu sözleşme kapsamındaki tüm üyelerine bu sözleşme ile sağlanan hak ve yararlara ek olarak aynen uygulanır. Ancak kapsam dışı personel ile sendikalı işçilerin tümüne yapılacak uygulama bu hükmün dışındadır” şeklinde düzenlemeye gidilmiştir.
Davalı işveren yönetim kurulunun 04.06.2009 tarikli kararında, sendikalı personele 1. Mart 2009 tarihinde % 7,80 oranında zam yapılmasına karşılık kapsamdışı personele zam yapılmadığı belirtilerek, kapsamdışı personele performans primi adı altında ek ödeme yapılması karalaştırılmıştır.
Davalı işveren, 2009 yılında sendikalı personele uygulanan ücret artışları sebebiyle kapsamdışı personele zam yapılmadığı için sözü edilen performans primin ödendiğini savunmuştur. Mahkemece bu yönde gerekli araştırmaya gidilmemiştir. Kapsamdışı personele sözü edilen dönemde ücret artışı yapılıp yapılmadığı belirlenmeli ve sendika üyesi işçilerle kapsamdışı çalışan işçilerin ücretleri ve diğer parasal hakları bir değerlendirmeye tabi tutularak, toplu iş sözleşmesinin 4. ve 8. maddeleri çerçevesinde işveren uygulamasının sendikal örgütlenme özgürlüğüne müdahale anlamını taşıyıp taşımadığı noktasında bir karar verilmelidir. Mahkemece eksik incelemeyle karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 29.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.