YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/4759
KARAR NO : 2014/13807
KARAR TARİHİ : 29.04.2014

MAHKEMESİ : SAKARYA İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 10/12/2013
NUMARASI : 2012/1069-2013/946

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı isteminin özeti:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin işverence geçerli sebep olmadan sendikal faaliyetlerde bulunduğu sebebiyle feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini ayrıca sendikal tazminat ile boşta geçen süre ücreti ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı işveren iş sözleşmesinin devamsızlık nedeni ile haklı sebeple feshedildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece; davacının, iş akdinin haklı nedenle feshedildiğine dair somut ve inandırıcı bir delil olmadığı ancak aktif sendikal faaliyetlere girişmesi nedeni ile işverenin duyduğu rahatsızlıktan dolayı iş akdinin feshedildiği gerekçesi ile davacının işe iadesine ve sendikal tazminata hükmedilmiştir.
Ç)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
D)Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Taraflar arasında iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedilip edilmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Somut olayda her ne kadar mahkemece davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği gerekçesiyle sendikal tazminata hükmedilmiş ise de, davacının iş akdinin feshedildiği tarihten önce ve sonraki dönemlerde işten çıkarılan işçilerin tamamının sendikalı olmadığı ve iş yerinde halihazırda sendikalı işçilerin bulunduğu, davacı tanıklarının beyanları dışında davacının iş akdinin sendikal nedenle feshedildiğine dair somut ve inandırıcı bir delilin dosya kapsamında yer almadığı gibi davacı tanıklarının, iş akitlerinin sendikal nedenle feshedildiği iddiası ile açmış oldukları işe iade davalarında yerel mahkemece sendikal fesih iddialarının kabul edilmediği ve Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin temyiz incelemesinden geçerek söz konusu kararların kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Dosya içeriği ve emsal dosyalar birlikte değerlendirildiğinde, feshin geçersizliğine ilişkin yerel mahkemenin kararı yerinde ise de, sendikal tazminata hükmedilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının kıdem süresi ve fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yaptığı 284.10 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 29.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.