YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/37134
KARAR NO : 2015/715
KARAR TARİHİ : 15.01.2015
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA :Davacı, icra takibine yapılan itirazın iptaline, %20 icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davanın reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirket nezdinde 12.06.2013 tarihinde gemi adamı olarak çalışmaya başladığını, davacının davalı şirkete ait gemide çalışırken geminin 23.06.2013 tarihinde battığını, bu olaydan sonra davalı işveren tarafından davacının sözleşmesi devam etmesine rağmen herhangi bir görev verilmediğini ve ödeme de yapılmadığını, biriken alacakların ödenmesi için davalıya gönderilen ödeme emrine davalının yapmış olduğu haksız itirazın iptaline, %20’den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, görevli Mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemesi olduğunu ileri sürmüş, ayrıca davanın da esastan reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, Deniz İş Kanunu’nun 46. Maddesinde ” bu kanun kapsamına giren gemiadamlarıyla bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet akdinden doğan davalar hizmet akdinde ayrıca bir hüküm yoksa dava, geminin bağlama limanında iş davalarına bakmaya yetkili mahkemede görülür” denildiğini, dosyada mübrez T.C…. Bakanlığı …Liman Başkanlığı’nın 20.10.2014 havale tarihli cevabi yazısında davacının çalıştığı dava konusu geminin bağlama limanının İstanbul olduğu belirtilmekle Mahkemelerinin yetkisizliği nedeni ile dava dilekçesinin yetki yönünden REDDİNE, karar kesinleştiğinde ve HMK 20.madde gereğince talep halinde dosyanın yetkili ve görevli İstanbul İş Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Dosya içeriğine göre, yetkili mahkemenin hangi iş mahkemesi olduğu uyuşmazlık konusudur.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu 5. maddesinde, iş uyuşmazlıklarında yer itibari ile yetkili iş mahkemelerini belirlemiştir. Buna göre, “iş mahkemelerinde açılacak her dava, açıldığı tarihte dava olunanın Türk Medeni Kanunu gereğince ikametgahı sayılan yer mahkemesinde bakılabileceği gibi, işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemede de bakılabilir. Bunlara aykırı sözleşme muteber sayılmaz.”
İş mahkemesinin yetkisi kamu düzeni ile ilgili olduğundan davalı tarafça süresinde yapılmasa da hakim tarafından kendiliğinden bu husus gözönünde bulundurmalıdır. Bir başka anlatımla hakim, davanın her aşamasında yetki itirazını dikkate alabileceği gibi, kendisi de re’sen yetkisizlik kararı verebilir.
5521 sayılı Kanun’un iş Mahkemelerinin yetkisi ile ilgili bu düzenleme yanında bazı maddi hukuk kuralları öngören kanunlarda hangi iş mahkemelerinin yetkili olduğu açıkça düzenlenmiştir. 854 sayılı Kanun’un 46. maddesine göre, “bu kanun kapsamına giren gemi adamlarıyla bunların işveren veya işveren vekilleri arasında bu kanundan veya hizmet sözleşmesinden doğan davalar hakkında, 5521 sayılı kanun hükümleri uygulanır. Hizmet aktinde ayrıca bir hüküm yoksa dava, geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede görülür.”
Anılan yasal düzenleme ile 5521 sayılı Kanunu’nun 5. maddesinde belirlenen davalının ikametgahı mahkemesinin ve işçinin işini yaptığı işyeri için yetkili mahkemenin yetkisi ortadan kaldırılmamış bunlara ek olarak geminin bağlama limanında iş davalarını bakmaya yetkili mahkemede de dava açılabileceği belirlenmiştir.
Somut olayda, 854 sayılı Kanun’un 46. maddesi ile 5521 sayılı Kanun’un 5. maddesi hükmü ile birlikte değerlendirildiğinde, (Benzer başka bir olayla ilgili olarak verilen Yargıtay 22.HD’nin 2012/17946 E., 2013/7392 K. sayılı İlamında da vurgulandığı üzere) davanın, davalının ikametgahı Mahkemesinde görülebilmesi gerekir. Davalının ikametgahı da Bakırköy’de olmakla, davaya devam edilmesi gerekirken dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 15.01.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.