YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/33973
KARAR NO : 2014/37133
KARAR TARİHİ : 04.12.2014
MAHKEMESİ : SAKARYA İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 02/09/2014
NUMARASI : 2014/549-2014/856
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi .. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı şirkete ait işyerinde çalışmakta iken sendika üyesi olması için başvuruda bulunmuş olması nedeniyle işten çıkartıldığını belirterek davacının işe iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş sözleşmesinin fesih bildiriminde belirtildiği üzere izinsiz işe gelmemesi sık sık raporlar alması, 10.09.2011 ve 10.09.2012 tarihlerinde aldığı raporlarda ağır işlerde çalışmamasının istenmesi ve bu kapsamda davacıya verilecek görevin bulunmaması gerekçesiyle haklı nedenle feshedildiğini, sendikal fesih iddiasının yerinde olmadığını, Çelik İş Sendikasına üye olan halen çalışanlar bulunduğunu, işyerinde Türk Metal İş Sendikasının yetkili olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı ve feshin sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Taraflar arasında davacının iş sözleşmesinin feshinin sendikal nedenle feshedilip edilmediği noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Mahkemenin 27.08.2013 gün, 2013/289 esas, 2013/676 karar sayılı kararı Dairemizin 06.03.2014 gün, 2013/11965 esas, 2014/7388 karar sayılı kararıyla;
“Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut olayda davacı Çelik-İş Sendikasına üye olduğunu kendisiyle birlikte aynı sendikaya üye olan 9 işçinin iş sözleşmelerinin feshedildiğini, ayrıca aynı sendikaya üye olan işçilerin işveren tarafından istifalarının sağlandığını ardından sendikadan istifa eden işçilerin Türk Metal İş Sendikasına üye olduğunu işverenliğin davacının üyesi olduğu sendikanın yetki almasını istemediğini iddia etmektedir. Mahkemece yargılama sonucunda feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, söz konusu karar eksik araştırmaya dayanmaktadır. Mahkemece feshin yapıldığı dönemde sendikaya üye olmayıp iş sözleşmesi feshedilen ve sendikaya üye olup da iş sözleşmeleri feshedilen işçilerin sayıları, davacının üyesi olduğu sendikaya üye olan işçilerin isimleri, hangi tarihte üye oldukları, sendikanın kaç üye sayısına ulaştığı, işçilerin ilgili sendikadan hangi tarihte istifa ettikleri ve davacının üyesi olduğu sendikadan istifa ettikten sonra işyerinde çoğunluğu sağladığı belirtilen Türk Metal İş Sendikasına üye olanların bulunup bulunmadığı, Türk Metal İş Sendikasına geçen varsa sayıları ile ilgili sendikaya üye olup da iş sözleşmesi işverence feshedilen işçi olup olmadığı, iş sözleşmesi feshedilen varsa sayıları ve çıkarma nedenleri de araştırılarak gerekirse bu konuda işyerinde keşif yapılarak elde edilecek sonuca göre dosya kapsamıyla birlikte feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı değerlendirilmesi gerekirken eksik araştırmayla karar verilmesi hatalıdır.” şeklinde gerekçeyle bozulmuştur.
Mahkemece bozma sonrası ilk celse sendikalardan ve Kurum’dan ilgili belgeler istenilmiş, diğer celse söz konusu belgeler incelettirilmeden, aynı mahkemece sendikal fesih kabul edilmeyen ancak işe iade talebinin kabul edildiği dosyaların Yargıtay tarafından onandığı, sendikal feshin ispatlanmadığı şeklinde gerekçeyle işe başlatmama tazminatı 4857 sayılı İş Kanunu m.21 uyarınca belirlenmiştir.
Öncelikle, söz konusu onama kararları Dairemizce verilmemiştir. Dairemizce verilen bozma kararı gereği belgeler istendiği ancak bu belgelerin bozma kararımızda belirtildiği şekilde açıklığa kavuşturulmadığı bu nedenle verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmaktadır. Kaldı ki davalı işverenliğin yetkilileri hakkında o dönem sendikal hakların engellenmesi suçunu işledikleri iddiasıyla haklarında kamu davası açıldığı da anlaşılmaktadır. Bozma kararımız yerine getirilerek gelen belgelerin bozma kararımızda belirtilen kriterler uyarınca açıklığa kavuşturulması için gerekirse bilirkişi raporu alınıp, ceza davası sonucu da değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 04.12.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.