YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/31837
KARAR NO : 2016/4523
KARAR TARİHİ : 01.03.2016
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ile fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti, yıllık izin ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı alt işveren … işçisi olarak diğer davalı … iş yerinde 01/12/2007-15/05/2009 tarihleri arasında çalıştığını seçimlerin başka bir parti tarafından kazanılması üzerine asıl işverenin işten çıkardığını bilahare … projesinde … akdin fesih edildiği 13/08/2012 tarihine kadar aralıksız çalıştığını işçilik haklarının ödenmediğini ileri sürerek, kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücreti, genel tatil ücreti alacağı ve yıllık izin ücreti alacağını talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … davacının 14/12/2007 tarihinde … çalışmaya başladığını, ihale alınan çeşitli dönemlerde çalıştığını belediye ile yapılan sözleşme sona erdiğinde iş akdininde 20/05/2009 da sonlandığını 1 ay sonra davacının müracaatı üzerine … basım şirketi projesinde işe başladığını, 20/06/2009 – 02/08/2012 tarihleri arasında çalıştığını, 03/08/2012 tarihinde görev yeri değişikliği yapıldığını 04/08/2012-08/08/2012 tarihleri arasında işe devam etmediğinden tutanak tutulduğunu kendisine ihtarat yapıldığını fakat davacının mazeret bildirmediğini ve iş akdini fesihettiğini bildirdiğini ve davacının alacağının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı …, davanın husumetten reddi gerektiğini, davacının diğer davalı …. işçisi olduğunu ve davalı …. sorumluluğunun bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, … kayıtları, tanık beyanları, çalışılan kurumların giriş çıkış kayıtları, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı nazara alınarak kıdem tazminatı, fazla mesai ücreti, izin ücreti ve genel tatil ücretinden davalıların müşterek ve müteselsilen sorumlu olduğu sonucuna varıldığı belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı ….. vekili ve … vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı …. Vekilinin tüm, davalı …’nın aşağıdaki bendin dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 maddesi uyarınca, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” Bu maddeye göre, “bir işverenden, işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan, bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran gerçek veya tüzel kişiyi yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlar alt işveren olarak belirtilmektedir.
Alt işveren işçisi, alt işveren tarafından alt işverenin aldığı işten dolayı bu süre zarfında sadece bu işte çalışmış ve alt ve asıl işveren arasındaki ilişki sona erdiğinde veya asıl işveren alt işveren ilişkisi devam ederken iş ilişkisi sonlanmış ise, işçinin feshe bağlı alacakları dahil tüm işçilik alacaklarından asıl işveren, alt işverenle birlikte sorumludur. İşçi asıl işveren ilişkisi başlamadan önce de alt işveren işçisi olarak, alt işverenin kendi işinde veya alt işverenin üstlendiği farklı bir asıl işverende çalışmış ve işçinin iş sözleşmesi sonra kurulan asıl alt işveren ilişkisi sırasında veya bitiminde sonlanmış ise, alt işveren tüm süre üzerinden işçilik alacaklardan sorumlu iken, asıl işveren sadece kendi dönemindeki süre ve ücret üzerinden alt işverenle birlikte sorumludur. Asıl işveren ilişkisi sona ermesine rağmen, işçi alt işverenin kendi veya alt işverenin yeni yüklendiği farklı bir asıl işverene ait işte çalışıyor ise, fesih olgusuna bağlı haklar hariç, asıl işverenin kendi dönemindeki ücret ve süre üzerinden ücret ve diğer işçilik alacaklarından alt işverenle birlikte sorumluluğu devam eder. İşçinin iş sözleşmesinin daha sonra sonlandırılması halinde ise asıl işveren alt işveren ilişkisinin sona erdiği tarihteki süre ve ücret üzerinden, sadece kıdem tazminatı ve gerçekleşen işçilik alacaklarından alt işverenle birlikte sorumlu olacaktır. Fesih olgusu asıl alt işveren ilişkisi sona erdikten sonra gerçekleştiği için, ihbar tazminatı ve yıllık ücretli izin alacağından asıl işveren sorumlu tutulamayacaktır.
Dosya içeriğine göre, davacının kabulünde olduğu üzere davacı 14/12/2007-20/05/2009 tarihleri arasında asıl işveren … nezdinde çalışmış olup, … ile davalı Şirket arasında ihale bittikten sonra davacı alt işveren işçisi olarak başka bir işyerinde çalışmaya devam etmiş ve iş sözleşmesi 02/08/2012 tarihinde feshedilmiştir. Fesih davalı …. nezdinde gerçekleşmediğinden ve asıl işverenin sorumluluğu ihale bitimi 20/05/2009 tarihi itibariyle söz konusu olduğundan, asıl işveren bu tarihteki süre ve ücret üzerinden kıdem tazminatı ve o dönemde gerçekleşen işçilik alacaklarından alt işverenle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. Ancak asıl işverenin ihale bitimi itibariyle feshi gerçekleşmediğinden, daha sonra gerçekleşen fesih nedeniyle muaccel olan ihbar ve yıllık izin ücreti alacağından sorumluluğu bulunmamaktadır.
Mahkemece bu husus gözden kaçırılarak davalı …. kendi döneminde gerçekleşmeyen çalışmadan dolayı kıdem tazminatı ve işçilik alacaklarından sorumluluğuna karar verilmesi ve yıllık izin ücreti alacağı yönünden tamamen sorumlu tutulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine 01/03/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
….