YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/27087
KARAR NO : 2014/30765
KARAR TARİHİ : 23.10.2014
MAHKEMESİ : İSTANBUL 18. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/05/2014
NUMARASI : 2013/628-2014/279
DAVA :Davacı, davalı Bakanlık tarafından Ocak 2013 istatistiklerinde yasanın aradığı %1 barajının aşılmadığı gerekçesi ile verilen red kararının hukuka aykırılığının tespitine, sendikanın yetki şartlarına ve çoğunluğa sahip olduğuna karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Türkiye Deri-İş Sendikası’nın davalılardan İstanbul Deri Organize Sanayi Bölgesi K… Parsel Tuzla / İstanbul adresinde faaliyet gösteren M..Y.. San. ve Tic. Ltd. Şti. işyerinde 10.04.2013 tarihinde çoğunluk tespiti talebinde bulunduğunu, Türkiye Deri-İş Sendikası’nın bu talebi üzerine T.. B.. 19.04.2013 tarih ve 75014829/103.02/7182 sayılı yazı ile 2013 Ocak ayı istatistiğinde yasanın aradığı %1 barajını aşamadığı belirtilerek yapılacak bir işlem bulunmadığını tespit ettiğini, Bakanlığın bu tespitinin hukuka aykırı olduğu, hatalı ve yerinde olmadığını, bu nedenle Ankara 12. İş Mahkemesi’nin 2013/213 esas sayılı dosyasında açtıkları davada 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu gereğince 26.01.2013 tarihli Resmi Gazete’nin 28540 sayı ile yayınlanan iş kollarındaki işçi sayıları ve sendikanın üye sayılarına ilişkin 2013 Ocak ayı istatistikleri hakkındaki tebliğin, müvekkil sendikanın kurulu bulunduğu 5 nolu Dokuma Hazır Giyim ve Deri iş kolunda çalışan toplam işçi sayısı ve Deri-İş Sendikası’nın üye sayısına ilişkin tebliğin iptaline karar verilmesini talep ettiklerini, Ankara 12. İş Mahkemesi’nde devam eden bu davanın bekletici mesele yapılmasını talep ettiklerini, Bakanlığın tespitinin yerinde olmadığını, başvuru tarihi olan 10.04.2013 tarihi itibari ile İstanbul Deri Organize Sanayi Bölgesi K.. Parsel Tuzla / İstanbul adresinde faaliyet gösteren M..Y.. San. ve Tic. Ltd. Şti. işyerinde çoğunluğu bulunduğunu, işyerinde çalışan işçilerin tamamına yakınının müvekkil sendika üyesi olduğunu beyan ederek, T.. B.. 19.04.2013 tarih ve 75014829/103.02/7182 sayılı yazı ile 2013 Ocak ayı istatistiğinde yasanın aradığı %1 barajını aşamadığı belirtilerek yapılacak bir işlem bulunmadığı yönündeki hukuka aykırı ve hatalı tespitin iptalini, adı geçen işyerinde başvuru tarihi olan 10.04.2013 tarihi itibari ile sendikanın yetki şartlarına ve çoğunluğa sahip olduğunun tespitini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde özetle; mahkemenin yetkisizliğine karar verilmesi gerektiğini, 6356 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun bu konuda özel bir yetki kuralı koyduğunu, davacının tespit istediği işyerinin Tuzla’da bulunması nedeni ile davanın Anadolu İş Mahkemelerinde görülmesi gerektiğini, müvekkil Bakanlığın yaptığı tespitin doğru olduğunu, 6356 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanununun geçici 6. maddesinin 1. fıkrası uyarınca ekonomik ve sosyal konfederasyona bağlı sendikaların Ocak 2013 istatistiği uyarınca kurulu bulunduğu iş kolunda %1 üye şartı arandığını, davacı sendikanın ise üye yüzde oranının %0,18’de kaldığını, yasanın aradığı barajı aşamadığından yetki tespit başvurusunun reddedildiğini, bakanlığın tespit yaparken Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına baktığını, bu hususun SGK Başkanlığı’ndan sorulabileceğini beyan ederek, müvekkili Bakanlığın yaptığı tespitin doğru olup mesnetsiz açılmış olan davanın gerek yetki ve süre yönünden gerekse esastan reddini savunmuştur.
Davalı M.. Y.. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle, T.. B.. 19.04.2013 tarih ve 75014829/103.02/7182 sayılı çoğunluk yetki tespit talebinin reddine dair kararın mahkemece iptal edildiğini ve bundan dolayı müvekkil işyerinde yetki tespit talebi ile ilgili dava açıldığını, açılan davanın haksız, yersiz ve hukuki dayanaktan yoksun olduğundan reddi gerektiğini, davacının T.. B.. 19.04.2013 tarih ve 75014829/103.02/7182 sayılı çoğunluk yetki tespit talebinin reddine dair kararın iptali için Ankara 12. İş Mahkemesi’ne açmış olduğu davada henüz kararın kesinleşmediğini, davacının bu dosyada bilirkişi raporu üzerine dava açmasının yerinde olmadığını, Yargıtay kararının beklenmesi gerektiğini, davacı sendikanın yetkili olmadığını beyan ederek, Ankara 12. İş Mahkemesi’nin 2013/213 esas sayılı dosyasının kesinleşmesinin beklenmesine, akabinde davanın reddini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak ; sendikal faaliyetler esnasında özellikle işyerinde toplu iş sözleşmesinin yapılmasında sözleşmeyi yapacak sendikanın, işçinin haklarını koruyacak ve daha etkin olabilecek şekilde sayısal olarak daha fazla olması ve işverenle pazarlık yapabilecek güce sahip olması gerektiği, yasa metninde anayasaya aykırı bir durumun olmadığı, daha önce uygulanan barajın daha da düşürüldüğü gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
6356 sayılı Yasanın 43. maddesi ;
“ 1) Kendilerine 42 nci madde uyarınca gönderilen tespit yazısını alan işçi veya işveren sendikaları veya sendika üyesi olmayan işveren; taraflardan birinin veya her ikisinin yetki şartlarına sahip olmadığı veya kendisinin bu şartları taşıdığı yolundaki itirazını, nedenlerini de göstererek yazının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren altı iş günü içinde mahkemeye yapabilir.
2) İtiraz dilekçesi görevli makama kayıt ettirildikten sonra mahkemeye verilir. Kurulu bulunduğu işkolunda çalışan işçilerin yüzde üçünden daha az üyesi bulunan işçi sendikası, yetki itirazında bulunamaz.
3) İtiraz dilekçesinde veya ekinde somut delillerin yer almaması hâlinde itiraz incelenmeksizin reddedilir. İşçi ve üye sayılarının tespitinde maddi hata ve süreye ilişkin itirazları mahkeme altı iş günü içinde duruşma yapmaksızın kesin olarak karara bağlar. Bunların dışındaki itirazlar için mahkeme, duruşma yaparak karar verir ve karar temyiz edildiği takdirde Yargıtay tarafından on beş gün içinde kesin olarak karara bağlanır.
4) 42 nci maddenin üçüncü fıkrası uyarınca kendisine yetki şartlarına sahip olmadığı bildirilen işçi sendikası, altı iş günü içinde yetkili olup olmadığının tespiti için dava açabilir. Mahkeme açılan davayı o işkolunda çalışan işçilerin en az yüzde üçünü üye kaydeden işçi sendikaları ile işveren sendikası veya sendika üyesi olmayan işverene de bildirir. Mahkeme davayı iki ay içinde sonuçlandırır.
5) İtiraz, karar kesinleşinceye kadar yetki işlemlerini durdurur.” şeklinde düzenleme getirmiştir.
Açıklanan mevzuat hükümleri gereğince; 22. Hukuk Dairesi 2013/23007 Esas 2013/20316 Karar sayılı ilamıyla bozulan davacı sendikanın kurulu bulunduğu 5 nolu dokuma hazır giyim ve deri iş kolunda çalışan toplam işçi sayısı ve Deri İş üye sayısına ilişkin tebliğin iptali ile uygulanmasının tedbir yoluyla durdurulmasına karar verilmesini istemli Ankara 12. İş Mahkemesi 2013/213 esasa sayılı dosyasının 6356 sayılı Yasanın 43. maddesi uyarınca eldeki davanın neticesini doğrudan etkileme ihtimali gözetilerek bu dosyanın bekletici mesele yapılması gerektiğinin gözetilmemesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.