YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/23405
KARAR NO : 2014/37132
KARAR TARİHİ : 04.12.2014
MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 22. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/04/2014
NUMARASI : 2013/106-2014/136
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi .. tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 16/10/1989 – 18/03/2010 tarihleri arasında çalıştığını, 18/03/2010 tarihli Disiplin Kurulu kararıyla müvekkilinin iş akdinin 21. Dönem Toplu İş Sözleşmesinin 69/4, 69/12,69/15 maddeleri ve 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25/II-e maddesi uyarınca bildirimsiz feshedildiğinin bildirildiğini, feshin geçersiz olduğunu beyan ederek feshin geçersizliğine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının Nairobi’de göreve başladığı 25/05/2009 tarihinden itibaren davalı/müvekkil Ortaklık uçakları adeta yasadışı insan göçünün bir aracı olarak kullanıldığı bir havayolu olarak anılmaya başlandığını, İngiliz Ağır Suçlarla Mücadele Kurulu ( SOCA) tarafından yapılan teknik ve fiili takip sonucunda; Nairobi Havalimanı’nda havalimanı görevlilerinin insan kaçakçıları ile işbirliği yaptıklarını, davacının da göçmen kaçakçılarından düzenli olarak büyük miktarda nakit para şeklinde rüşvet aldığının bildirildiğini beyanla davanın yersiz olduğunu ve reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Davanın kabulü ile işverence yapılan feshin geçersizliğine davacının işe iadesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur. Buna karşılık, işçinin kusur ve ihmaline dayanmayan sözleşmeye aykırı davranışlarından dolayı işçiye bir sorumluluk yüklenemeyeceğinden işçinin davranışlarından kaynaklanan geçerli fesih nedeninden de bahsedilemez.
İşçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenler, aynı yasanın 25. maddesinde belirtilen nedenler yanında, bu nitelikte olmamakla birlikte, işyerlerinde işin görülmesini önemli ölçüde olumsuz etkileyen nedenlerdir. İşçinin davranışlarından veya yetersizliğinden kaynaklanan nedenlerde, iş ilişkisinin sürdürülmesinin işveren açısından önemli ve makul ölçüler içinde beklenemeyeceği durumlarda, feshin geçerli nedenlere dayandığını kabul etmek gerekecektir.
Somut olayda davalının Nairobi/KENYA bürosunda çalışan davacının iş sözleşmesi İngiltere Başkonsolosluğu tarafından davalıya gönderilen 22 Şubat 2010 tarihli yazıyla İngiliz Ağır Organize Suçlarla Mücadele Kurumu (SOCA) tarafından özel olarak edinilen istihbarata göre davacının göçmen kaçakçılarından yetersiz belgeli yolcuların seyahatine müsaade etmesi karşılığında rüşvet aldığının belirtildiği gerekçesiyle 4857 sayılı İş Kanunu m.25/II-e uyarınca feshedilmiştir.
Yargılama sırasında mahkemece İngiltere Başkonsolosluğu İstanbul’a yazı yazıldığı, 10.08.2010 tarihli yazıyla ilgili kurum tarafından cevap verildiği, verilen cevapta 22 Şubat 2010 tarihli davalıya gönderilen yazının teyit edildiği ve Kenya’da organize göçmen kaçakçısı olduğu belirtilen Gabow Abdi isimli şahsın 25.02.2010 tarihinde gözaltına alındığı, bu sırada üzerinden cep telefonunda “Turki.man.aja” adı altında kaydedilmiş davacının kullandığı cep numarasının çıktığının belirtildiği görülmektedir. Davacı hakkında konuyla ilgili olarak Kartal Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturma yapılmış, soruşturma sırasında Kenya’dan Gabow Abdi isimli şahıs hakkında yapılan soruşturmaya ilişkin belgeler istenilmiş ancak herhangi bir cevap gelmeyip soruşturma sonucunda kovuşturmaya yer olmadığına kararı verilmiş, karara itiraz edilmesi üzerine itirazın reddine karar verilmiştir.
Davacı hakkında soruşturma sonucunda yeterli delil elde edilemediğinden verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair karar hukuk hakimini bağlamaz (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu m.74). Davacı hakkında İngiltere Başkonsolosluğu’ndan (İstanbul) Ağır Organize Suçlarla Mücadele Kurumu irtibat görevlisince edilen istihbarata dayanılarak gönderilen yazı üzerine davalının davacıyla çalışma ilişkisini sürdürmesinin beklenemeyeceği, feshin haklı olduğu kanıtlanmamakla birlikte yapılan fesih işleminin geçerli nedene dayandığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM :
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davanın REDDİNE,
3. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4. Davacının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı 89.00 TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine,
Kesin olarak 04.12.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.