YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/23214
KARAR NO : 2014/28298
KARAR TARİHİ : 25.09.2014

MAHKEMESİ : KONYA 2. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/05/2014
NUMARASI : 2013/261-2014/208

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının 15.06.2007 tarihinden itibaren davalı Bakanlığın 2. Bölge Müdürlüğü’ne ait davalı N.. K..’ın hizmet ihalesi ile taşeron olarak iş üstlendiği Konya-Ankara yolu 20. Km de kurulu bulunan Kayacık Karayolu denetleme istasyonunda işaretçi olarak çalışmaya başladığını, bu çalışmasını işveren tarafından yapılan işin sona erdiği gerekçesiyle işten çıkarıldığı 12.11.2011 tarihine kadar devam ettirdiğini, hiçbir haklı gerekçe olmadan ve gerçek olmayan bir neden gösterilerek fesih işlemi davacıya yazılı olarak tebliğ edilmeden eylemli olarak davacı işten çıkarıldığı için yasalara aykırı feshin geçersizliğinin tespiti ile davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Ulaştırma ve Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı vekili yetkili ve görevli mahkemenin Ankara Mahkemeleri olduğunu, davalı Bakanlık ile yüklenici A.. Eğitim Turizm San. Tic. Ltd. Şti. Arasında sözleşme imzalandığını, dava dilekçesindeki diğer davalı N.. K.. ile arasında herhangi bir sözleşmenin sözkonusu olmadığını, davalı bakanlık ile davalı N.. K.. arasında herhangi bir işveren-yüklenici veya asıl işveren-alt işveren ilişkisinin olmadığını, yapılan işlemin yüklenici firma ile Bakanlık arasında yapılan ihalenin bitimi ile adı geçenin kıdem ve ihbar tazminatının ödenmesi suretiyle işine son verilmesi olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı N.. K.. vekili, davalı N.. K..’ın Ulaştırma Bakanlığına taşeron olarak hizmet verdiğini, davacının ilk kez 15.06.-2007 – 15.06.2009, ikinci kez 17.02.2010 – 12.11.2011 tarihleri arasında aralıklarla davalı N.. K.. ‘ın yanında çalıştığını, davacıyla 15.06.2011 tarihinde yazılı belirli süreli iş sözleşmesinin akdedildiğini, sözleşmeye göre 12.11.2011 tarihinde herhangi bir bildirim yapılmaksızın iş akdinin kendiliğinden sona ereceğinin belirtildiğini, davalı N.. K..’ın yeni ihaleyi kazanamadığını, dolayısıyla davacının iş akdinin ihale süresinin bitim tarihinde kendiliğinden feshi ihbara gerek kalmaksızın sona erdiğini, davalı N.. K..’ın alt işveren olduğu dönemde 30 veya daha fazla işçisi hiçbir zaman olmadığını, bu sebeple davacıya iş güvencesi hükümlerinin uygulanamayacağını, davacıya iyi niyetli bir şekilde kıdem tazminatı ve yıllık izin ücretinin ödendiğini, davalının davacıya işe iadede bulunmasının fiilen imkansız olduğunu, ortada davalının icra ettiği bir işin kalmadığını beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti vekili davacının belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığından işe iade davası açma imkanı olmadığını, ayrıca davacının müvekkile iş sözleşmesinin feshinden çok sonra 17.12.2013 tarihinde dava açtığını, davanın süresinde açılmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, iş sözleşmesinin işverence geçerli neden bulunmaksızın feshedildiği gerekçesiyle davanın A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti kabulüne diğer davalılar yönünden husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili ve davalılar A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti ve U.. B.. vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılar A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti ve U.. B..’nın tüm davacı avukatının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Mahkemenin 13.07.2012 T. 2011/1085 E. 2012/684 K. sayılı davanın kabulüne dair kararı; Dairemizin 04.04.2013 T. 2012/31085 E. 2013/11188 K. sayılı kararıyla davalı U.. B..’nca işin A.. Eğitim Turizm San. Tic. Ltd. Şti’ye devredilip devredilmediği, aralarındaki ihale sözleşmesinin getirilmesi, devredilebilecek nitelikte bir iş olduğu takdirde dava dışı A.. Eğitim Turizm San. Tic. Ltd. Şti’nin ihale ile üstlendiği işin asıl iş konumuna geleceği, bu nedenle asıl işin alt işverene verilemeyeceği davacının N.. K..’ı davalı olarak göstermesinin husumette yanılma olarak kabul edilip dava dışı A.. Eğitim Turizm San. Tic. Ltd. Şti’nin davaya dahil edilmesi, fesih tarihinde 30 işçi şartının gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması, ayrıca işe iade kararında işe iadeden hangi davalının sorumlu olduğu infazda tereddüt yaratmayacak şekilde belirlenmesi noktasında bozulmuştur.
Mahkemece bozmaya uyulmuş, davalı Bakanlıktan ihale ile işi üstlenen A.. Eğitim Turizm San. Tic. Ltd. Şti’nin işveren olduğu tespit edilerek davalı Bakanlık ile N.. K.. hakkında davanın pasif husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Davacı vekili ihale makamı olan asıl işveren Bakanlığın işe iadeden sorumlu olmasa da “işe başlatmama tazminatından ve boşta geçen süre alacağından alt işveren A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’yle birlikte sorumlu olması gerektiği gerekçesiyle temyiz edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı İş Kanunu ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır. Kanunun kullandığı “birlikte sorumluluk” deyiminden tam teselsülün, dolayısı ile müşterek ve müteselsil sorumluluğun anlaşılması gerekir.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, feshin geçersizliği ve işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır. (Dairemizin 09.06.2008 gün ve 2007/40942 Esas, 2008/14420 Karar sayılı ilamı).
Somut olayda da davalı U.. B..’nca ihale edilen işaretçi işinin alt işverene verilebilecek bir iş olduğu mahkemece kabul edildiğinden asıl işveren olarak davalı U.. B..’nın işe iadenin mali sonuçlarından sorumlu olduğunun kabul edilmesi gerekirken husumet nedeniyle hakkında reddine karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Davalı N.. K.. hakkında açılan davanın husumet nedeniyle REDDİNE,
Davalı A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının adı geçen işverenin işyerine İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı alt işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminattan davalılar U.. B.. ile A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti birlikte sorumlu olmak kaydı ile miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için davalı alt işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılar U.. B.. ile A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nden müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Davalı U.. B.. harçtan muaf olduğundan hakkında harca hükmedilmesine yer olmadığına, Alınması gereken 25,20 TL ilam harcından evvelce peşin alınan 18,40 TL harcın mahsubuyla bakiye 6,80 TL harcın davalı A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nden alınarak hazineye gelir kaydına, davacı tarafça yatırılan 36,80 TL harcın davalı A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine,
6. Davacının yaptığı olduğu 172,80 TL yargılama giderinin davalılar U.. B.. ile A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nden tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalılar U.. B.. ile A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti’nden alınarak davacıya verilmesine, A.. Eğitim Tur. Prod. Nak. İnş. San. Tic. Ltd. Şti ile N.. K.. arasındaki ilişki muvazaalı olduğundan husumet nedeniyle hakkında davanın reddine karar verilen N.. K.. lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 25.09.2014 tarihinde karar verildi.