YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/12879
KARAR NO : 2014/29899
KARAR TARİHİ : 16.10.2014
MAHKEMESİ : ÇORLU 1. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 23/01/2014
NUMARASI : 2012/180-2014/5
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine, işe iadesine ve yasal sonuçlarına hükmedilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili müvekkilinin davalı iş yerinde 26.07.2004 yılından bu yana 19.03.2012 tarihine kadar çalıştığını müvekkilinin 19.03.2012 tarihinde hiçbir gerekçe göstermeksizin iş akdinin feshedildiğini, iş akdinin feshedilmesinin ana sebebinin müvekkilinin ve arkadaşlarının P.. İ..S.. üye olmaları olduğunu, müvekkiline işveren temsilcileri tarafından sendika üyeliğinden istifa etmesini aksi taktirde iş akdinin feshedileceğini söylediklerini, müvekkilinin istifa etmemesi üzerine iş akdine son verdiklerini, bu şekilde eksik olan kıdem ihbar tazminatını saklı tutmak üzere işe iadesini, davacının işe başlatılmaması halinde kararın kesinleşmesine kadar çalıştırılmadığı süre için diğer hakları ile 8 aydan az olmamak üzere ücret tutarının ödenmesini , işe iade kararına rağmen işe iade edilmediği taktirde kıdemi ve görevi dikkate alınarak 12 aydan az olmamak üzere, brüt ücret tutarındaki sendikal tazminata hükmedilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının davalı iş yerinde 26.07.2004 tarihinde işe başladığını, 13.03.2012 tarihinde mesai saati bitmeden ve üretim sorumlusundan izin almadan duş almaya gittiğini ve bu konuda tutanak tutulduğunu, savunmasında yalan beyanda bulunarak elbisesi üzerine aseton döküldüğünü bu nedenle duş almaya gittiğini, ayrıca iş yerinde bulunan öneri ve istek kutusuna atılan öneri formuna “Yaptığınız zammın Allah belasını versin yalanlarınızdan çok sıkıldık” şeklinde yazarak attığını, özlük dosyasında bulunan ihtar ve tutanaklar göz önüne alınarak iş yeri disiplin kurulunun 16.03.2012 tarih ve 27 sayılı kararı ile davacının iş akdinin feshedilmesine karar verildiğini, bunun üzerine davanın iş akdinin 19.03.2013 tarihinde feshedildiğini, her ne kadar feshin sendikal nedenlerle olduğu iddia edilmişse de feshin davacıya bildirilen nedenlerden kaynaklandığını bu nedenle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenlerle feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne ve sendikal tazminatın miktarsal olarak davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı avukatının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır.
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğine karar verilmiş, davacının ücreti dikkate alınarak miktarsal olarak tazminat miktarının davalıdan tahsili yönünde hüküm kurulmuştur. Öncelikle işe iade davaları tespit davası niteliğindedir. Bu nedenle hükümde tazminat miktarının miktarsal olarak tahsili yönünde hüküm kurulması hatalıdır. Ayrıca mahkemece feshin sendikal nedene dayandığına karar verilmişse de, sendika yazısına göre 2012 Mart ayında sendikaya 66 işçinin üye olduğu, Mart ve Nisan aylarında 44’ünün istifa ettiği, istifa edenlerden çalışan olup olmadığı ve işten çıkarılan sendikalı sayısının bilinmediği, sendikanın yetki başvurusunda bulunmadığı bildirilmiştir. Davacının 16.03.2012 tarihinde sendikaya üye olduğu anlaşılmaktadır. Davacının üyesi olduğu sendikanın fesih tarihinde yetki başvurusunun olmadığı, davacı hakkında 13.03.2012 tarihinde feshe konu olayla ilgili tutanak tutulup savunması alındığı, sendika yazısı ve dosya kapsamı dikkate alındığında iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin kabulüne karar verilmesini gerektirir yeterli delil bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Kıdem süresi ve fesih sebebine göre işe başlatmama tazminatının 5 ay olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun olacaktır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 384.75 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 16.10.2014 tarihinde karar verildi.