YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11470
KARAR NO : 2014/15413
KARAR TARİHİ : 12.05.2014
MAHKEMESİ : İSTANBUL ANADOLU 17. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 31/12/2013
NUMARASI : 2013/768-2013/589
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatlarınca temyiz edilmiş, davalılardan İ.. S.. G.. Uluslararası Havalimanı Yer. Hiz. A.Ş. avukatı tarafından duruşma talep edilmiş ise de; işin mahiyeti itibarıyla duruşma isteminin reddine, incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verilmiş olmakla dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin gerçekte ve fiilen asıl işveren ana şirket İSG Uluslararası Havalimanı Yatırım Yapım ve işletme A.Ş. olan işyerinde evrak üzerinde diğer davalı İSG Uluslararası Havalimanı Yer Hizmetleri A.Ş.’de çalışmakta iken hiç bir geçerli sebep olmaksızın sırf sendikal nedenlerle bildirimli olarak 01.10.2012 tarihli yazı ile iş sözleşmesinin sona erdirildiğini, işverenin işyerinin kapanmasını gerekçe göstermelerine rağmen asıl nedenin sendikal neden olduğunu, işverenin salt işyerindeki sendikal örgütlenmeyi tasfiye etmek ortadan kaldırmak ve işe iade hükümlerini bertaraf etmek için işyerini kapatmayı amaçladığını, daha önce çıkarılan işçilerin mahkemeye başvurmaları sonucunda işten çıkarmaların sendikal nedenlerle olduğunun tespit edildiğini işverenin bunun üzerine işyerini kapatma yoluna gittiğini, kapatma yolunda alınan işletmesel kararın hukuka aykırı olduğunu, davalı tarafın müşteri kaybı gerekçesinin yerinde olmadığını beyanla feshin geçersizliğinin tespitine, davacının işe iadesine, işe iade kararı kesinleşinceye karar geçecek süre için 4 aylık ücret ve diğer hakları tutarında ücretin tahsiline, işe iade kararının uygulanmaması halinde işe başlatmama tazminatının davacının 3 yıllık brüt ücreti olarak belirlenmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı İ.. S.. G.. Uluslararası Hava Limanı Yer Hizmetleri A.Ş. vekili, davacının iş akdinin feshedilmesinin sebebinin müvekkil şirketin iş hacminin %90 lık kısmını oluşturan Pegasus’un yer hizmetleri anlaşmasını feshetmesi üzerine iş hacminin daralması ve yeni müşteri arayışının başarısız oluşu üzerine iş yerinin kapatılması karar verilmesi sebebiyle istihdam olanağı kalmayan işçilerin iş akdine son verilmek zorunda kalındığını, davacının iş akdinin 4857 sayılı yasanın 17. ve 29. maddelere göre feshedildiğini, feshin gerekçesinin sendikal nedenlerle olmadığını, davacının başka işyerlerinde değerlendirilmesi için özel istihdam bürolarına başvurduklarını, 31.08.2012 tarihli yönetim kurulu kararı ile yetkilendirme belgesi iptal edilen müvekkil şirketin yer hizmetleri faaliyetinin kapatıldığını, davacının iş sözleşmesinin işyerinin kapanması sonucu feshedildiğini, davacı tarafın davaya dayanak teşkil ettiği belirttiği evrak ve belgelerin geçmiş döneme ait ve davacının iş sözleşmesinin feshinden önceki olaylara ilişkin olduğunu beyanla açılan davanın reddini talep etmiştir.
Davalı İ.. S.. G..Uluslararası Havalimanı Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş. vekili cevap dilekçesinde müvekkil şirketin havaalanı yer hizmetleri vermesinin mevzuat uyarınca mümkün olmadığını, her şirket kendi faaliyet alanı içinde kendi işçileri ile faaliyetlerine devam ettiklerini, davacı ile müvekkil şirket arasında sözleşme bulunmadığını, davacının muhatabının diğer davalı şirket olduğunu, müvekkil firmanın davacının işvereni olmadığını, müvekkil şirket ile diğer davalı arasında müteselsil sorumluluğu doğuracak ilişkinin bulunmadığını bu nedenle açılan davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği, davalı İ.. S.. G.. Uluslararası Havalimanı Yer Hizmetleri A.Ş.’nin kapanması nedeniyle davacının davalı İ.. S.. G.. Uluslararası Havalimanı Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş.’ye ait işyerindeki işe iadesine, işe iadenin mali sonuçlarından her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalılar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- 4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Mahkemece her ne kadar feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, davacının sendika üyesi olmadığı, sendika dayanışma aidatı da ödemediği, sendikal faaliyette bulunduğu da kanıtlanmadığı buna göre işe başlatmama tazminatının o tarihte yürürlükte olan 2821 Sayılı Kanun’un 31. maddesi uyarınca belirlenmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İ.. S.. G.. Uluslararası Havalimanı Yatırım Yapım ve İşletme A.Ş.’deki İŞİNE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatın her iki davalının birlikte sorumlu olmak kaydı ile miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilin tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 398.70 TL yargılama giderinin davalılarda tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile 12.05.2014 günü karar verildi.