YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11250
KARAR NO : 2014/28287
KARAR TARİHİ : 25.09.2014

MAHKEMESİ : BAKIRKÖY 22. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 14/02/2014
NUMARASI : 2013/566-2014/25

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı şirkettte 11/06/2008 tarihinde strobel (kürk overloğu) ustası olarak çalışmaya başladığını, davalı şirketin işyerinde çalışanlar yasal haklarının daha iyi korunacağı ve daha iyi çalışma şartlarına kavuşacakları ümidiyle D.. İş Sendikası ile irtibata geçerek sendikaya üye olmaya başladıklarını, çalışanların sendikaya üye olduğunu öğrenen işveren bu gelişmelerden son derece rahatsız olması ve sendikadan istifa etmeleri için işçiler üzerine baskı kurduğu, davalı şirketin baskılarına karşın sendikaya üyeliğinden istifa etmeyen davacının 01/12/2013 tarihinde izne çıkartıldığını izin bitimi olan 17/12/2012 tarihinde işbaşı yapmak üzere işyerine giden müvekkilinin iş yerine alınmadığını, müvekkile iş akdinin feshedildiğini şifahen bildirildiği, feshin geçersiz olduğunu belirterek davacının işe iadesine ve tazminatın 6356 sayılı Kanun uyarınca belirlenmesine ve 4 aylık boşta geçen süre alacağının tahsilinin gerektiğine karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının iddiasının aksine işçilerin sendikal hareketlerine hiçbir müdahalede bulunulmadığı, şuanda sendikalı işçilerin iş yerinde mevcut olduğu, hiç bir sorunun söz konusu olmadığını, davacının iş akdinin asıl fesih nedeni kendisine Zeytinburnu 2. noterliğinden keşide edilen 03/12/2012 /22456 tarihli ihtarnamede belirtildiği Şirketin bir aile şirketi olduğu, davacı işyerinde diğer arkadaşları ile birlikte şirket sahibi R.. Y..’ın evladı diğer hissedar K.. Y..’ın kardeşi olan Y.. Y..’ın makamına giderek ödemeler hususunda kendisinden bazı taleplerde bulundukları Y.. Y.. da bu taleplere o esnada işletmede mevcut müşterilerle olan meşguliyeti nedeni ile ilgilenemeyeceğini kendini ilgilendirmediği beyan etmesi üzerine davacı ve diğer arkadaşları işyerinde olay çıkarttığını, bu olay sonucu işyeri yönetiminin davacının iş sözleşmesini feshettiğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece davacının iş sözleşmesinin feshinin geçersiz olduğu ve sendikal nedene dayandığı gerekçesiyle davacının süresinde işe başvurusu ve davalının işe başlatmama şartına bağlı olarak tazminat miktarının davacının bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesine ve boşta geçen süre alacağı olarak 4 aylık ücretin ve diğer hakların davalıdan alınarak davacıya ödenmesi gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- İşverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Sendikal tazminat 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25’inci maddesinde düzenlenmiş, işçilerin işe alınmalarının, belli bir sendikaya girmeleri veya girmemeleri veya belli bir sendikadaki üyeliği korumaları veya üyelikten istifa etmeleri şartına bağlı tutulamayacağı ilk fıkrada hükme bağlanmıştır. Sözü edilen maddenin ikinci fıkrasında ise, işverenin, sendika üyesi olan işçilerle sendika üyesi olmayan işçiler veya ayrı sendikalara üye olan işçiler arasında, çalışma şartları veya çalıştırmaya son verilmesi bakımından herhangi bir ayrım yapamayacağı kuralı getirilmiştir.
İşverenin, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 25’inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca iş sözleşmesini sendikal nedenlerle feshetmesi halinde işçi, 4857 sayılı Kanunun 18, 20 ve 21 inci madde hükümlerine göre dava açma hakkına sahiptir. İş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiğinin tespit edilmesi hâlinde, 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesine göre işçinin başvurusu, işverenin işe başlatması veya başlatmaması şartına bağlı olmaksızın sendikal tazminata karar verilir. Ancak işçinin işe başlatılmaması hâlinde, ayrıca 4857 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen tazminata hükmedilmez. İşçinin 4857 sayılı Kanunun yukarıdaki hükümlerine göre dava açmaması ayrıca sendikal tazminat talebini engellemez.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, iş yerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, iş yerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, iş yerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Mahkemece yargılama sonucunda feshin sendikal nedene dayandığı kabul edilmişse de, söz konusu karar eksik araştırmaya dayanmaktadır.
Mahkemece feshin yapıldığı dönemde sendikaya üye olmayıp, iş sözleşmesi feshedilen işçilerin bulunup bulunmadığı, sendikaya üye olan ve davalı iş yerinde çalışan toplam işçi sayısı ve üyelik tarihleri, sendika üyeliğinden istifa etmesine karşın iş akdi sonlandırılan işçilerin olup olmadığı, sendikalı olup iş sözleşmeleri feshedilen işçilerin yerlerine yeni işçi alınıp alınmadığı ve yetki prosedürünün başlatılıp başlatılmadığı hususları araştırılmamıştır.
Yukarıdaki ilkeler doğrultusunda; mahkemece, belirtilen hususlar araştırılmaksızın feshin sendikal nedene dayandığının kabulü ile sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3- Davacının iş sözleşmesinin sonlandırıldığı tarihte 6356 sayılı Kanun yürürlüktedir. Bu kanun yürürlüğe girdikten sonra sendikal nedenle yapılan fesihlerde tazminat; işçinin başvurusu, işe başlatma ve başlatılmama şartına bağlı olmaksızın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenecektir. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (12.12.2013 gün ve 2013/8422 Esas, 2013/33052 Karar sayılı ilamımız). Kabule göre buna aykırı şekilde hüküm tesisi hukuka aykırıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.09.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.