YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/1916
KARAR NO : 2014/35155
KARAR TARİHİ : 24.11.2014
MAHKEMESİ : ANKARA 8. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 07/09/2012
NUMARASI : 2010/509-2012/673
DAVA :Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ücret, fazla mesai ücreti ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ballı tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 01.10.1998 – 01.04.2010 tarihleri arasında davalı şirkette aralıksız olarak ustabaşı olarak kesim işinde çalıştığını, atölyenin bu süre içerisinde hep aynı yerde faaliyet gösterdiğini, daha sonra atölyenin tüm çalışanları ile birlikte şirketin ortakları olan Ömer ve F. E.’in kız kardeşi E.. S..’ya devredildiği belirtilerek davacının işe alınmadığını, davalı şirketin işçilik alacaklarını vermemek amacıyla bu yolu seçtiğini, ekipman ve çalışanlarla birlikte işyerini devrettiğini, şirketçe iş akdinin feshedildiğini, en son aldığı net ücretinin 1.100 TL olduğunu, ancak asgari ücret kısmı kadar miktarın banka kanalıyla ödendiğini, kalan kısmın ise elden ödendiğini, bu konuda davacının noterden çektiği ihtarname ile uyarıda bulunduğunu, öğle yemeklerinin davalı işverence karşılandığını, yol parası olarak davacıya 20 günlük 70 TL verildiğini, davacının hafta içi 5 gün 08.00-18.00 saatleri arasında çalıştığını, toplamda bir saat ara dinlenmesi olduğunu, ayda en az iki kez Cumartesi günleri 08.30 -17.00 saatleri arasında çalıştığını, yıllık izinlerin bir kısmını kullandığını, dini bayramlarda ve yıl başında çalışılmadığını, ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, Şubat ayı maaşının bankaya yatan kısmının ödendiğini ancak elden verilen farkın ödenmediğini, Mart ayı maaşının ise hiç ödenmediğini iddia ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, ücret, ulusal bayram genel tatil, yıllık izin ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı E.. S.. vekili cevap dilekçesinde özetle; herhangi bir devir olayının gerçekleşmediğini, daha önce kullandıkları işyerinin tarafından maliki bulunan kişiden kiralandığını, bu nedenle iş hukukundan kaynaklı herhangi bir davanın kendisine yönetilmesinin mümkün olmaması nedeniyle husumet itirazında bulunduğunu, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı şirket vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının iş akdinin davacının 3 iş günü devamsızlığı nedeniyle 31.03.2010 tarihinde feshedildiğini, davacının herhangi bir izin almaksızın ya da haklı nedene dayanmaksızın işe gelmediğini, davalı şirketin herhangi bir devrinin söz konusu olmadığın, sadece Nisan ayı içerisinde adres değişikliğinin olduğunu, davacının en son aldığı ücretin brüt 1.100 TL olduğunu, davacının ustabaşı değil vasıfsız işçi olduğunu, davalı şirketçe ücret haricinde herhangi bir ödemenin söz konusu olmadığını, davacının ailevi yükümlülüklerinin olması nedeniyle Cumartesi günü çalışmayacağını işverene bildirdiğini ve hiçbir zaman hafta sonlarında çalıştırılmadığını, fazla mesai yapmadığını, davalı işyerinin ulusal bayram genel tatil günlerinde kapalı olduğunu, tüm yıllık izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı vekili yasal süresi içerisinde temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Taraflar arasında davacının alacaklarından her iki davalının da sorumlu tutulup tutulamayacağı konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Yargılama sonucu verilen hükmün maddi gerçeği tespit etmesi ve hukuki uyuşmazlıkların esastan çözümü hakimin davayı aydınlatma ödevinin yerine getirmesini gerektirir. Söz konusu ödev, hakimin, maddi ve hukuki açıdan belirsiz veya çelişkili gördügü hususlar hakkında taraflara açıklama yaptırmasını, soru sormasını ve delil göstermesini istemesini öngörmektedir. Bu ödev yardımı ile tarafların iddia ve taleplerindeki eksiklik, belirsizlik ve çelişkiler giderilmeye çalışılacak, böylece adil ve maddi gerçeği tespit eden kararlar verilmesi sağlanacaktır. Bu ödev, adil yargılanma ve hukuki dinlenme haklarının gerçekleştirilmesinde büyük öneme sahiptir. (Yrd. Doç. Dr.V.Karaaslan-Medeni Usul Hukukundan Hakimin Davayı Aydınlatma Ödevi). Somut uyuşmazlıkta davalının işvereninin davalılardan hangisi olduğunun tespiti bir anlamda kamu düzenini etkileyecek olması da dikkate alındığında bu ödevin daha da önem kazandığı tartışmasızdır.
Dosyada mevcut ticaret sicili kayıtlarının incelenmesinden davalılardan Enas şirketinin 1.4.2010 tarihi itibariyle şirket merkezi adresini E. Mah. T. K. Cad. No: … B. Çankaya Ankara adresinden, S. B. Mah. B. S. …. Cad. No:…/… İ. A. Ankara adresi olarak değiştirdiği anlaşılmakta olup SGK, Emniyet, Belediye, Vergi Dairesi gibi kurum ve kuruluşlardan davalı şirketin naklen gittiği bu adreste herhangi bir faaliyette bulunup bulunmadığını araştırılması, faaliyette bulunmadığının ve adres değişikliğinin muvazaayı gizlemek amacıyla yapıldığının tespiti halinde işyerinin önceki adreste ve davalılardan Elburuz tarafından faaliyetini sürdürüp sürdürmediği, az evvel açıklandığı şekilde araştırılıp işlemin muvazaaya dayandığının tespiti halinde işyerini devralan ve davacıya çalıştırmayan davalı Elburuz’un da davacının alacaklarından sorumlu olduğunun kabulü kaçınılmazdır.
Mahkemece işyerinin naklinin gerçek bir hukuki işleme ve amaca yönelik olduğu, muvazaaya yönelik olmadığının tespiti halinde ise şimdiki gibi karar verilmelidir. Eksik inceleme ve yetersiz araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 24.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.