YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/16951
KARAR NO : 2014/2590
KARAR TARİHİ : 30.01.2014
MAHKEMESİ : İSTANBUL 13. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 24/10/2013
NUMARASI : 2012/790-2013/600
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin davalı şirkette 29/09/1997 tarihinde dokuma makine operatörü olarak çalışmaya başladığını, 2010 yılından itibaren Teksif İş Sendikası’na üye olarak öncü işçi olarak faaliyette bulunduğunu, davalı işyerinde 2010-2011 yılları içerisinde mevcut olan sendikal faaliyet ve bu faaliyet sebebiyle iş akdi feshedilen işçilerin bulunduğu mahkeme kararları ile tespit edilmesine rağmen, sendikalı ve sendikasız işçi ayrımı yapıldığını, müvekkilinin Çalışma Bakanlığına yaptığı şikayet sebebiyle işverence baskı ve işten çıkarılma tehdidi ile karşı karşıya kaldığını, sendikalı ve sendikalı olmak isteyen işçilerin çeşitli sebeplerle işten çıkarılmaya devam edildiğini, davacının da sendikal örgütlenmenin bitirilmesi ve sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi için haklı ve geçerli bir neden olmadan işten çıkarıldığını beyanla yapılan feshin geçersizliğinin tespitine, müvekkilinin işe iadesine, işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili; davacının iş akdine işyerinde huzursuzluk çıkarmak, işyerinde çalışan işçileri gruplaştırmaya çalışmak, işyeri yönetmeliği ve talimatlarına uymamak, bu konuda tutulan tutanakları her defasında saygısız bir şekilde imzadan ve savunma vermekten imtina etmek , yersiz ve mesnetsiz karalamalarda bulunmak gibi sebeplerle 4857 Sayılı Yasa’nın 25/II-e maddesi gereğince işverenin güvenini kötüye kullanmak fıkrası gereğince feshedildiğini, kıdemi gözönünde bulundurularak kıdem ve ihbar tazminatı ödendiğini, işe iade davasının kötü niyetli açıldığını, işyerinde sendikalı ve sendikasız ayrımı yapılmadığını, zira davacıdan başka bir çok çalışan sendikalı işçi olduğunu, iş akdinin sonlandırılmasının sendikal sebeple yapılmadığını, işyerindeki çalışma düzeni ve vardiyaların tüm işçilere aynı şekilde uygulandığını, davacının bakanlığa yaptığı şikayet sebebiyle düzenlenen iş teftiş kurulu raporunda bahsi geçen H..G..’in tutanakta imzasının olmadığını, bu rapora karşı bakanlık aleyhine dava açıldığını, bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, iş sözleşmesinin işverence geçerli neden bulunmaksızın ve sendikal nedenle feshedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Davalı işverence feshin geçerli sebebe dayandığı ispatlanmadığından mahkemece feshin geçersizliğine, davacının işe iadesine ve feshin sendikal nedenle yapıldığına karar verilmiş olması dosya içeriğine uygun olup, davalı tarafın bu yöndeki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, an çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir. (08.04.2008 gün ve 2007/27773 Esas, 2008/7819 Karar sayılı ilamımız). Dairemiz yıllık ücretli izinle ilgili 53. maddedeki kıdem sürelerini dikkate alarak 6 ay ile 5 yıl arasında kıdemi olan işçi için 4, 5 yıl ile 15 yıl arasında kıdemi olan işçi için 5, 15 yıldan fazla kıdemi olan işçi için 6 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatın belirlenmesini öngörmekte, fesih sebebine göre bu miktarlarda azami sınır 8 aya kadar da çıkmaktadır. İşletme gerekleri ile fesihte emeklilik nedeninin gösterilmesi ve davacının emekliliğe hak kazanması halinde işe başlatmama tazminatı alt sınırdan belirlenmektedir.
Somut olayda fesih 6356 Sayılı Sendikalar Kanunu yürürlüğe girmeden önce 27.07.2012 tarihinde feshedilmiş olup, söz konusu kanunun uygulanma imkanı bulunmamaktadır. Buna göre mahkemece davalının davacıyı süresinde başvurusuna rağmen işe başlatmama şartına bağlı olarak bu tazminatın belirlenmesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının sendikal fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 138.00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 30.01.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.