YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/15712
KARAR NO : 2014/10059
KARAR TARİHİ : 25.03.2014
MAHKEMESİ : LÜLEBURGAZ İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 15/11/2013
NUMARASI : 2013/160-2013/320
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine, sendikal nedenle fesih yapıldığından işe başlatılmaması halinde gereken tazminat miktarının 1 yıllık ücret tutarında belirlenmesine 4 aya kadar ücret ve diğer sosyal haklarının hüküm altına alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili; davacının, davalı iş yerinde 6 aydan fazla süredir çalıştığını, iş akdine sendikal nedenlerden dolayı son verildiğini, iş yerinde herhangi bir küçülme olmadığını, müvekkilinin yerine yeni işçi alındığını, hızlı bir şekilde sendikaya üye olan, istifa etmeyen, baskı sonucu istifa etse de üyeliğini yenileyen işçilerin işten çıkartıldığını, bu nedenle yapılan feshin haksız olduğunu ileri sürerek, müvekkilin işe iadesine ve sendikal tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B)Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili; davacının sendikal nedenlerle işten çıkartıldığı iddiasının asılsız olduğunu, müvekkil şirkette çalışan yaklaşık 30 kadar işçinin halen sendikaya üye olduklarını, müvekkilin uzun zamandır gözlediği işlerdeki daralma nedeni ile bir kısım makineleri satarak kaynak yaratmaya ve feshin son çare ilkesine uymaya çaba gösterdiğini, ancak bu çabaların sonuç vermediğini, şirket yönetim kurulunun daralan ve kötüleşen piyasa koşulları, üretimin düşmesi, kapasite kullanımının azalması gibi nedenlere kötü gidişe dur diyebilmek amacıyla tenkisata gitme kararı aldığını, bu kararın uygulaması sonucu yaklaşık 40-45 işçinin çalıştığı kalender diye isimlendirilen 3 makine hattının devre dışı bırakıldığını, bir taraftan da şifahi olarak kendi isteği ile işten ayrılacaklara tüm tazminatlarının ödeneceğinin duyurulduğunu, 03/05/2013 tarihinde 4 işçinin işene son verildiğini, çalışanlardan bir kısmının işten çıkartılan dört işçinin çıkartılmalarına tepki olarak 06/05/2013 günü çalışmayarak direniş yaptıklarını, kanun dışı direniş yapan çalışanlarının hizmet akitlerinin feshedilmesi mümkün olmasına rağmen, yine çalışanlarını düşünerek mağduriyetlerini giderebilmek için ve bu doğrultuda, ihbar ve kıdem tazminatlarını alabilmelerine imkan yaratabilmek amacıyla tenkisat kapsamında kalan davacı da dahil olmak üzere bir kısım çalışanların hizmet akidlerini feshedildiğini savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C)Yerel Mahkeme kararının özeti:
Mahkemece; davalının fesihten sonra işçi temin etmesi sebebi ile feshin geçerli nedene dayanmadığı ve davacı tanıklarının, işveren temsilcileri tarafından işçilerin sendikaya üyeliklerinin istenmediği, sendikal faaliyette bulunanların tespit edilerek ilk etapta işten çıkartıldığı, diğerlerinin ise sendikadan istifası için toplantı ve konuşmalar yapıldığı yönündeki beyanları gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Ç)Temyiz:
Karar süresi içinde davalı tarafından temyiz edilmiştir.
D)Gerekçe:
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut olayda; davacının, iş akdi 07.05.2013 tarihinde feshedilmiş olup, iş akdinin feshinden 1 gün sonra davacı sendika üyeliğine başvurmuş ve aynı gün üyeliğe kabul edilmiştir. Yerel mahkemece, iş akdinin geçerli bir nedene dayanmaksızın feshedildiğinin kabulü yerinde ise de, sendikal tazminata hükmedilmesi hatalıdır. Bu nedenle, feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesi ile birlikte hizmet süresi dikkate alınarak, işe başlatmama tazminatına hükmedilmesi gerekmiştir.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:
Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yaptığı 179.60 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak oybirliği ile karar verildi.25.03.2014