YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/14794
KARAR NO : 2014/10441
KARAR TARİHİ : 27.03.2014

MAHKEMESİ : TEKİRDAĞ İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 09/09/2013
NUMARASI : 2012/347-2013/324

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının P.. iş sendikasına üye olduğunu, bunun akabinde davalı işveren tarafından iş akdinin haksız olarak feshedildiğini işveren tarafından yapılan feshin amacının müvekkilinin sendikal hak ve özgürlüklerden yararlanmasını engellemek olduğunu gerçek fesih sebebinin sendika üyeliği ve sendikal faaliyet olduğunu, işverenin sendikalı işçiler üzerinde baskı kurduğunu korkutma ve yıldırma politikası ile sendikadan istifalarını sağlamak sendikal örgütlenmeyi tasfiye etme planını uyguladığını belirterek feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine boşta geçen süreler için dört aylık ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin gerektiğine, fesih sendikal nedenle yapıldığından davacının işe başlatılmaması halinde işe başlatmama tazminatının en az bir yıllık ücret tutarında belirlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının iş akdinin üretim ve iş hacminin düşmesi sonucu küçülmeye gidilmesi sebebi ile işletmesel karar ile feshedildiğini müvekkilinin Trakya Bölgesi’nde sahip olduğu lisans kapsamında doğalgaz arama ve üretim faaliyeti gösterdiğini, 2012 yıl sonu üretimin %48 oranında düştüğünü, 2012 yılında kompresör tesislerinde toplam 37 kişi istihdam edilmekteyken bu çalışanların tamamının doğalgaz kompresörü teknisyeni olarak çalıştığını, 2012 yılı ortasına kadar düzenli olmasa da gün içerisinde belirli saatlerde faaliyet gösteren bu tesislerdeki gaz üretiminin düşüş nedeni ile çalışamaz duruma geldiğini, bu üretim düşüklüğünden dolayı zorlu kompresör sahasında vardiya tutulmasına son verildiğini kuyulardaki basınçların düşük olması nedeni ile üretim sahalarında bulunmakta olan bazı kompresörlerin durdurulduğunu, tesislerin kapatılması nedeni ile Tekirdağ kompresör sahasında personel fazlalığı oluştuğunu bu durumun gaz başına düşen maliyetleri arttırdığını, müvekkili şirketin doğalgaz üretimindeki meydana gelen düşüş, bu düşünün kalıcı olması ve bunun sonucunda yaşanan personel fazlası nedeni ile davacının iş akdini sona erdirmek durumunda kaldığını, şirketin Trakya ve diğer sahalarda davacının görevlendirileceği pozisyon olmadığını, feshe son çare olarak başvurduğunu, davacının iş akdinin sendikal nedenlerle feshedilmediğini, P..-İş sendikalı pek çok işçinin halen müvekkili şirkette çalışmaya devam ettiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı işveren tarafından yapılan feshin geçerli bir nedene dayanmadığı, davacının iş sözleşmesinin sendikal nedenle feshedildiği hususunu ispat edemediği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- İşverence yapılan feshin sendikal nedene dayanıp dayanmadığı hususu taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Dairemizce, sendikal tazminat davalarında ispat yükünün işçide olduğu hallerde, işyerinde çalışan ve sendikaya üye olan işçilerin sayısı, hangi tarihlerde üye oldukları, üyelikten çekilen işçilerin olup olmadığı, işyerinde çalışmakta olan işçilerin bulunup bulunmadığı, aynı dönemde yetki prosedürünün işletilip işletilmediği, işyerinde önceki dönemlerde toplu iş sözleşmelerinin bağıtlanıp bağıtlanmadığı, yeni işçi alınıp alınmadığı ve alınmışsa yeni işçilerin sendikalı olup olmadığı gibi hususlarla, işverence ekonomik veya teknolojik nedenlere dayalı bir fesih yoluna gidilmesi durumunda teknik yönden bu durumun araştırılması gibi ölçütler belirlenmiştir.
Somut olayda da mahkemece davacının üyesi olduğu sendikaya yazı yazılmış, ilgili sendikaca mahkemeye 07.01.2013 tarihinde sunulan cevapta işyerinde sendikanın 65 üyesi bulunduğu bildirilmiştir. Ancak yalnızca üye sayısını belirtir yazı cevabı dikkate alındığında yeterli bir araştırmanın yapılmadığı görülmektedir. Bu nedenle yukarıdaki ilkeler de gözetilerek sendikaya üye olan, istifa eden, sendikalı olup iş sözleşmesi feshedilen, sendikadan istifa ettiği halde iş sözleşmesi feshedilen veya çalışmaya devam eden işçilerin sayıları, sendikalı olup iş sözleşmeleri feshedilenlerin yerine yeni işçi alımı yapılıp yapılmadığı, yapıldıysa bunların denetime elverişli şekilde sayıları tespit edilip tanık beyanları ve dosya kapsamı birlikte değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerekirken eksik araştırmayla karar verilmesi hatalıdır.
3- Kabule göre de; davacının kıdemi ve fesih nedeni dikkate alınarak işe başlatmama tazminatının 4 ay olarak belirlenmesi gerekirken 6 ay olarak belirlenmesi de hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 27.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.