YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/12269
KARAR NO : 2015/9815
KARAR TARİHİ : 10.03.2015
MAHKEMESİ : ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ (İŞ)
DAVA :Taraflar arasındaki, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla mesai, genel tatil, izin ve asgari geçim indirimi alacaklarının ödetilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerle reddine ilişkin hüküm süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı avukatınca istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 10.03.2015 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü yapılan tebligata rağmen taraflar adına kimse gelmediğinden incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi …. tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, iş sözleşmesinin işverence haksız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, genel tatil, yıllık izin ve ödenmeyen asgari geçim indirimi alacaklarını istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının kendisinin işi bıraktığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak, davacının yeni bir işyeri açmak için işyerinden ayrıldığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davacı temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2- Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Somut olayda, davacının davalı işyerinde PVC ustası olarak çalıştığı, her ne kadar mahkemece taraflar arasında adi ortaklık bulunduğu belirtilmiş ise de dosya kapsamı ve tanık beyanlarından davacının işverene bağlı olarak ve belirli ücret alarak çalıştığı, kârdan pay almadığı dolayısıyla taraflar arasında işçi – işveren ilişkisi olduğu anlaşılmaktadır.
Davalı davacının işten ayrıldığını ve istifa ettiğini savunmuşsa da, dosyada bir istifa dilekçesi olmadığı gibi dinlenilen davalı tanıkları dahi davacının 4 gün işyerine geldiğini ve davalı tarafından davacıya iş verilmediğini belirtmişlerdir. Bu durumda iş akdinin davalı tarafından hakklı neden olmadan feshedildiğinin kabulü ile davacının kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının kabulüne karar verilmesi gerekirken reddi hatalıdır.
3- Dinlenen davalı tanıkları, işyerinde haftanın 6 günü 08.30 kışın 18.00, yazın ise 19.00 a kadar çalışıldığını belirtmişlerdir. Bu durumda davacının haftada 45 saati aşan fazla çalışmasının olduğu anlaşılmaktadır. Davacının fazla çalışma alacağının hesaplanıp hüküm altına alınması gerekirken reddi hatalıdır.
4-Yıllık izinlerin kullandırıldığının ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Aktin feshi halinde kullanılmayan yıllık izin sürelerine ait ücret, işçinin kendisine veya hak sahiplerine ödenir. Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar.
Davacı … müfettişlerine şikayette bulunduğunu belirtmiş, sadece üst yazı dosya içine alınmıştır. Üst yazıda davacının kıdem ve ihbar tazminatı ile yıllık izin alacağının ödenmesi gerektiği belirtilmiş, soruşturma evrakının tamamı ekleri ile birlikte dosyaya getirtilmemiştir. Mahkemece soruşturma evrakının tamamı istenerek ve davacının yıllık izinlerini kullanıp kullanmadığına ilişkin işyeri kayıtları getirilerek yukarıdaki açıklamalar ışığında bir değerlendirmeye tabi tutularak sonucuna göre bir karar verilmelidir.
5-Davacı asgari geçim indirimi alacaklarını istemiştir. Mahkemece bu talep üzerinde hiç durulmamıştır. Ücretin ve eklerinin ödendiğini ispat külfeti işveren üzerindedir. Ücret bordroları ve işyeri kayıtları getirtilip, incenelenerek asgari geçim indirimi alacağı hususunda bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile bu talebin reddine karar verilmesi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
F)SONUÇ:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 10.03.2015 gününde oybirliği ile karar verildi.