YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/31255
KARAR NO : 2014/28346
KARAR TARİHİ : 29.09.2014

MAHKEMESİ : ANKARA 11. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 04/04/2012
NUMARASI : 2011/774-2012/187

DAVA :Davacının seyyar görev tazminatı alacağının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece isteğin kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait Kocaeli il sınırları içerindeki işyerlerinde arazide çalıştığını, Toplu İş Sözleşmesi hükümlerine göre ödenmesi gereken seyyar görev tazminatının ödenmediğini belirterek bu tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, anılan alacağın yasal koşullarının oluşmadığını, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacının davalı iş yerinde sendika üyesi işçi olarak çalıştığı, işveren ile üyesi olduğu sendika arasında yapılan TİS hükümleri gereği görev ünvanları ve pozisyonları Maliye Bakanlığına seyyar görevli olarak vize ettirilen işçilere uygulamanın yapıldığı her yıla ait Bütçe Kanunun hükümleri uyarınca seyyar görev tazminatı ödenir harcırah ve seyyar görev tazminatları mutat ödemelerle birlikte ödenir hükmünün yer aldığı, davacı işçinin seyyar görevli olarak vize edilen kadroda çalıştığı ve çalıştırıldığı döneme ilişkin hizmet çizelgelerinin, dönem yevmiyelerinin iş yeri kayıtları ile sabit olduğu ancak çalışma dönemlerine ilişkin ödemelerin yapılmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
E) Gerekçe:
Uyuşmazlığa konu olan seyyar görev tazminatının normatif dayanakları, davacının üyesi bulunduğu sendika ile davalının imzaladığı Toplu İş Sözleşmesi ve Toplu İş Sözleşmesinin yollama yaptığı 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 3 ve 49 ile 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu’nun geçici 2. Maddeleridir. Emsal Dairemiz incelemesinde geçen uyuşmazlıklarda temle dayanak Toplu İş Sözleşmesinin 35. Maddesidir(Dairemizin 2011/21243 E, 2012/16732 K. Sayılı kararı)
Yürürlük Toplu İş Sözleşmesinin 35. Maddesinde “İşçilerin yurt içi ve yurt dışı harcırahları konusunda Harcırah kanunun uygulanacağı, görev unvanları Maliye Bakanlığı’na seyyar görevli olarak vize ettirilen işçilere uygulamanın yapıldığı her yıla ait Bütçe Kanunu hükümleri uyarınca seyyar görev tazminatı ödeneceği” belirtilmiştir. Seyyar görev tazminatının miktarı ve kapsamı ise 6245 sayılı Harcırah Kanunu’nun 49. Maddesinde açıklanmıştır. Buna göre “Asli görevleri gereği memuriyet mahalli dışında ve belirli bir görev bölgesi (Merkez veya il kuruluşuna dahil birimlerde il sınırı, bölge şeklinde çalışan birimlerde bölge sınırı) içinde fiilen gezici olarak görev yapan memur ve hizmetlilere gündelik ve (Aşağıda unvanları sayılanlar hariç) yol masrafı ödenmez. Bunlardan, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca görev unvanları ile iş ve çalışma özellikleri uygun görülenlere; bu Bakanlıkça vize edilen cetvellere dayanılarak fiilen gezici görev yaptıkları günler için almakta oldukları aylık/kadro derecelerine göre müstahak oldukları yurtiçi gündeliklerinin üçte biri günlük tazminat olarak verilir. Takip memuru, gezici sağlık memuru, ebe, orman muhafaza memuru, koruyucu, koruma memuru, posta dağıtıcısı, hat bakıcısı, tahsildar, gezici başöğretmen ve görev niteliklerinin bunlara benzerliği Maliye Bakanlığınca onaylanacak diğer memur ve hizmetlilerin yol masrafları mutat taşıt araçlarına fiilen ödedikleri miktarlar üzerinden karşılanır”. Görüldüğü gibi seyyar görev tazminatının ödenmesi için kanuna göre öncelikle çalışanın görevinin memuriyet mahalli dışında geçmesi ve sayılan görevliler dışında fiilen görev yaptıkları günler için cetvelin vize edilmesi ve Maliye Bakanlığı tarafından onaylanması gerekir. Toplu İş Sözleşmesinde de açıkça seyyar görev tazminatı ödenmesi için işçilere yapılan uygulamanın Bütçe Kanunu uyarınca vize ettirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Memuriyet mahalli kavramına ise Harcırah Kanunu’nun 3. Maddesinde değinilmiştir. Buna göre “Memuriyet mahalli, Memur ve hizmetlinin asıl görevli olduğu veya ikametgahının bulunduğu şehir ve kasabaların belediye sınırları içinde bulunan mahaller ile bu mahallerin dışında kalmakla birlikte yerleşim özellikleri bakımından bu şehir ve kasabaların devamı niteliğinde bulunup belediye hizmetlerinin götürüldüğü veya kurumlarınca sağlanan taşıt araçları ile gidilip gelinebilen yerler” olarak tanımlanmıştır.
Diğer taraftan 5216 sayılı kanunun geçici 2. Maddesinde “İstanbul ve Kocaeli dışında büyükşehir belediyelerinde, mevcut valilik binası merkez kabul edilmek ve il mülkî sınırları içinde kalmak şartıyla, nüfusu birmilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı yirmi kilometre, nüfusu birmilyondan ikimilyona kadar olan büyükşehirlerde yarıçapı otuz kilometre, nüfusu ikimilyondan fazla olan büyükşehirlerde yarıçapı elli kilometre olan dairenin sınırı büyükşehir belediyesinin sınırını oluşturacağı” açıklanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta davacının talep ettiği seyyar görev tazminatına hak kazanıp kazanmadığının belirlenmesi için Toplu İş Sözleşme hükmünün, atıf yaptığı harcırah kanununun ilgili hükümlerinin değerlendirilmesi, memuriyet mahalli koşulu aranıp aranmadığı, davacının görevlendirildiği yerlerin memuriyet mahalli olup olmadığının belirlenmesi ve koşullarının oluşup oluşmadığının araştırılması gerekir. Eksik inceleme ile anılan alacağın kabulü hatalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, 29.09.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.