YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/16968
KARAR NO : 2014/19520
KARAR TARİHİ : 16.06.2014
MAHKEMESİ : İZMİR 7. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : 16/04/2012
NUMARASI : 2010/1011-2012/305
DAVA :Davacı, eğitim tazminatı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı şirket ile davalı işçi arasında akdedilen 03.12.2007 tarihli iş akdi ile davalının tıbbi mümessil olarak çalışmaya başladığını, davalının 60 gün süren , masrafı davacı tarafından karşılanan eğitim seminerlerine tabi tutulduğunu, davalının bu eğitimi aldıktan sonra hizmet akdinde belirtilen süre dolmadan 04.03.2010 tarihinde istifa ederek işyerinden ayrıldığını, hizmet akdinin 8/ g bendinde 3 yıl bitmeden davalının işten ayrılması halinde 6 aylık brüt maaş tutarı nispetinde tazminatın ödenmesinin öngörüldüğünü, bu nedenle sözkonusu eğitim giderinin davalıdan tahsilini talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı yazılı beyanlarında; eğitime en az 150 kişinin katıldığını, bu nedenle 39 olarak bildirilen işçi sayısının doğru olmadığını, şirketin eksik sayı bildirdiğini, ne için olduğu belli olmayan ekstra harcamaların da eğitim masrafına dahil edildiğini, bilirkişi raporunda çalışılan süreye göre oranlama yapılmadığını, bu nedenle konaklanan otelden katılımcıların listesinin istenmesi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece , toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı taraf temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
Uyuşmazlık işçiye verilen eğitim karşılığında yapılan masraflardan işçinin sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Dava, işçiye verilen eğitim giderlerinin ödetilmesi isteğine ilişkindir.
İşverence işçiye verilen eğitim, işçinin işyerinde mal ve hizmet üretimine katkı sağlaması sebebiyle işveren yararına olmakla birlikte, verilen eğitim sayesinde işçi daha nitelikli hale gelmekte ve ileride daha kolay iş bulabilmektedir. Bu nedenle işçiye masrafları işverence karşılanmak üzere verilen eğitim karşılığında, işçinin belirli bir süre çalışmasının kararlaştırılması mümkündür. İşçinin de verilen eğitim karşılığında işverene belirli bir süre iş görmesi, işverene olan sadakat borcu kapsamında değerlendirilmelidir. Verilen eğitimin karşılığında yükümlenilen çalışma süresinin de eğitimin türü ve masrafları ile uyumlu olması gerekir. Buna karşın, işçiye 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci ve devamı maddelerine göre, iş sağlığı ve güvenliği önlemleri kapsamında verilmesi gereken eğitimlere ait giderler istenemez.
İşçiye verilen eğitimin karşılığında işverence yapılan masraflar o işçiye özgü olmalı ve yazılı delille ispatlanmalıdır. İşverenin toplu olarak verdiği eğitimler sebebiyle yapmış olduğu giderlerin işçi başına düşen tutarı, aynı dönemde eğitim alan işçi sayısına bölünmek suretiyle belirlenir. İşçiye verilen eğitim ile ilgili olduğu belirlenmeyen giderlerden işçi sorumlu olmaz.
İşyerinin devri halinde de işçinin eğitim gideri karşılığında belirli bir süre çalışma yükümü devam eder. Bu konuda yükümlülüğün ihlali halinde devralan işverenin de eğitim giderlerini talep hakkı bulunmaktadır.
İşçinin geçici iş ilişkisi kapsamında çalıştırıldığı süre de eğitim karşılığı yükümlü olduğu çalışma süresinden sayılır.
İşverence işçi adına yapılan eğitim giderlerinin tamamı yerine, işçinin çalıştığı ve çalışması gereken sürelere göre oran kurularak indirim yapıldıktan sonra kalan miktarının tahsiline karar verilmesi gerekir. Gerçekten işçi, eğitimden sonra çalışmayı yükümlendiği sürenin bir kısmında çalışmış ise işverene bu konuda katkı sağlamış olmaktadır. İşçinin yükümlü olduğu sürenin tamamında çalışılmış olunması halinde ise, işverence eğitim giderleri istenemez (Yargıtay 9.HD. 6.10.2008 gün 2007/27538 E, 2008/25446 K.).
Somut olayda , davalı işçinin 03.12.2007 tarihinde işveren ile imzaladığı sözleşmeye göre 3 yıl çalışmasının öngörüldüğü, ancak davalının sözleşme süresi bitmeden 04.03.2010 tarihinde işten istifa ile ayrıldığı, sözleşmeye göre bu durumda işverenin işçiden 6 aylık ücreti tutarında tazminat ve eğitim gideri masrafını talep edebileceği , davacının sadece eğitim giderini dava konusu ettiği, mahkemece bu konuda bilirkişi incelemesi yaptırıldığı, bilirkişi tarafından dosyada mevcut 5 adet konaklama bedeli ve ekstra harcamalar açıklaması bulanan faturalara göre ve 39 kişilik liste esas alınarak davalıya düşen eğitim masrafının hesaplandığı , mahkemece de bu sonucun hüküm altına alındığı görülmüştür.
Davalı eğitime katılanların sayısının gerçekte 39 değil 150 olduğu, faturalardaki ekstra harcamaların eğitimle ilgisi olup olmadığının araştırılmadan masrafa dahil edildiği, çalışılan süreye göre oranlama (kıstelyevm) yapılmadan hesaplanan meblağın hüküm altına alındığı noktalarından itiraz etmiştir.
Dosyanın incelenmesinde çalışma süresine göre kıstelyevm hesaplamanın yapılmaması ve ekstra harcamaların ne için olduğunun anlaşılamamasının yukarıdaki ilkelere aykırı olduğu anlaşılmakla, eğitime katılan personel sayısı konularında davalının itirazlarının karşılanmaması hatalı olup, hükmün bozulması gerekmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın , yukarıda yazılı nedenlerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 16.06.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.