YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/16439
KARAR NO : 2012/35692
KARAR TARİHİ : 01.11.2012

MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ

DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

A)Davacı İsteminin Özeti
Davacı, davalı işyerinde çalışmakta iken iş sözleşmesinin 20.06.2011 tarihinde fesih yazısında belirtilen nedenlerle feshedildiğini, davalı işverenliğin fesih yazısında belirttiği fesih sebebinin gerçek fesih nedeni olan sendikal faaliyetin üzerini örtmek için bahane olarak kullanıldığını, 06.05.2011 tarihinde sendika üyesi olduğunu, sendikanın 09.05.2011 tarihinde yetki talebinde bulunduğunu, işverenin önce işçileri sendikadan istifaya zorladığını, başaramayınca diğer işçilere göz dağı vermek için 09.05.2011 tarihinde sendikal faaliyetlerde öncülük yapan işçileri işten çıkartmaya başladığını, davalının sendika hakkının kullanımını engellemek amacıyla hareket ettiğini belirterek feshin geçersizliğine, işe iadesine, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabının Özeti
Davalı, davacının sendika üyesi olduğunun bilinmediğini, şirketin hazır stoğa dayalı üretim yapmadığını, sipariş azlığından üretime iş vermesinin güçleştiğini, bu sebeple Nisan, Mayıs, Haziran aylarında, kalan yıllık ücretli izinlerin kullandırıldığını, davalının fesih işlemini gerçekleştirmeden önce her yolu denediğini ve feshin son çare olarak düşündüğünü, davalı şirkette bir miktar işçinin iş sözleşmelerinin feshi gereği ortaya çıktığını, bu işlemler yapılırken şirketin, işçilerin herhangi birinin sendikaya üye oldukları ya da olmadıkları hakkında en ufak bir bilgi sahibi olmadığını, rekabet gücünü korumayı ve sağladığı istihdamda süreklilik yaratmayı arzuladığını, bu anlamda yapılan fesihlerin sendika ile uzaktan yakından alakası bulunmadığını, son dönemlerde iş sözleşmesi feshedilen işçilerin listesine bakıldığında birçok değişik nedenle iş sözleşmelerinin sona erdiğini, üstelik bunlar arasında dava açmayan işçilerin de bulunduğunu, kıdem ve ihbar tazminatı hak eden tüm işçilere temel işçilik haklarının ödendiğini, bu nedenle tüm bu hususlardan ötürü yapılan fesihlerin işletmesel karar içerisine girdiğini, rekabet güçünü koruyabilmek için yeni bir personel politikası belirlendiğini, bu anlamda firmada işçi ihtiyacı azaldığını ve bir kısım çalışanların iş sözleşmelerinin 4857 sayılı Yasanın 18. maddesi gereğince geçerli sebeple feshedildiğini, çok uzun bir süreden beri yeni işçi alınmadığını, davanın haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
C)Yerel Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemece, toplanan kanıtlara dayanılarak ” Selüloz İş Sendikasının 21/02/2012 günlü yazısında 20/06/2011 tarihinde davalı Form Mukavva işyerinde kaç sendikalı işçi olduğu ile bu tarihe kadar kaç sendikalı işçinin çıkarıldığının bildirildiği, … İl Müdürlüğünün 25/02/2012 günlü yazısı ve ekinde gönderilen listede davacının işten çıkarıldığı tarih olan 20/06/2011 tarihinde işyerinde toplam 66 işçinin çalıştığı, 10 sendikalı işçinin ve 2 sendikasız işçinin işten çıkarıldığı, toplam işten çıkarılan işçi sayısının 12 olduğu, işyerinde çalışan işçi sayısının 54 e düştüğü, sendikanın yazısına göre 20/06/2011 tarihi itibariyle işyerinde çalışan işçi sayısının 36, sendikasız çalışan işçi sayısının ise 18 olduğu, sendikanın çoğunluğu kaybetmediği, salt sendikalı işçilerin işten çıkarılmadığı, sendikasız işçinin de işten çıkarıldığı, yukarıda da izah edildiği gibi işverenin davacıyı sendikal nedenle çıkarmadığı, üretimin açık ve bariz şekilde düştüğü, işyerindeki elektrik tüketiminin azaldığı, fazla çalışma yapılmadığı ve çalışanlara izinlerinin kullandırıldığı, işverenin son çare olarak davacının iş akdini ekonomik nedenlerle feshetmek zorunda kaldığı ” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
D)Temyiz
Kararı davacı vekili temyiz etmiştir.
E)Gerekçe
Somut olayda mahkemece, davalı işveren tarafından ekonomik nedenlerle yapılan feshin, geçerli fesih olduğu kabul edilerek davanın reddine karar verilmiştir.
Ancak davacının, 06.05.2011 tarihinde sendikaya üye olduğu, ilgili sendikanın 09.05.2011 tarihinde yetki talebinde bulunduğu, Bakanlıkça 13.05.2011 tarihinde gerekli çoğunluğun sağlandığının tespit edildiği, yetki tespiti ile davalı işyerinde 97 işçi çalışmakta olup bu işçilerden 51 kişinin sendika üyesi olduğu anlaşılmıştır.
Yetki tespiti prosedürü sırasında Mayıs ayında 5 sendika üyesi işçinin, Haziran ayında ise içerisinde davacının da olduğu 12 sendika üyesi işçinin iş sözleşmelerinin feshedildiği görülmüştür.
Mayıs ve Haziran ayında işten çıkarılan sendikalı işçilerden bir kısmı işe iade davası açmıştır. Açılan bu davalardan… 9 İş Mahkemesinin 30.12.2011 tarih ve 2011/592 E., 2011/1054 K., sayılı kararı, … 10. İş Mahkemesinin 22.12.2011 tarih ve 2011/582 E., 2011/936 K. sayılı kararı, … 9. İş Mahkemesinin 30.12.2011 tarih ve 2011/468 E., 2011/1047 K., sayılı kararı, … 3. İş Mahkemesinin 08.03.2012 tarih ve 2011/558 E., 2012/260 K. sayılı kararı ile ” davalı işverenin ekonomik nedenlere dayalı feshinin geçerli nedenlere dayanmadığı, iş sözleşmelerinin işçilerin sendikal faaliyetleri nedeniyle feshedildiği” kabul edilerek hüküm kurulmuştur. Anılan bu kararların temyizi üzerine Yargıtay 22. Hukuk Dairesince onandığı da anlaşılmıştır. ( Yargıtay 22.HD, 05.07.2012 tarih ve 2012/1068 E., 2012/15718 K. ile aynı tarihli 2012/1067 E., 2012/15717 K. ; aynı Dairenin 20.09.2012 tarih ve 2012/5083 E., 2012/18964 K., ile 17.09.2012 tarih ve 2012/6274 E., 2012/18541 K. sayılı kararları)
Yukarıda belirtilen mahkeme dosyaları ve bilirkişi raporları ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davalı işyerinde sendikal örgütlenmenin Mayıs 2011 ayında başladığı ve yetki tespiti işlemleri sırasında sendikaya üye bazı işçilerin iş sözleşmelerinin feshedilmeye başlandığı, akabinde Haziran ayında da bir kısım sendikalı işçilerin iş akitlerinin feshedildiği, işverenen yetki tespiti sırasındaki bu tutum ve davranışlarının sendikalı işçiler üzerinde bir baskı ve korkutma niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır. En önemlisi de aynı işyerinde aynı nedenlerle iş sözleşmeleri feshedilen işçiler tarafından açılan başka mahkemelerde görülen dosyalarda feshin sendikal nedenlere dayandığı kabul edilerek sonuca gidilirken iş bu dosyada feshin geçerli olduğu belirtilerek davanın reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1. Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak 2821 sayılı Yasanın 31.maddesine göre davacının 1 yıllık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yaptığı 51.20 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1200 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine
Kesin olarak 01.11.2012 günüde oybirliği ile karar verildi.