YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2010/10031
KARAR NO : 2010/9231
KARAR TARİHİ : 05.04.2010
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçinin feshin geçersizliğine ve işe iadesine ilişkin mahkeme verilen karar Dairemizce “… Belirtilmelidir ki, uygulanma olanağı bulunmayan tedbirlerin yerine getirilmesi işverenden beklenmemelidir. Davalı işveren, cevap dilekçesinde işyeri kayıtları, tanık anlatımları, üretim raporları, bilirkişi incelemesi, şirketin borçlu olduğu icra takip dosyaları gibi delillere dayandığını belirtmiş olduğuna göre, işyerinde uzman bilirkişiler aracılığı ile keşif yapılarak; ekonomik krizin işyerinde üretim miktarının düşmesine neden olup olmadığı, varsa üretim miktarındaki düşmenin istihdam fazlalığı doğurup doğurmadığı, fesihten önce işyerinde uygulanma olanağı bulunan tedbirlerin alınıp alınmadığı, feshin kaçınılmaz olup olmadığı, işverenin fesihten önce ve sonra davacının yerine veya davacının yapabileceği işlere yeni işçi alıp almadığı tespit edilmeli, alınacak rapor dosya içeriği ile birlikte değerlendirilerek sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı belirlenmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması hatalı olmuştur” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma kararı doğrultusunda yeniden yapılan yargılama sonucunda alınan bilirkişi raporuna göre davalı işverenin mali yapısının bozuk olmasına rağmen iş sözleşmesinin feshinden önce uygulanması gereken tedbirleri uygulamadığı, feshin son çare olması ilkesinin gözetilmediği, feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı tarafça temyiz edilmiştir.
Bozma ilamından sonra yapılan keşif ve alınan bilirkişi kurulu raporunda şirketin mali yapısının bozuk olduğu, bu nedenle çok sayıda icra takiplerine maruz kaldığı, 2009 yılı üretim miktarının 2008 yılına göre önemli ölçüde düşme gösterdiği tespit edilmiştir. Davalı işverence işten çıkarılan işçilerin yerine yeni işçi alındığı ispatlanmadığı gibi, işverenin fesih nedeni ile çelişen bir uygulamada bulunduğu da ortaya konulmamıştır. Mevcut olgulara göre işyerinde oluşan olumsuz ekonomik koşulların istihdam fazlalığı doğurduğu açıktır. İstihdam fazlası personelin işten çıkarılmasında işvereni bağlayan herhangi bir seçim kriterinin bulunmadığı dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Mahkemece fesihten önce uygulanmadığı belirtilen tedbirler şirketin mali yapısındaki bozukluğun kalıcılık arz ettiği göz önünde bulundurulduğunda uygulanabilir değildir. Buna göre ekonomik nedenlerle feshin kaçınılmaz bir duruma geldiği ve geçerli nedene dayandığı kabul edilmelidir. Davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile kabulü hatalı olmuştur.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı İş Kanunun 20.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Yukarıda belirtilen nedenlerle;
1-)Yerel Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-)Davanın REDDİNE,
3-)Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-)Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yaptığı ( 30 ) TL yargılama giderinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
5-)Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.000.- TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-)Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davalıya iadesine, kesin olarak 05.04.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.