YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/608
KARAR NO : 2023/5602
KARAR TARİHİ : 26.10.2023

MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2018/4 E., 2022/182 K.
KARAR : Asıl ve birleşen davanın kabulüne

Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonunda Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Kadastro sırasında, … ili … ilçesi Gerçekli Köyü çalışma alanında bulunan 108 ada 10 parsel … 709.010,89 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğu belirtilerek hali arazi vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir.
2.Davacı … dava dilekçesinde, kadastro tespiti sırasında 1/2 payları oranında kendisi ile … adına tespit edilen 108 ada 8 parsel … taşınmazın eksik tespit edildiğini ve bir bölümünün çekişmeli 108 ada 10 parsel … taşınmaza dahil edildiğini ileri sürerek dava konusu 108 ada 10 parsel … taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile iddiasına konu kısmın adlarına tescilini istemiştir.
3.Birleşen dava dosyasında davacı … dava dilekçesinde, kadastro tespiti sırasında 1/2 payları oranında murisi … ile … adına tespit edilen 108 ada 8 parsel … taşınmazın eksik tespit edildiğini ve bir bölümünün çekişmeli 108 ada 10 parsel … taşınmaza dahil edildiğini ileri sürerek dava konusu 108 ada 10 parsel … taşınmazın kadastro tespitinin iptali ile iddiasına konu kısmın adlarına tescilini istemiştir.

II. CEVAP
Davalı taraf davaya cevap vermemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.02.2015 tarihli ve 2013/109 Esas, 2015/10 Karar … kararı ile hükme esas bilirkişi raporunda (2), (3) ve (4) rumuzları ile gösterilen kısımlar yönü ile davacılardan …’nun miras bırakanı … yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile çekişmeli taşınmazın kadastro tespitinin iptaline, fen bilirkişi raporunda 2, 3 ve 4 numaraları ile gösterilen kısımların hüküm yerinde gösterilen payları oranında … mirasçıları … ve müşterekleri adına tapuya kayıt ve tesciline, taşınmazın geriye kalan 699.405,54 metrekare yüzölçümündeki kısmının ise tespit gibi tesciline karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 03.05.2017 tarihli ve 2015/7749 Esas, 2017/2018 Karar … kararıyla 20.10.2014 tarihli teknik bilirkişi raporuna ekli krokide çekişmeli 108 ada 10 parsel … taşınmaz içerisinde “2” ve “4” numaraları ile gösterilen bölümlere yönelik temyiz itirazlarının yerinde olmadığı belirtilerek bu kısımlar yönünden hükmün onanmasına, bilirkişi raporunda “3” numarası ile gösterilen bölüme yönelik ise yapılan araştırma, inceleme ve uygulamanın hüküm için yeterli bulunmadığı, mahallinde icra edilen keşif sonucu alınan ziraat bilirkişi raporunda çekişme konusu taşınmaz bölümünün çayır vasfında olup uzun yıllardan beri tarımsal faaliyet yapılan yerlerden olduğu belirtilmesine karşın, rapora ekli fotoğraflardan taşınmazda tarımsal faaliyetin bulunmadığının görüldüğü, buna karşın rapor içeriği ile eki fotoğraflar arasında oluşan çelişki üzerinde durulup, taşınmazın niteliği ile ilgili olarak ziraat mühendislerinden oluşan bilirkişi kurulundan ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınmadığı, bir arazinin kullanım süresini ve niteliğini en iyi belirleme yöntemi olan hava fotoğraflarından da yararlanılmadığı açıklanarak tespit tarihinden 15-20-25 yıl öncesine ait üç ayrı evreye ilişkin stereoskopik hava fotoğrafları ile tespit tarihine en yakın tarihli uydu fotoğraflarının getirtilip dosyanın ikmal edilmesi, daha sonra mahallinde yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler, tespit bilirkişileri, taraf tanıkları, ziraat mühendisi bilirkişi kurulu ve fen bilirkişisinin katılımı ile yeniden keşif yapılması, keşif sırasında yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından, taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı hususlarının etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılması, beyanlar arasında çelişki bulunması halinde aykırılıkların giderilmesine çalışılması, komşu taşınmazlarla mukayeseli mahkeme gözleminin tutanağa geçirilmesi, 3 kişilik zirai bilirkişi kurulundan çekişmeli taşınmazın dava konusu edilen bölümü ile diğer bölümleri ve komşu taşınmazlar ile ayrı ayrı karşılaştırmalı olarak toprak yapısı ve niteliğini belirten ve önceki raporu da irdeler şekilde ayrıntılı ve gerekçeli rapor alınması, bilirkişi ve tanık sözlerinin komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmesi, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiden stereoskopik üç adet hava fotoğrafının stereoskop aletiyle incelenmesi neticesinde taşınmazın niteliği ile tarımsal amaçlı zilyetliğin başlangıç tarihi ve taşınmazın kullanım durumunu, uydu fotoğraflarının incelenmesi sureti ile de tespit gününde dava konusu taşınmazda kullanım bulunup bulunmadığını kesin olarak belirtir şekilde rapor alınması, çekişmeli taşınmazın farklı yön ve açılardan fotoğrafları çektirilerek rapora eklenmesi, teknik bilirkişiye keşfi takibe imkan verir ve denetime elverişli harita ve ayrıntılı rapor düzenlettirilmesi ve bundan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmesi gereğine değinilerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B.İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile hükme esas bilirkişi raporunda (3) rumuzu ile gösterilen kısımda davacı … ile davacı …’nun miras bırakanı … yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile davacıların davasının kabulüne, çekişmeli 108 ada 10 parsel … taşınmazın 01.07.2022 havale tarihli fen bilirkişisi raporunda (3) rumuzu ile gösterilen 2.518,25 metrekare yüzölçümündeki kısmının kadastro tespitinin iptali ile bu kısmın hüküm yerinde gösterilen payları oranında … ve … mirasçıları … ve müşterekleri adına tapuya kayıt ve tesciline, çekişmeli taşınmazın yüzölçüm hanesinin fen bilirkişi raporunda 2, 3 ve 4 rumuzu ile gösterilen toplam 9.605,24 metrekare yüzölçümlü kısım çıkarıldıktan sonra geriye kalan 699.405,64 metrekare yüzölçümü ile tespit gibi tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz başvuru dilekçesinde, kararın usul ve kanun aykırı olduğunu, eksik incelemeye dayalı karar verildiğini ileri sürerek ve re’sen dikkate alınacak sebeplerle hükmün bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, çekişmeli taşınmazın bir bölümü üzerinde davacı taraf yararına zilyetlikle iktisap koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) 14 ve 17 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyulan bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak, mevcut deliller takdir edilerek karar verildiğine, uygulanması gereken hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, bozmaya uyulmakla taraflar lehine ve aleyhine kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkan olmadığı gibi 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de var olmadığına göre, İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davalı Hazine vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Harçtan muaf olduğundan Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabileceğine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.