YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/549
KARAR NO : 2023/5646
KARAR TARİHİ : 30.10.2023
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1051 E., 2022/1487 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına davanın reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : Karasu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/390 E., 2022/64 K.
Taraflar arasındaki tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, tapu iptal ve tescil talebinin reddine, tazminat talebinin kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının davalı … vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kullanım kadastrosu sonucunda, … ili … ilçesi … Mahallesi çalışma alanında bulunan 102 ada 8 parsel … 19.222,07 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro tutanağının beyanlar hanesine, 6831 … Orman Kanunu’nun (6831 … Kanun) 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarıldığı, bahçe ve üzerindeki fındık ağaçlarının … oğlu …’ün kullanımında olduğu şerhi yazılarak, fındık bahçesi niteliğiyle, Hazine adına 2010 yılında tespit ve aynı yıl tescil edildikten sonra, 6292 Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi ile Hazineye ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun (6292 … Kanun) gereğince satılarak 11.02.2014 tarihinde davalı … adına tapuya tescil edilmiştir.
2. Davacı … ve arkadaşları vekili dava dilekçesinde; davalı …’un, … ili … ilçesi … Mahallesi 102 ada 8 parsel … tarla vasfındaki taşınmazda davalı adına beyanlar hanesine şerh verildiğini ve bu taşınmazı Maliye Hazinesinden 6831 … Kanun’ un 2/B maddesi kapsamında satın aldığını, ancak taşınmazın ortak muris …’un kullanımında olduğunu, sağlığında fındık bahçesi haline getirildiğini, kadastro tespiti çalışmaları sırasında tespit ve satın alma işlemlerinin tek elden yürütülmesi daha kolay olacağı düşüncesiyle mirasçıların bir araya gelerek 6831 … Kanun’ un 2/B maddesi yoluyla satın alma işleminden sonra miras payları oranında taşınmazın hisseli mülkiyete çevrilmesi hususunda anlaşılmış olduğunu, üzerindeki fındık ağaçlarının da davacıların murisi olan dedeleri tarafından dikilmiş olması nedeniyle bu ağaçların üzerinde de davacıların hak sahibi olduğunu ileri sürerek, taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payları oranında davacılar adına tesciline, bunun mümkün olmaması durumunda tazminat taleplerinin 10.000,00 TL’den az olmamak üzere kabulüne ve dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davacılara ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın davalı tarafından 2/B arazi kullanıcısı olarak yaklaşık 30 yıl zilyeti olarak taşınmazı kullanması sebebiyle taşınmazın tapusunu bedeli karşılığında devletten satın aldığını, tarafların müşterek murislerinin … olduğunu ve 18.03.1990 tarihinde vefat ettiğini, davalının dava konusu taşınmazı murisin vefatından daha önce kullanmaya başladığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, dinlenen tanık ve mahalli bilirkişi beyanlarına ve bilirkişi raporlarına göre dava konusu taşınmazın kök muristen geldiği, ancak 6292 … Kanun gereğince satılmış olduğu gerekçesiyle, tapu iptal talebinin reddi ile her bir davacı yönünden 117.181,51 TL olmak üzere toplamda 354.544,53 TL tazminatın dava tarihi olan 05.12.2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacılara verilmesine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararına karşı davalı … vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının hukuka aykırı olup kaldırılması gerektiğini, davaya konu parselin tarafların murislerine ait olmadığını, mülkiyetinin Hazineye ait olduğunu, devlete ait olan parselin son 30 yıllık zilyetinin müvekkili olan davalı olduğunu ve taşınmazı Hazineden satın aldığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı ile, incelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye göre dava konusu taşınmazın dava tarihinden önce adına muhdesat şerhi verilen davalı tarafından satın alınmak suretiyle adına tapu kaydı oluştuğu, bu nedenle Hazine ile davalı arasında yapılan satış işlemi idarece iptal edilmediği sürece işin esasına girilerek davalı adına oluşan tapu kaydının iptalinin istenemeyeceği, buna bağlı olarak terditli olarak tazminat talebinin de dinlenemeyeceği bu nedenle İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın kabulü isebetsiz olduğu gerekçesiyle, davalının istanaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın kök muristen geldiği dinlenen tanık ve mahalli bilirkişi beyanlarıyla sabit olup lehlerine tazminata karar verilmesi gerektiğini belirterek, bu sebeplerle ve resen belirlenecek nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, terditli olarak açılan tapu iptal ve tescil, mümkün olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın, tarafların ortak kök murisinden gelip gelmediği ve davacıların kullanımının bulunup bulunmadığı ve dava konusu taşınmazın 6292 … Kanun kapsamında satılması nedeniyle tazminata hak kazanıp kazanmadığı notasında toplanmaktadır. ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) Ek-4 üncü maddesi, 6292 … Kanun’un 6 ve 11 inci maddeleri
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarındaki gerekçelere, 6100 … Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri de bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
80,70 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 189,15 TL’nin temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.