YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5027
KARAR NO : 2023/5819
KARAR TARİHİ : 02.11.2023
…
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1661 E., 2023/412 K.
…
…
KARAR : İstinaf talebinin esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : … Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2020/56 E., 2021/123 K.
Taraflar arasındaki orman sınırı dışına çıkarma, kullanıcı şerhi verilmesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince A ve C harfi ile gösterilen taşınmaza yönelik orman sınırları dışına çıkartılmasına ilişkin davanın reddine, tescil istemi hakkında mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine, kamu düzenine aykırılık nedeniyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle A ve C harfi ile gösterilen taşınmaza yönelik orman sınırları dışına çıkartılmasına ve beyanlar hanesine yazılmasına ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1…. ili Dilovası ilçesi … Mahallesinde bulunan 212 ada 1 parsel … taşınmaz devlet ormanı vasfıyla Hazine adına tapuya kayıtlıdır. 16.09.2020 tarihinde ilan edilen 2/B çalışmalarında parselin bir bölümü orman sınırı dışına çıkarılmıştır.
2.Davacı vekili dava dilekçesinde; … ili … ilçesi … Mahallesinde bulunan 212 ada 1 parsel … taşınmazın dilekçede belirtilen kısmının yüz yılı aşkın süredir davacılar ve murisleri tarafından malik sıfatıyla kullanılmakta olduğunu, taşınmazın bulunduğu alanda yapılan 2/B çalışmalarında davacıların alanının eksik tespit edildiğini ileri sürerek söz konusu taşınmazın orman sınırı dışına çıkarılmasını, davacıların zilyetliğinde olduğunun tespitini, tarla vasfıyla davacılar adına tesciline karar verilmesini istemiş, 15.06.2021 tarihli yargılama oturumunda talep ettikleri yerlerin 2/B ye ayrılan kısımları yönünden davacılara ait muhtesatların tespiti ve davacıların kullanıcı olarak tespiti istemi yönünde davayı ıslah ettiklerini bildirmiş, 29.06.2021 tarihli dilekçesinde dava konusu edilen ve orman sınırı dışına çıkarılmış yerde kaldığı belirlenecek taşınmazlarda davacıların fiili kullanımının olduğunun tespiti ile beyanlar hanesine işlenmesine karar verilmesini istediklerini beyan etmiştir.
3. Yargılama sırasında dava konusu taşınmazın A ve C ile gösterilen kısımlarının devlet ormanı, B ile gösterilen kısmının 2/B parseli içinde kaldığı belirlenmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … İdaresi vekili cevap dilekçesinde; davanın görevli mahkemede açılmadığını, dava konusu taşınmazın orman niteliğinde olduğunu, orman niteliğinde olduğundan kullanım kadastrosu çalışmalarına konu edilmeyeceğini, davacının dava açmakta menfaati bulunmadığını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı … vekili cevap dilekçesinde; davacının dava açmakta hukuki yararı bulunmadığını, idarenin işlem yapmaya zorlanamayacağını beyan ederek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıların 6831 … Orman Kanunu’nun (6831 … Kanun) 2/B maddesi gereğince yapılan orman sınırları dışına çıkarma işlemlerine itirazları yönünden; davacıların kullanımında olduğu iddia edilen yerin Hazine adına orman vasfı ile tescil edilen 212 da 1 parselin içerisinde kaldığı ve orman sınırları içerisinde bırakıldığı, davacı taraflarca orman sınırları içerisinde bırakılan bu alanın 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarılmasının talep edildiği, orman dışına çıkartma Kanun gereği Hazine adına olacağından gerçek kişilerin bu yolda idareyi zorlayıcı şekilde dava açmakta hukuki yararı ve aktif dava ehliyeti bulunmadığı, davacıların tescil talebi yönünden görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemeleri olduğu, her ne kadar davacılar ıslahla dava konusu edilen ve 2/B parsellerinde kalan yerlere ilişkin olarak davacıların kullanımında olduğuna ilişkin şerh verilmesini talep etmiş ise de bu talebin kullanım kadastrosuna itiraza ilişkin olduğu ve ayrı bir dava konusunu teşkil ettiği, davacının bu talebi ıslahla ileri süremeyeceğinden dolayı ıslah talebi değerlendirmeyerek hüküm kurulduğu gerekçesiyle 212 ada 1 parsel içinde kalan, fen bilirkişi raporunda A ve C harfi ile gösterilen taşınmaza yönelik orman sınırları dışına çıkartılmasına ilişkin davanın reddine, tescil istemi hakkında mahkemenin görevsizliğine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; eksik inceleme ile karar verildiğini, ıslah taleplerinin değerlendirilmemesinin hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğinde olduğunu, taraflarınca hükme esas alınan bilirkişi raporuna itiraz edilmesine rağmen bu itirazları karşılar şekilde yeni veya ek bir rapor alınmadığını, tanık dinletme taleplerinin reddedilmesinin doğru olmadığını, davacıların eldeki davayı açmakta hukuki yararları ve aktif dava ehliyetleri bulunduğunu, orman idaresinin işlem yapmaya zorlanılması ya da 2/B kapsamın alınan parsellerin Hazine adına tesciline bir itirazın söz konusu olmadığını, davanın niteliğinin İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde belirsiz kaldığını, ıslah talepleri de değerlendirilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın orman niteliğini kaybettiği iddia edilen taşınmazın 6831 … Kanun’un 2/B maddesi ile orman sınırı dışına çıkarılması istemine ilişkin olduğu, taşınmazın orman niteliğini yitirmesi nedeni ile orman sınırları dışına çıkarma yetkisinin orman kadastro komisyonunda olduğu, orman sınırları dışına çıkarma işleminin Hazine adına yapıldığı ve gerçek kişilerin bu yolda idareyi zorlayıcı şekilde dava açamayacağı, davacının bu davada aktif dava ehliyeti bulunmadığı ve orman içerisinde olan yerin 2/B madde uygulamasına konu edilmesini istemekte hukuki yararı bulunmadığı değerlendirilerek dava ehliyeti ve hukuki yarar şartları bulunmadığından davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, davacılar vekilinin 15.06.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile tapunun iptali ile tesciline ilişkin talebinden vazgeçerek talebinin sadece çekişmeli taşınmaz içinde kalan bir kısım yerin 2/B madde uygulaması sonucu orman sınırları dışına çıkarılması ve adının beyanlar hanesine kullanıcı olarak şerhi istemine ilişkin olduğu belirlendiği, yörede 2/B madde uygulamasının 16.09.2020 tarihinde ilan edildiği, davacıların askı ilan süresi içinde dava açtığı gözetilerek bu talep yönüyle kadastro mahkemesinin görevli olacağı, bu halde anılan orman sınırları dışına çıkarma istemi yönüyle davacının idareyi zorlayıcı nitelikte dava açmakta hukuki yararı olmadığı, yine beyanlar hanesine kullanıcı olarak adının yazılması istemi yönüyle de nizalı taşınmaz bölümü açısından 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) Ek 4 üncü maddesi gereği kullanım kadastrosu yapılmadığı, anılan talep yönüyle de dava açmakta davacının hukuki yararı bulunmadığı anlaşıldığından davacıların tapu iptali ve tesciline ilişkin talebi de bulunduğu değerlendirilerek bu hususta görevsizlik kararı verilmiş olması kamu düzenine aykırı ve isabetsiz ise de kamu düzenine aykırılık yönünden yapılan inceleme neticesinde eldeki dava dosyası açısından yapılan yanlışlığın yeniden yargılamayı gerektirmediği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine, kamu düzenine aykırılık nedeniyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle A ve C harfi ile gösterilen taşınmaza yönelik orman sınırları dışına çıkartılmasına ve beyanlar hanesine yazılmasına ilişkin davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; kadastro işlemlerine karşı, hak kaybına uğrayabilecek her kişinin itiraz ve dava hakkı bulunmasının anayasal bir kural olduğu, İlk Derece Mahkemesince hatalı karar verildiğini, karara göre orman kadastro komisyonlarının diledikleri şekilde uygulama yapabileceği ve kimsenin buna itiraz edemeyeceğini, davacıların eldeki davayı açmakta hukuki yararları bulunduğunu, karardaki gerekçenin hukuki olmadığını, eksik ve yetersiz inceleme ile karar verildiğini, dava konusu taşınmazların orman vasfında olmadığını, ıslah taleplerinden sonra yeni bir tahkikat yapılmamasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını, davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, orman sınırı dışına çıkarma, kullanıcı şerhi verilmesi, tapu iptali ve tescil istemlerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6831 … Kanun, 3402 … Kanun.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki gerekçeye, 6100 … Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
179,90 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 89,95 TL’nin davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
02.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…