YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/42
KARAR NO : 2023/5438
KARAR TARİHİ : 24.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1616 E., 2022/1187 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : … Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/52 E., 2021/110 K.
Taraflar arasındaki 6292 … Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun (6292 … Kanun) gereğince yapılan satış sonucu oluşan tapu kaydının iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı Hazine temsilcisi tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı Hazine temsilcisi tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kadastro sonucunda, … ili, … ilçesi, … Köyü çalışma alanında bulunan 110 ada 27 ve 28 parsel … sırasıyla 8.638,00 ve 3.319,00 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, vergi kaydı nedeniyle ve kayıt tarihinden beri kimse tarafından zilyet ve tasarruf edilmediği belirtilerek, Hazine adına tespit ve tescil edildikten sonra, davalı … adına 03.08.2017 tarihinde 6292 … Kanun gereğince satış işleminden dolayı tapuda kayden intikal ettirilmiştir.
2. Davacı Hazine temsilcisi dava dilekçesinde; dava konusu taşınmazların 6292 … Kanun kapsamında davalıya satıldığını ancak aynı Kanun’un 12 nci maddesinde belirtilen şartlara riayet edilmediğini ileri sürerek, taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı … cevap dilekçesinde; dava konu taşınmazların başvurusu üzerine 6292 … Kanun kapsamında davacı kurum bünyesinde oluşturulan komisyonun inceleme ve araştırmaları sonucunda oluşan idari işlem mahiyetindeki kararı ile kendisine doğrudan satış işlemi yapıldığını ve tarımsal amaçla kullanım şartlarının ilgili kanuna uygun olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; “ziraat bilirkişisi raporu, tanık beyanları, dava konusu taşınmazlara ait hava fotoğraflarının incelenmesi neticesinde, dava konusu taşınmazların tarımsal amaçlı kullanıldığı, defterdarlık uzmanı raporunda belirtildiği gibi taşınmazın kullanıma konu olmaması gibi bir durumun söz konusu olmadığı, davalının davacı idarece öngörülen şartları yerine getirerek taşınmazı satın aldığı, Hazine tarafından belirlenen bedeli ödediği, defterdarlık uzmanı raporunda belirtildiği şekilde kıymet takdir kararı düzenlenmeyerek bedelin belirlenmesinde Hazinece bir usulsüzlük yapılmış ise bu hususta davalının bir kusurunun bulunmadığı, bu gerekçeler gösterilerek davalıya yapılan satışın iptalinin istenmesinin mülkiyet hakkına aykırılık teşkil edeceğinden tapu iptali koşullarının oluşmadığı” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı Hazine temsilcisi istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı Hazine temsilcisi istinaf dilekçesinde; öncesinde mülkiyeti Hazineye ait ve doğrudan satış yöntemiyle fakat usulüne uygun olmayan bir işlemle devredilen taşınmazların satış bedeli yönünden Hazinenin zarara uğratılıp uğratılmadığı, taşınmazları satın alan kişinin bu köyde yaşayıp yaşamadığı, usulüne uygun bir satış işlemi yapılıp yapılmadığı hususlarının mahkemece değerlendirilmediğini, sadece kullanım durumuna göre mülkiyet hakkına aykırılık teşkil edeceği düşünülerek karar verildiği belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; “bu tür davaların Hazine tarafından satış gerçekleşmeden önceki tarihte ve Hazine hasım gösterilerek açılabileceği, 6292 … Kanun gereği satış işleminden sonra kayıt malikine karşı tapu iptali ve tescil davası açılamayacağı gibi, taşınmazların davalı tarafından yapılan başvuru üzerine davacı idarece yürütülen işlemler sonucunda davalıya satılarak tapuda devrinin yapıldığı, gerek bu başvuru sırasında ve gerekse sonrasındaki tescil aşamasına kadar geçen süreçte davalının idareyi yanıltıcı bir işlem ya da eyleminin bulunduğu da iddia ve ispat edilmemiş olup, bu nedenle de tapu kaydının oluşumunda bir yolsuzluk bulunmadığından, ilk derece mahkemesince davanın reddine karar verilmesinde usul ve kanuna aykırılık bulunmadığı” gerekçesiyle davacı Hazine temsilcisinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı Hazine temsilcisi temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Davacı Hazine temsilcisi temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapuda Hazine adına kayıtlı iken 6292 … Kanun uyarınca davalıya satışı yapılan taşınmazların tapu kayıtlarının iptalinin istenilip istenilmeyeceği hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 6292 … Kanun’un 4, 6, 7, 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi kararlarındaki gerekçelere, 6100 … Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri de bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı Hazine temsilcisinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Harçtan muaf olduğundan Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.