YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/3047
KARAR NO : 2023/5870
KARAR TARİHİ : 06.11.2023
…
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2017/534 E., 2018/160 K.
…
…
KARAR : Davanın kabulüne
Taraflar arasında görülen ve dava dilekçesindeki açıklamaya göre, genel kadastroda tapulama dışı bırakılmış olan taşınmazın 4721 … Türk Medeni Kanunu’nun (4721 … Kanun) 713 üncü maddesi gereğince tapuya tescili istemine ilişkin yapılan yargılama sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu yerde ilk orman kadastrosu 1946 yılında yapılıp kesinleşmiş, 1980 yılında yapılıp 02.04.1981 tarihinde ilân edilerek kesinleşen aplikasyon ve 1744 … Kanun’la değişik 6831 … Orman Kanunu’nun (6831 … Kanun) 2 nci madde uygulaması mevcuttur. Genel Kadastro 1963 yılında yapılmış, sonuçları 23.11.1963 ilâ 23.12.1963 tarihleri arasında ilân edilmiş, çekişmeli taşınmaz bu işlemde tapulama dışı bırakılmıştır.
2. Davacılar … ve arkadaşları, … ili … ilçesi … Mahallesi çalışma alanında bulunan ve sınırlarını bildirdiği 5.000 metrekare yüzölçümündeki taşınmazın kadastro çalışmaları esnasında tapulama dışı bırakıldığını, oysa ki mezkur taşınmazın murisleri tarafından imar ihya edildiğini, daha sonra da kendilerine intikalen kaldığını ve böylece kazandırıcı zamanaşımı yoluyla taşınmaz edinme koşullarının yararlarına oluştuğunu belirterek adlarına payları oranında tescilini istemişlerdir.
II. CEVAP
Davalılar cevaplarında, çekişmeli taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu, davacılar lehine iktisap koşullarının oluşmadığını açıklayarak davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06.03.2018 tarihli ve 2017/534 Esas, 2018/160 Karar … kararıyla, davacılar yararına imar ihya ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının gerçekleştiğinin belirlendiği gerekçesiyle davanın kabulüne; fen bilirkişisi …’in bilirkişi raporunun ekinde bulunan krokide (A) harfi ile işaretli 6.035,70 metrekare yüzölçümlü kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın davacılar adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesinin 04.05.2017 tarihli ve 2015/16143 Esas, 2017/3983 Karar … kararı ile “6360 … Büyükşehir Belediye Kanunu uyarınca taraf teşkilinin sağlanarak çekişmeli taşınmazın imar durumunun belirlenmesi ve yeniden keşfe çıkılarak taşınmazın yörede yapılan orman çalışmaları ve ilgili kanunlar karşısındaki durumunun değerlendirilerek taşınmazın zirai yönden kullanım durumunun netleştirilmesi ve oluşacak sonucu göre karar verilmesi” gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararı bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, tescil talep edilen arazide davacıların eklemeli zilyetliğinin bulunduğu ve zilyetlikten tescil koşulları bulunan bu yerlerin orman sayılmayan tescil harici yerlerden olduğu, arazinin yararı kamuya ait sular ile kayalar, tepeler, dağlar, buzullar gibi tarıma elverişli olmayan yerler ve bunlardan çıkan kaynaklardan olmadığı, devletin hüküm ve tasarrufu altında olan sahipsiz yerlerden olup, imar ve ihyanın da gerçekleştiği gerekçesiyle, davanın kabulüne, fen bilirkişisi …’in bilirkişi raporunun ekinde bulunan krokide (A) harfi ile işaretli 6.035,70 metrekare yüzölçümlü kuru tarım arazisi niteliğindeki taşınmazın davacılar adına miras payları oranında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı … vekili temyiz dilekçesinde, davacıların taşınmaz bölümü üzerinde kullanımının bulunmadığını ve böylece iktisap koşullarının davacılar lehine oluşmadığını açıklayarak, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Mahkemece, teknik bilirkişi raporunda (A) harfi ile gösterilen bölüm yönünden davacılar lehine zilyetlikle iktisap koşulları oluştuğu gerekçesi ile bu bölümün davacılar adına tesciline karar verilmişse de verilen karar usul ve kanuna aykırıdır. Şöyle ki; geri çevirme suretiyle dosya arasına celp edilen belgelerin tetkikinde, keşif sonucunda düzenlenen ve hükme esas alınan 07.10.2011 tarihli rapor içeriğinde niza konusu olarak gösterilen (A) bölümünün bir kısmının, 22.10.2018 tarihinde bölgede yapılan toplulaştırma çalışmaları sonucu idari yoldan 14362 ada 18 ve 20 parseller olarak ihdas edildiği anlaşılmıştır. Şu halde eldeki dava, 4721 … Kanun’un 713/1 ve 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) 14 ve 17 nci maddeleri gereğince tapusuz taşınmazın tescili istemi ile açılmış olmakla beraber, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin tapu kaydı oluşturulan taşınmazın içerisinde kalan kısımları yönünden davanın tapu iptali ve tescil davasına dönüştüğünün kabulü zorunludur. Ne var ki; mahkemece sözü edilen parselin oluşumuna esas bilgi belgeler getirtilmemiş, idari yoldan oluşturulan taşınmazın haritası ile fen raporu çakıştırılmak sureti ile iddiaya konu taşınmaz bölümlerinin tamamının mı yoksa bir bölümünün mü tapu kaydı oluşturulan kısımda kaldığı belirlenmemiştir. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayanılarak hüküm kurulamaz.
2. Hal böyle olunca; Mahkemece öncelikle, 14362 ada 18 ve 20 parsel … taşınmazların oluşumuna esas tüm bilgi ve belgeler (tescil bildirimi, krokisi, ihdasından itibaren tedavüllü tapu kayıtları vs.) getirtilmeli, bundan sonra sözü edilen taşınmaza ait kroki ile fen bilirkişi raporu çakıştırılmalı, davacıların iddiasına konu taşınmaz bölümlerinin nerede kaldığı, bir başka ifade ile hangi kısımlarının tapulu taşınmaz içerisinde, hangi kısımlarının ise tescil harici taşınmaz içerisinde kaldığı belirlenmeli, tapulu taşınmaz içerisinde kalan bölüm veya bölümler yönünden davanın tapu iptali ve tescile dönüştüğü göz önünde bulundurulmalı, bundan sonra iddia ve savunma çerçevesinde toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerledirilerek sonucuna göre bir karar verilmelidir.
3. İlk Derece Mahkemesince, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi usul ve kanuna uygun bulunmadığından hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
06.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…