YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/2824
KARAR NO : 2023/4268
KARAR TARİHİ : 11.09.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2011/421 E., 2016/152 K.
KARAR : Davadan vazgeçmiş sayılmasına
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, davacıların davasından vazgeçmiş sayılmalarına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Davacılar Sıdıka Gülmez mirasçıları … ve arkadaşları vekili dava dilekçesinde özetle; … ilçesi … Köyü 89 parselin müvekkilleri olan davacıların murisi adına kayıtlı iken, … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.12.2004 tarih ve 2002/493 Esas, 2004/699 Karar … ilamıyla, 7.914 metrekarelik kısmının 2/B arazisi olduğundan bahisle tapusunun iptal edilerek Hazine adına tesciline karar verildiğini ve bilahare tapuya 1079 parsel numarasıyla tescil edildiğini, tapulama suretiyle tapu düzenlendikten sonra taşınmazın orman niteliğinde ya da öncesinin orman olduğu gerekçesiyle tapu kaydının iptal edilmesi durumunda, taşınmazı elinden çıkan kişiye hak ve adalete uygun bir tazminat ödenmesi gerektiğini ileri sürerek, 1079 parsel … taşınmazın davacıların murisi adına olan tapu kaydının iptal edilerek Hazine adına tescil edilmesi nedeniyle uğranılan zararın şimdilik 9000 TL sinin İdareden yasal faiziyle birlikte tahsilini talep etmiştir.
2. Çekişme konusu taşınmazın bulunduğu yerde 1942 yılında orman tahdidi, 1965 yılında tapulama, 1984 yılında 2/B uygulaması, 2016 yılında ise 6292 … Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun’un (6292 … Kanun) mülga 11/10 uncu maddesi uyarınca orman kadastro haritalarındaki teknik hataların düzeltilmesi çalışmaları yapılmıştır.
II. CEVAP
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; haksız ve mesnetsiz açılan davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece (… Anadolu 4. Asliye Hukuk) Mahkemesinin 05.04.2016 tarih ve 2011/421 Esas, 2016/152 Karar … kararıyla; “6292 … Kanun’un 7/1-a maddesinin, “Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların tapu kayıtları bedel alınmaksızın geçerli kabul edilir ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmeleri terkin edilerek tescilleri aynen devam eder, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda tapularının iptaliyle Hazine adına tesciline karar verilen, kesinleşen ve tapuda henüz infaz edilmeyen taşınmazlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılır. Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir.” hükmünü içerdiği, Anadolu Yakası Milli Emlak Dairesi Başkanlığı’nın 28.12.2015 tarihli yazılarından anlaşılacağı üzere davacıların başvurusu üzerine yapılan incelemede, davaya konu taşınmazın iadesi uygun görülen taşınmazlardan olduğu, bu tür taşınmazlar fıkranın son cümlesine konu edilmiş olup, bu durumda anılan fıkra gereği açılan davalardan vazgeçileceği, davacı tarafça vazgeçme olmaz ise mahkemece vazgeçmiş sayılmasına karar verileceği yönlü Yargıtay 20. Hukuk Dairesinin E. 2013/7228 K. 2014/4988 T. 24.4.2014 … içtihadı da dikkate alınarak” davacıların, 6292 … Kanun gereğince davalarından vazgeçmiş sayılmalarına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu 1079 parselle ilgili olarak, orman kadastro haritasında teknik hataların düzeltmesi çalışması yapıldığını, yapılan çalışmada 1079 parselin devlet ormanı içine alınarak haritasında bu şekilde gösterildiğini, bu çalışmaya karşı … Anadolu 2. Kadastro Mahkemesinin 2016/127 Esas … dosyasında itiraz davası açtıklarını, bu davanın sonucunun beklenmesi gerektiğini açıklayarak, ilk derece mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, dava konusu taşınmazın 2/B vasfında olduğundan bahisle tapusunun iptal edilip Hazine adına tescil edilmesi nedeniyle tazminat ödenmesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4721 … Türk Medeni Kanunu’nun (4721 … Kanun) 1007 inci maddesi, 6292 … Kanun’un 7/1-a maddesi,
3. Değerlendirme
1. İlk Derece Mahkemesince, dava konusu taşınmazın 6292 … Kanun’un 7/1-a maddesi uyarınca iadeye tabi yerlerden olduğundan bahisle davacıların davasından vazgeçmiş sayılmasına karar verilmiş ise de; olaya uygulanan Kanun maddesinin değerlendirilmesinde hataya düşülmüştür.
Şöyle ki; 6292 … Kanun’un 7/1-a maddesi; “(1) İlgililer tarafından idareye başvurulması ve idarece bu başvuru üzerine veya resen yapılan inceleme ve araştırma sonucunda doğruluğu tespit edilmesi hâlinde;
a) Tapu ve kadastro veya imar mevzuatına göre ilgilileri adına oluşturulan ve tapuda halen kişiler adına kayıtlı olan taşınmazlardan Hazine adına orman sınırı dışına çıkarıldığı gerekçesiyle tapu kütüklerine 2/A veya 2/B belirtmesi bulunan veya konulan taşınmazların tapu kayıtları bedel alınmaksızın geçerli kabul edilir ve tapu kütüklerindeki 2/A veya 2/B belirtmeleri terkin edilerek tescilleri aynen devam eder, aynı gerekçeyle bu nitelikteki taşınmazlar hakkında dava açılmaz, açılan davalardan vazgeçilir, açılan davalar sonucunda tapularının iptaliyle Hazine adına tesciline karar verilen, kesinleşen ve tapuda henüz infaz edilmeyen taşınmazlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılır. Ancak bu kararlardan infaz edilerek tapuda Hazine adına tescil edilen taşınmazlar ise, ilgilileri tarafından bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde idareye başvurulması hâlinde, bedelsiz olarak önceki kayıt maliklerine veya kanuni mirasçılarına iade edilir.” hükmünü ihtiva etmektedir.
Bu doğrultuda; madde metninin içerisinde yer alan “açılan davalardan vazgeçilir” ifadesi, tapuda kişiler adına kayıtlı olan taşınmazların, Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı iddiasıyla, Hazine tarafından, tapu maliklerine yönelik olarak açılan tapu iptal ve tescil davalarıyla ilgili olup, anılan kanun maddesi uyarınca kişiler tarafından, Hazine aleyhine açılacak davaları kapsamamaktadır.
2. Hal böyle olunca; İlk Derece Mahkemesince, eldeki davanın, gerçek kişiler tarafından, dava konusu taşınmazın murisleri adına kayıtlı iken 2/B arazisi olduğundan bahisle açılan dava sonucu Hazine adına tescil edilmesinden dolayı uğranılan zararın tazminine yönelik olduğu ve yukarıda açıklanan kanun maddesindeki “açılan davalardan vazgeçilir” ifadesi kapsamında olmadığı gözetilerek; gerçek kişilerin tazminat talebi hakkında, öncelikle yargı yolu hususu değerlendirilip, bundan sonra toplanan delillerle birlikte, dosya kapsamından anlaşıldığı üzere, çekişme konusu 1079 parsel hakkında var olan 6292 … Kanun’un 11/10 uncu maddesi uyarınca yapılan çalışmaya itiraz ile yargılamanın yenilenmesine ilişkin davaların sonuçları da dikkate alınmak suretiyle, olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya uygun bulunmadığından, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,
11.09.2023 tarihinde oy birliği ile karar verildi.