YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/1821
KARAR NO : 2023/3694
KARAR TARİHİ : 14.06.2023
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
KARAR : Başvurunun Esastan Reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Midyat Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasındaki orman sınırı dışına çıkarılma davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın aktif dava ve hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.Kadastro sırasında, Mardin ili, … ilçesi, … Mahallesi’nde bulunan 102 ada 1 parsel sayılı taşınmaz orman vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş, kadastro tutanağının 10.10.2008’de itirazsız kesinleşmesi ile tapuya tescil edilmiş; aynı yerde bulunan 101 ada 1 parsel sayılı taşınmaz orman vasfıyla Hazine adına tespit edilmiş, itiraz üzerine verilen kararın 18.09.2012’de kesinleşmesi sonucu kadastro tespitindeki gibi, hükmen tapuya tescil edilmiştir.
2.Davacı dava dilekçesinde; … ili, … ilçesi, … Mahallesi’nde bulunan 101 ada 1 ve 102 ada 1 parsel sayılı taşınmazların bir bölümünde 40-50 yıldır eklemeli zilyetliği bulunduğunu, bu yerlerin kendisine ait olduğunu, taşınmazların tarım arazisi olup orman vasfını yitirdiğini ileri sürerek davalı adına yapılan tespitin iptali ile adına kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiş, 27.05.2022 tarihli yargılama oturumunda taşınmazın orman sınırı dışına çıkarılmasını istediğini, ayrıca tescil talebi bulunduğunu bildirmiş, tescil talebi hakkındaki dava tefrik edilerek yargılamaya devam edilmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … İdaresi vekili cevap dilekçesinde; davanın usulden ve esastan reddi gerektiğini, süresinde açılmadığını, taşınmazın orman vasfında olduğunu, zilyetlikle kazanılamayacağını, 2/B’ye konu olacak yerlerden olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2.Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davanın usulden ve esastan reddi gerektiğini, süresinde açılmadığını, taşınmazın devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile orman sınırları içerisindeki bir taşınmazın 2/B uygulaması ile gerçek kişiler adına orman sınırları dışına çıkartılmayacağı, 2/B uygulama çalışmasına ilişkin talep yönünden idareyi zorlayıcı nitelikteki davanın dinlenme olanağı bulunmadığına ilişkin yerleşik Yargıtay kararları çerçevesinde davacının idareyi 2/B işlemi yapmak konusunda zorlayıcı nitelikte böyle bir dava açmakta hukuki yararı ve dolayısı ile aktif husumet ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın aktif dava ehliyeti yokluğu ve hukuki yarar yokluğundan reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı istinaf dilekçesinde; bilirkişi raporuna ve verilen karara itirazlarının kabul edilerek 2009’dan beri Orman İdaresi ve Kadastro Müdürlüğünün neden olduğu mağduriyetinin giderilmesini, yaptığı masrafların iadesini istediğini beyan ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı gerçek kişinin, taşınmazın orman rejimi dışına çıkartılması konusunda orman yönetimini zorlayıcı nitelikte dava açmasına imkan bulunmadığı, 6831 sayılı Orman Kanunu’nun (6831 sayılı Kann) 2/B maddesi uyarınca orman sınırları dışına çıkarılacak alanların devlete ait ise Hazine adına, kamu tüzel kişiliğine haiz kamu kurumları adına ise bu kurumlar adına, özel orman ise sahipleri adına orman dışına çıkarılacağı, kanundan kaynaklanan bu zorunluluk nedeniyle kesinleşen orman sınırı içinde kalan taşınmaz bölümlerinin orman rejimi dışına çıkarılmasında davacıların aktif dava ehliyeti ve hukuki yararının mevcut olmadığı, bu haliyle İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, orman sınırı dışına çıkarılma istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 6831 sayılı Kanun, 3402 sayılı Kanun.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, Bölge Adliye Mahkemesi kararındaki gerekçeye, 6100 sayılı Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacının temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
80,70 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 99,20 TL’nin temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.