YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/6566
KARAR NO : 2023/5531
KARAR TARİHİ : 25.10.2023
MAHKEMESİ :… Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/951 E. 2022/400 K.
KARAR : İstinaf talebinin kabulüne
İLK DERECE MAHKEMESİ :… Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2018/30 Esas 2021/26 K.
Taraflar arasındaki kullanım kadastrosuna itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince dava konusu bir kısım taşınmazlar yönünden davanın reddine, bir kısım taşınmazlar yönünden mahkemenin görevsizliğine ve bir kısım taşınmazlar yönünden esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararının davacı … asli müdahiller vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurularının kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve esas hakkında yeniden hüküm tesisine şeklinde karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacı … asli müdahiller vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. … ili … ilçesi … Mahallesi çalışma alanında yapılan kullanım kadastrosu sonucunda, 29546 ada 6 parsel … taşınmaz, beyanlar hanesine, “6831 … Kanunun 1 inci maddesinin ikinci fıkrasının (J) bendi kapsamında Maliye Hazinesi adına Orman Sayılmayan alanda kalmaktadır. İş bu parselin 40918/200000 hissesi Maliye Hazinesi adına kayıtlıdır.”, “Parselin 4989/200000 hissesi …’ın kullanımında olup evin krokisinde A1 ile gösterilen 43,77 m2lik kısmı bu parsel içerisinde kalmaktadır ve kendisine aittir, parselin 11927/200000 hissesi …’ın kullanımındadır, krokisinde B1 ile gösterilen subasman kendisine aittir, parselin 4456/200000 hissesi …’in kullanımındadır, evin krokisinde C1 ile gösterilen 69,90 m2lik kısmı bu parsel içerisinde kalmaktadır ve kendisine aittir, parselin 9753/200000 hissesi …’ın kullanımındadır, krokisinde D1 ile gösterilen subasman kendisine aittir, parselin 7617/200000 hissesi …’in kullanımındadır, krokisinde E1 ile gösterilen ev kendisine aittir, parselin 733/200000 hissesi İzzetin Aysel’in kullanımındadır, parselin 1443/200000 hissesi …’ın kullanımındadır, subasmanın krokisinde G1 ile gösterilen 9,60 m2lik kısmı bu parsel içerisinde kalmaktadır ve kendisine aittir, Bu parsele revizyon gören 18.01.1993 tarih ve 1,2,3 sıra nolu tapu kayıtlarında … 1. As. Huk. Mah. 1995/556 Esas 1995/821 say. kesinleşmiş kararı vardır.” şerhi verilmek suretiyle, tarla niteliğiyle Hazine adına tespit edilmiştir.
2. Davacı … Korkmaz dava dilekçesinde; … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmazda kendisine ait 666 m²’lik yerinin bulunduğunu, ancak son yapılan ölçümde kendisi adına 43 m²’lik yer yazıldığını, 666 m²’lik yere ilişkin ecrimisil kayıtları, numarataş, elektrik ve su aboneliğinin mevcut olduğunu, 10 yılı aşkın süredir taşınmazda tasarrufta bulunduğunu, üzerinde 110 m²’lik ev ve çeşitli ağaçlarının bulunduğunu, yapılan tespitin hatalı olduğunu ileri sürerek, taşınmaz üzerindeki toplam 666 m²’lik yerin tamamının kendisi adına yazılmasına karar verilmesini istemiştir.
3. Asli müdahiller …, … ve … müdahale dilekçelerinde; … yönünden dava konusu taşınmaza ilişkin kadastro tespit tutanağında 90 m² olarak tespit yapıldığını, adına tespit edilmesi gereken kısmın 900 m² olması gerektiğini, adına sadece 29546 ada 6 parselde tespit yapılmışsa da fiilen kullandığı alanın hem 29546 ada 6 hem de 29546 ada 7 parsele girdiğini; … yönünden dava konusu taşınmaza ilişkin kadastro tespit tutanağında 92 m² olarak tespit yapıldığını, adına tespit edilmesi gereken kısmın 760 m² olması gerektiğini, adına sadece 29546 ada 6 parselde tespit yapılmışsa da fiilen kullandığı alanın hem 29546 ada 6 hem de 29546 ada 5 parsele girdiğini; … yönünden dava konusu taşınmaza ilişkin kadastro tespit tutanağında 69 m² olarak tespit yapıldığını, adına tespit edilmesi gereken kısmın 868 m² olması gerektiğini, adına sadece 29546 ada 6 parselde tespit yapılmışsa da fiilen kullandığı alanın hem 29546 ada 6 hem de 29546 ada 5 parsele girdiğini ileri sürerek, asli müdahil sıfatıyla davaya katılmalarına karar verilmesini istemişlerdir.
4. Asli müdahil … müdahale dilekçesinde; dava konusu taşınmazın 11927/2000000 hissesinin … Kadastro Müdürlüğü tarafından 09.01.2018 tarihinde askı ilanında da belirtildiği üzere kullanıcısı olduğunun tespit edildiğini, taşınmazın yeni Altınova yolu yapılmadan önce 1500 m² civarında olduğunu, yolun açılmasıyla 400 m²sinin yola geçtiğini ileri sürerek, davaya katılma talebinde bulunmuştur.
II. CEVAP
Davalı … vekili cevabında; dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede 6292 … Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi ve Hazine Adına Orman Sınırları Dışına Çıkarılan Yerlerin Değerlendirilmesi İle Hazineye Ait Tarım Arazilerinin Satışı Hakkında Kanun’a (6292 … Kanun) eklenen Geçici 5 inci madde kapsamında kadastro çalışmaları yapıldığını, Kanun gereğince kişilerin hak sahibi olabilmesi için bu maddenin yürürlük tarihi olan 07.09.2016 tarihinde zilyet veya fiili kullanıcı olmaları ve davacının davasını ispatlamaları gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, 29646 ada 6 parsel … taşınmazın dosya içerisinde bulunan tapu kayıtlarından da anlaşılacağı üzere yalnızca 40918/200000 hissesi Hazine adına kayıtlı olup geri kalan hisselerin ise dava dışı gerçek kişilere ait olduğu, bu sebeple dava konusu taşınmazda yapılan kullanım kadastrosunun yalnızca Hazineye ait hisse üzerinde yapıldığı, Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü Kadastro Daire Başkanlığı’nın 03.05.2013 tarihli 4104 sayı ve ”Hisseli parsellerde 3402/Ek Madde 4 uygulamalar” konulu talimatında da değinildiği üzere dava konusu taşınmaz gibi hisseli oluşmuş parsellerde Hazine payı üzerindeki kullanıcılar belirlenerek, düzenlenecek kadastro tutanağında beyanlar hanesine Hazinenin hissesi oranında kullanıcı belirtmesi yapılması gerektiği, dava konusu taşınmazda davacı … asli müdahillerin 30.10.2020 tarihli fen bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi dava konusu 29546 ada 6 parsel … taşınmazda A, B, C, D, E harfleri ile belirtilen kısımları ayrı ayrı kullandıkları, kullanmış oldukları bu kısımlar yönünden de Hazine hissesi olan 40918 / 200000 hissesi oranında kadastro tutanağının beyanlar hanesinde adlarına ayrı ayrı hisselendirilerek kullanıcı tespiti yapıldığı, yapılmış olan bu tespitin tarafların göstermiş oldukları kullanım sınırları dahilinde Hazine hissesine oranlandığında doğru yapılmış olduğu, bu nedenle davacı … asli müdahillerin dava konusu 29546 ada 6 parsel … taşınmaz yönünden yapılan kullanım kadastrosuna itiraz davalarının ayrı ayrı reddine karar verilmesi gerektiği; davacı … asli müdahillerin dava konusu 29546 ada 6 parsel … taşınmazda Hazine hissesi dışında kalan hisselere yönelik talepleri yönünden ise, dava konusu taşınmazda 3402 … Kadastro Kanunu (3402 … Kanun) Ek-4 üncü maddesi uyarınca yapılan kullanım kadastro çalışması yalnızca Hazine hissesi üzerinde yapıldığından 3402 … Kanun’un 26/4 üncü maddesi gereğince kadastro mahkemesinin görevi, hakkında kadastro çalışması yapılıp kadastro tutanağı düzenlenen ve askı ilanına çıkartılan taşınmazlarla ilgili askı ilan süresi içerisinde açılan davalara bakmak olduğundan, hakkında tutanak düzenlenmeyen veya tutanak düzenlenmiş olup kesinleşen taşınmazlarla ilgili davaların genel mahkemeler olan Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olduğu, hakkında tutanak düzenlenmeyen bu kısma ilişkin talepler yönünden davacı … asli müdahillerin davası hakkında ise görevsizlik nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiği belirtilerek, davacı … ve asli müdahillerin dava konusu … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmazda yapılan kullanım kadastrosuna itiraz davası yönünden davalarının ayrı ayrı reddine, … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmaz hakkında 3402 … Kanun’un Ek-4 üncü maddesine göre yapılan kadastro tespitinde beyanlar hanesine yazılan tüm şerhler aynen korunmak üzere taşınmazın tespit gibi 40918/200000 hissesinin Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline, davacı … ve asli müdahillerin dava konusu … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmazda kullanım kadastrosu çalışması yapılmayan Hazine hissesi dışındaki paya ilişkin talepleri yönünden görevsizlik nedeni ile reddine, 30.10.2020 tarihli fen bilirkişi raporunda belirtilen … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 5 ve 7 parsel sınırları içerisinde bulunan L, H, I, J ve K ile gösterilen kısımlar hakkında usulünce açılmış bir dava bulunmadığından bu kısımlar yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar vermiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararına karşı davacı … asli müdahiller vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı … asli müdahiller vekili istinaf dilekçesinde; bilirkişi raporu ve tanık beyanlarından anlaşılacağı üzere, davacı … asli müdahillerin, dava konusu taşınmaz bölümlerini yaklaşık 2007 yılından beri kullandıklarını, dava konusu yerlere ağaçlar ektiklerini ve bu yerleri 13 – 14 yıldır ekip biçtiklerini, Hazine arazisine oranlanarak yapılmış olan tespitin hukuka aykırı olduğunu, “D” bölümü yönünden verilen görevsizlik kararının da hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, kullanım kadastrosu sırasında dava konusu 29546 ada 6 parselin bir kısım payı Hazine adına tespit edilmiş olup, bu pay yönünden de davacı … ve müdahiller adına kullanıcı ve muhdesat şerhi konulduğu ve her biri adına kullanıcı tespiti yapılan payların, Hazine hissesi oranında verilmiş olduğu belirlenerek, davacı … müdahillerin dava konusu 29546 ada 6 parsel … taşınmaz hakkında Hazine hissesine yönelik kısım yönünden davalarının reddine, aynı parselde Hazine hissesi dışında kalan hisselere yönelik davalarının ise bu kısımların kullanım kadastrosu kapsamı dışında kalmış olması nedeniyle görevsizlik kararı verilmesinde usul ve Kanun’a aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davacı … müdahiller vekilinin istinaf başvurusunun bu parsel yönünden yerinde olmadığı; 29546 ada 5 ve 7 nolu parseller yönünden verilen karara gelince, İlk Derece Mahkemesince bu parsellerin içerisinde kalan dava konusu kısımlar hakkındaki davalar yönünden usulünce açılmış bir dava bulunmadığından bahisle esas hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş olup, davacı … tarafından dava konusu edilen hiç bir taşınmaz bölümünün 29546 ada 7 nolu parsel içerisinde kalmıyor olması nedeniyle davacı tarafından dava konusu edilmemiş parsel hakkında davaya müdahale söz konusu olamayacağından bu parsel yönünden verilen karar yerinde ise de, davacının dava konusu ettiği taşınmazın bir kısmı 29546 ada 5 nolu parselin 5/A ile gösterilen kısmı içerisinde kaldığı ve dolayısıyla bu parselin davacı tarafından usulünce dava konusu edilmiş olduğu keşfen belirlendiğine göre, bu parsel hakkında müdahale talebinde bulunması mümkün olduğu halde, İlk Derece Mahkemesince 29546 ada 5 nolu parsel hakkında usulünce açılmış dava bulunmadığından bu parselde kalan kısımlar hakkında da karar verilmesine yer olmadığına karar verilmesi doğru olmayıp, bu parsel hakkında 3402 … Kanun’un Ek-4 üncü maddesi çalışması yapılmadığı ve kadastro tutanağı düzenlenmediği belirlendiğinden, hakkında tutanak düzenlenmeyen 29546 ada 5 parsel … taşınmaz içerisinde kalan dava konusu yerler hakkında açılan davalara bakma görevi kadastro mahkemelerine ait olmadığından ve görev konusu kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında dikkate alınmak zorunda olduğundan, İlk Derece Mahkemesince bu parsel hakkındaki davacı … müdahillerin davalarının görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verilmesi gerekirken karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle, davacılar ve dahili davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kamu düzenine aykırılık yönünden kabulüne, … Kadastro Mahkemesi’nin 21.01.2021 tarih ve 2018/30 Esas, 2021/26 Karar … kararının 6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 353/1-b-2 maddesi uyarınca kaldırılmasına, davasının esasına ilişkin olarak; davacı … ve asli müdahillerin dava konusu … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmaz hakkında yapılan kullanım kadastrosuna itiraz davası yönünden davalarının reddine, … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmaz hakkında 3402 … Kanun’nun Ek-4 üncü maddesine göre yapılan kadastro tespitinde beyanlar hanesine yazılan tüm şerhler aynen korunmak üzere taşınmazın tespit gibi 40918/200000 hissesinin Hazine adına tapuya tesciline, davacı … ve asli müdahillerin dava konusu … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 6 parsel … taşınmazda kullanım kadastrosu çalışması yapılmayan Hazine hissesi dışındaki paya ilişkin talepleri ile davacının 29546 ada 5 parsel … taşınmazda kalan ve 5/A ile gösterilen 177,22 m2 lik kısım hakkındaki davası ve asli müdahil Hazal Soyüçen’in dava ettiği ve 29546 parsel içerisinde kalan I bölümü ile asli müdahil Yusuf Soyüçen’in dava ettiği ve 29546 ada 5 parsel içerisinde kalan H bölümü yönünden dava dilekçesinin görevsizliği nedeniyle reddine, dosya içerisinde bulunan 30.10.2020 tarihli fen bilirkişi raporunda belirtilen … ili … ilçesi … Mahallesi 29546 ada 7 parsel sınırları içerisinde kalan J ve K bölümleri yönünden usulünce açılmış bir dava bulunmadığından müdahiller … ve …’ın bu kısımlar hakkında istemleri yönünden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve numarası belirtilen kararı, davacı … asli müdahiller vekili tarafından temyiz edilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı … asli müdahiller vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen nedenleri tekrar ettikten sonra, Bölge Adliye Mahkemesince, 29546 ada 5 parsel hakkında verilen görevsizlik kararının da hukuka aykırı olduğunu belirterek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kullanım kadastrosuna itiraz istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (3402 … Kanun) 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 3402 … Kanun’un Ek-4 üncü maddesi,
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile Bölge Adliye Mahkemesi kararlarındaki gerekçelere, 6100 … Kanun’un 369/1 inci maddesi de gözetilerek yapılan incelemede aynı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden biri de bulunmadığına göre, temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı … asli müdahiller vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
80,70 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 189,15 TL’nin temyiz edenlerden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.