YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/5241
KARAR NO : 2023/1393
KARAR TARİHİ : 13.03.2023
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne dair kararın davacı … İdaresi, katılan Hazine vekili, katılan … ve arkadaşları vekili ve katılan … vekili ile davalı DSİ vekili ve davalı … ve arkadaşları vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 01.03.2022 tarihli ve 2021/13203 Esas, 2022/1712 Karar sayılı ilamı ile düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Davacı … İdaresi vekili ve katılan … vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenmiş olmakla dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Mahkemece verilen önceki karar Yargıtay tarafından bozulmuş olup, bozma ilamında özetle “çekişmeli 861, 863, 941, 943, 890, 891, 892, 1019, 1020 parsel sayılı taşınmazlar ile 1018 parsel sayılı taşınmazın A harfi ile gösterilen bölümü yönünden tapu malikleri davaya eklenerek taraf teşkilinin sağlanması, taşınmazların eski tarihli belgelerde ne şekilde göründükleri belirlenerek Danıştay 8. Dairesince verilen karar da dikkate alınmak suretiyle eldeki orman kadastrosuna itiraza ilişkin uyuşmazlığın çözülmesi” gereğine değinilmiştir.
Bozma sonrası yapılan yargılama sırasında müdahiller …, …, …ve arkadaşları, … ve arkadaşları ile …, satın alma ve zilyetliğe dayanarak davaya katılmışlardır.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda, orman kadastrosuna itiraz davasının kısmen kabul ve kısmen reddine, … ili … ilçesi … Köyü 890, 891 ve 892 parsel sayılı taşınmazların orman niteliğinde olduğunun tespitine; 1018 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi kurulu tarafından düzenlenen 20.08.2015 tarihli ek rapora ekli krokide A harfi ile gösterilen 989.593 m2’lik kısmı ile 861, 863, 941, 943, 1019 ve 1020 nolu parsel sayılı taşınmazların orman niteliğinde olmadığının tespitine, tapu iptali ve tescil ile el atmanın önlenmesi davaları yönünden bozma öncesi verilen görevsizlik kararı kesinleşmiş olduğundan katılanların tapu iptal ve tescil talebine yönelik davalarının reddine, görevli mahkemede müdahillik hususunda muhtariyetlerine karar verilmiş; hüküm, davacı … İdaresi, katılanlar Hazine, … ve arkadaşları vekili ve … vekili ile davalılar DSİ ve … ve arkadaşları vekili tarafından temyiz edilmiş, Dairemizin 01.03.2022 tarihli ve ve 2021/13203 E. – 2022/1712 K. sayılı ilamıyla “ sair temyiz itirazlarının reddine, Mahkemece dava konusu taşınmazların orman sayılan yerlerden olduğu belirlenen kısımlarının orman sınırları içine alınmasına, orman sayılmayan yerlerden olan kısımlarının ise orman sınırları dışında bırakılmasına karar verilmesi gerekirken, orman niteliğinde olup olmadıklarına dair tespit hükmü kurulmakla yetinilmesi ve eldeki davanın orman kadastrosuna itiraz davası olduğu gözetilerek bozma kararından sonra davaya katılma isteminde bulunan gerçek kişilerin satın alma ve zilyetliğe dayalı katılma taleplerinin reddine karar verilmesi gerekirken, tapu iptal ve tescil talebine yönelik davalarının reddine karar verilmesi hatalı ise de, bu hususların düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden bozma sebebi yapılmamış ve hükmün aşağıda belirtilen kısmının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir. Bu sebeple temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 1 numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan “orman niteliğinde olduğunun tespitine” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve taşınmazların orman sınırları içine alınmasına” ibaresinin eklenmesine, hükmün 1 numaralı fıkrasının (b) bendinden yer alan “orman niteliğinde olmadığının tespitine” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve taşınmazların orman sınırları dışında bırakılmasına” ibaresinin eklenmesi, yine hüküm fıkrasının 2 numaralı fıkrasında yer alan “müdahil davacıların tapu iptal ve tescil talebine yönelik davalarının reddine” ibaresinin hükümden çıkarılarak yerine “bozma kararından sonra davaya katılma isteminde bulunan gerçek kişilerin satın alma ve zilyetliğe dayalı katılma taleplerinin reddine” ibaresinin yazılmasına şeklinde hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiş, süresi içinde davacı … İdaresi vekili ve katılan … vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve Yargıtay ilâmında açıklanan gerektirici sebeplere göre yerinde olmayan ve HUMK’un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine uymayan ve katılan … vekilinin karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.
2. Davacı … İdaresi vekilinin 861, 863, 941, 943, 1019, 1020 ve 1018(A) nolu taşınmazlara ilişkin karar düzeltme itirazlarının incelenmesine gelince;
Dosya kapsamında hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan değerlendirmede 861,863, 941, 943, 1018-A,1019 ve 1020 parsellerin 1940 hava fotoğrafında, kısmen çalılık , tarım arazisi, nadasa bırakılmış tarım alanları ve meyve bahçesi niteliğinde olduğu şeklinde genel bir değerlendirme yapıldığı ancak rapor ekindeki 1940 tarihli hava fotoğrafında çekişmeli taşınmazların içinde farklı özellik arz eden yerler bulunduğu, buna rağmen farklı özellikteki yerler ayrı ayrı gösterilip değerlendirilmek suretiyle inceleme yapılmadığı gibi söz konusu raporda 1959 memleket haritasında söz konusu parsellerde kısmen çalılık ve kısmen meyve bahçesi rumuzlarının bulunduğunun belirtildiği ancak rapor ekindeki memleket haritasında söz konusu rumuzların tespit edilemediği görülmekte olup dosya kapsamında yapılan bilirkişi incelemesinin yetersiz olduğu ve denetime elverişle olmadığı anlaşılmaktadır. Ayrıca aynı dayanak tapuların revizyonu ile oluşan 4 nolu parselin tapu kaydı ve dava açılıp kesinleşmiş ise dava dosyasının dosya arasına alınmamış olması da yerinde görülmemiştir. Bu hususlar gözden kaçırılmak suretiyle kararın düzeltilerek onanmasına karar verilmesi isabetsizdir.
Hal böyle olunca; Öncelikle Mahkemece 4 nolu parselin tapu kaydı ve dava açılıp kesinleşmiş ise dava dosyasının istenilerek dosya arasına alınması, daha sonra yöreye ait ilk çekim tarihli hava fotoğrafından itibaren tüm hava fotoğrafları ve memleket haritaları ilgili yerlerden getirtilip, önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan öğretim üyesi uzman orman mühendisleri arasından seçilecek üç orman mühendisi bilirkişi ve bir öğretim üyesi jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi aracılığıyla yeniden keşif yapılmalıdır. Keşifte getirtilen belgeler çekişmeli taşınmaz ile birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle, taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116, 4785 ve 5658 sayılı Yasalar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; keşifte, hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler fen, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişileri ile orman bilirkişi eliyle yerine uygulattırılıp; orijinal-renkli (renkli fotokopi)hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak)denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli, taşınmazların gerçek eğimi klizimetre aletiyle ölçülerek memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle belirlenmeli; stereoskopik hava fotoğraflarının stereoskop vasıtasıyla üç boyutlu incelemesi yapılarak temyize konu taşınmazların niteliği(farklı nitelik arz eden bölümler de ayrı ayrı gösterilip incelenmek suretiyle), üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranının açıklandığı müşterek imzalı şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan krokili bilimsel verileri bulunan yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı ve çekişmeli taşınmazların orman sayılan yerlerden olup olmadığı tereddüte mahal bırakmayacak şekilde belirlenerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle … vekilinin karar düzeltme isteminin reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı … İdaresi vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile 861, 863, 941, 943, 1019, 1020 ve 1018(A) nolu taşınmazlara ilişkin Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 01.03.2022 tarihli ve 2021/13203 Esas, 2022/1712 Karar sayılı düzeltilerek onama ilamının kaldırılmasına, Yerel Mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollaması ile HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan harcın iadesine, 13.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.