YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/4909
KARAR NO : 2022/9610
KARAR TARİHİ : 30.11.2022
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı … Belediye Başkanlığı vekili, davacı …, müdahil …, … ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Kadastro sonucu …., İlçesi …., Mahallesi çalışma alanında bulunan 101 ada 7, 102 ada 11, 30, 50, 76, 103 ada 17, 104 ada 26, 105 ada 10, 106 ada 17, 107 ada 26, 27, 110 ada 2, 111 ada 60, 112 ada 16, 115 ada 3, 116 ada 27, 118 ada 66, …., Mahallesi çalışma alanında bulunan 207 ada 19, 208 ada 5, 210 ada 161, 172, 173, 212 ada 15, 213 ada 1, 216 ada 72, Ağılbaşı (Merkez) Mahallesi çalışma alanında bulunan 121 ada 1, 156 ada 1, 161 ada 28, 162 ada 1, 163 ada 1, 164 ada 64, 165 ada 1, 171 ada 39, 77, 173 ada 7, 182 ada 1, 49, 200 ada 46, 60 parsel sayılı muhtelif yüzölçümdeki taşınmazlar devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden oldukları belirtilerek ham toprak vasfıyla Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı Ağılbaşı Belediye Başkanlığı, taşınmazların tümünün mera olduğu iddiasıyla; … 161 ada 28 parsel sayılı taşınmaz hakkında irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak ayrı ayrı dava açmışlardır. Davalar birleştirilerek yapılan yargılama sırasında …., 210 ada 173 parsel sayılı taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine; … 173 ada 7 parsel sayılı taşınmaz hakkında irsen intikal ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine; … 171 ada 77 parsel sayılı taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine; … 164 ada 64 parsel sayılı taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak davaya katılmışlardır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davacı … Belediye Başkanlığı (6360 sayılı Kanun gereğince tüzel kişiliği sona … Ağılbaşı Belediye Başkanlığı yerine) ve … ile müdahil … ve … davalarının reddine, müdahil ….,ve …’ın davalarının kısmen kabulüne, çekişmeli 210 ada 173 parsel sayılı taşınmazın 28.05.2014 havale tarihli bilirkişi raporunda A harfi ile gösterilen 15314,74 metrekarelik kısmın bu parselden ifrazı ile aynı adanın son parsel numarası verilerek miras payları oranında müdahil …., mirasçıları adına tesciline, 210 ada 173 parselden kalan kısımların tespit gibi tesciline, 173 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 25/07/2013 havale tarihli bilirkişi raporunda F harfi ile gösterilen 15672,59 metrekarelik kısmın bu parselden ifrazı ile aynı adanın son parsel numarası verilerek müdahil … adına tesciline, 173 ada 7 parselden kalan kısımların tespit gibi tesciline, 161 ada 28, 164 ada 64, 165 ada 1, 171 ada 77, 216 ada 72, 107 ada 26, 110 ada 2, 121 ada 1, 156 ada 1, 162 ada 1, 163 ada 1, 171 ada 39, 182 ada 1, 182 ada 49, 200 ada 46, 200 ada 60, 207 ada 19, 208 ada 5, 210 ada 161, 210 ada 172, 210 ada 173, 212 ada 15, 213 ada 1, 101 ada 7, 102 ada 11, 102 ada 30, 102 ada 50, 102 ada 76, 103 ada 17, 104 ada 26, 105 ada 10, 106 ada 17, 107 ada 26, 107 ada 27, 111 ada 60, 112 ada 16, 115 ada 3, 116 ada 27, 118 ada 66 parsel sayılı taşınmazların tespit gibi tesciline karar verilmiş; hüküm, davacı … Belediye Başkanlığı vekili, davacı …, müdahil …, … ve davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre dava konusu …., Mahallesi 101 ada 7, 102 ada 11, 30, 50, 76, 103 ada 17, 104 ada 26, 105 ada 10, 106 ada 17, 107 ada 26, 27, 110 ada 2, 111 ada 60, 112 ada 16, 115 ada 3, 116 ada 27, 118 ada 66, …., Mahallesi 207 ada 19, 208 ada 5, 210 ada 161, 172, 212 ada 15, 213 ada 1, 216 ada 72, Ağılbaşı (Merkez) Mahallesi 121 ada 1, 156 ada 1, 162 ada 1, 163 ada 1, 165 ada 1, 171 ada 39, 182 ada 1, 49, 200 ada 46, 60 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin, 161 ada 28 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve davacı …’nın, 164 ada 64 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve müdahil …’nın, 171 ada 77 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve müdahil …’un temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Dava konusu 173 ada 7 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; mahkemece hükme esas bilirkişi raporunda çekişmeli 173 ada 7 parsel sayılı taşınmazın F harfi ile gösterilen 15672,59 metrekarelik kısmında zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle bu kısmın müdahil … adına tesciline karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya elverişli bulunmamaktadır.
Mahkemece mahallinde yapılan keşifte dinlenen mahalli bilirkişiler genel olarak, müdahil …’ın taşınmazı babasından intikalen taksimen 50 yılı aşkın süredir önceleri arpa, buğday ekerek sonrasında kayısı bahçesi olarak kullandığını beyan etmişler; ziraatçı bilirkişi raporunda da, taşınmazda en az 35-40 yıldır toprak işlemesi yapıldığı belirtilmiş ise de, taşınmazların kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olup, mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmamış, yerel bilirkişi beyanlarının doğru olup olmadığı denetlenmemiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, tespit tarihi olan 2006 yılından 15-20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Müdürlüğü’nden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı; bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 ziraat mühendisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın ilk olarak ne zaman ve nasıl zilyet edilmeye başlandığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmak ve temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları da değerlendirilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazların zirai faaliyete konu olup olmadığı, zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı, taşınmazın geri kalanı ve komşu parseller ile temyize konu bölüm arasında nitelik farkı bulunup bulunmadığı hususunda, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverir şekilde rapor düzenlemeleri ve rapora taşınmazların fotoğraflarının da eklemeleri istenilmeli; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye elverişli rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olup, bozulması gerekmiştir.
3. Dava konusu 210 ada 173 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; mahkemece hükme esas bilirkişi raporunda çekişmeli 210 ada 173 parsel sayılı taşınmazın A harfi ile gösterilen 15314.74 metrekarelik kısmında zilyetlikle edinme koşullarının oluştuğu gerekçesiyle bu kısmın müdahil …., mirasçıları adına tesciline karar verilmiş ise de, yapılan inceleme ve araştırma hüküm kurmaya elverişli bulunmamaktadır.
Mahkemece mahallinde yapılan keşifte dinlenen mahalli bilirkişiler ve tanık genel olarak, taşınmazı bildiler bileli müdahil ….,’nın arpa buğday ekerek kullandığını, sonradan kayısı diktiğini ancak bunların kuruduğunu, kadastro sonrası tarım yapılmadığını beyan etmiş; zirai bilirkişi raporunda ise taşınmaza 4-5 yıldır el atılmadığı, en az 35-40 yıldır tarım yapıldığı, belirtilmiştir. Ne var ki, taşınmazların kullanım süresi ile niteliğini en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarının incelenmesi olup, mahkemece bu yönde bir araştırma yapılmamış, yerel bilirkişi ve tanık beyanlarının doğru olup olmadığı denetlenmemiştir.
Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için Mahkemece öncelikle, tespit tarihi olan 2006 yılından 15-20-25 yıl öncesine ait farklı dönemlerde çekilmiş en az üç adet stereoskopik hava fotoğrafı Harita Genel Müdürlüğü’nden tarihleri açıkça yazılmak suretiyle istenilerek dosyaya konulmalı; bundan sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişiler ve taraf tanıkları ile 3 ziraat mühendisi, jeodezi ve fotogrametri mühendisi ve fen bilirkişinin katılımıyla yeniden keşif yapılmalı ve bu keşif sırasında dinlenilecek yerel bilirkişi ve tanıklardan, taşınmazın ilk olarak ne zaman ve nasıl zilyet edilmeye başlandığı ve zilyetliğin ne şekilde sürdürüldüğü hususları etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında doğabilecek çelişkiler gerektiğinde yüzleştirme yapılarak yöntemince giderilmeye çalışılmalı; jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişiye hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle incelemesi yaptırılmak ve temin edilebilen en eski tarihli uydu fotoğrafları da değerlendirilmek suretiyle, çekişmeli taşınmazların önceki ve şimdiki niteliğinin, arazinin ekonomik amacına uygun olarak zilyetliğine ne zaman başlanıldığının belirlenmesine çalışılmalı; tanık ve yerel bilirkişi ifadeleri bilimsel esaslara ve maddi bulgulara dayanılarak hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmeli; taşınmazın kadastro paftasındaki konumu bilgisayar programı aracılığıyla ölçekleri eşitlenmek suretiyle uydu ve hava fotoğraflarına aktarılmalı; ziraatçi bilirkişi kurulundan, taşınmazların zirai faaliyete konu olup olmadığı, zilyetliğin hangi tarihte başladığı ve hangi tasarruflar ile sürdürüldüğü, kullanım sınırlarının oluşup oluşmadığı, taşınmazın geri kalanı ve komşu parseller ile temyize konu bölüm arasında nitelik farkı bulunup bulunmadığı hususunda, bilimsel esaslara ve somut verilere dayalı, ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverir şekilde rapor düzenlemeleri ve rapora taşınmazların fotoğraflarının da eklemeleri istenilmeli; fen bilirkişisine keşfi takibe ve denetlemeye elverişli rapor ve kroki düzenlettirilmeli, bundan sonra toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre karar verilmelidir.
Mahkemece, belirtilen hususlar göz ardı edilerek eksik araştırma ve inceleme ile hüküm kurulması isabetsiz olduğu gibi, kabule göre de; hüküm kısmının 1. fıkrasında 210 ada 173 parsel sayılı taşınmazın A kısmının ifrazen payları oranında …., mirasçıları adına, kalan kısmın tespit gibi tesciline karar verilmişken, 5. fıkrasında çelişkili ve infazda tereddüt yaratacak şekilde 210 ada 173 parselin tespit gibi tesciline karar verilmiş olması da isabetsiz olup, bu nedenlerle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu …..,Mahallesi 101 ada 7, 102 ada 11, 30, 50, 76, 103 ada 17, 104 ada 26, 105 ada 10, 106 ada 17, 107 ada 26, 27, 110 ada 2, 111 ada 60, 112 ada 16, 115 ada 3, 116 ada 27, 118 ada 66, ….., Mahallesi 207 ada 19, 208 ada 5, 210 ada 161, 172, 212 ada 15, 213 ada 1, 216 ada 72, Ağılbaşı (Merkez) Mahallesi 121 ada 1, 156 ada 1, 162 ada 1, 163 ada 1, 165 ada 1, 171 ada 39, 182 ada 1, 49, 200 ada 46, 60 parsel sayılı taşınmazlar yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin, 161 ada 28 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve davacı …’nın, 164 ada 64 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve müdahil …’nın, 171 ada 77 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekili ve müdahil …’un yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu 173 ada 7 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulü ile yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle dava konusu 210 ada 173 parsel sayılı taşınmaz yönünden davacı … Belediye Başkanlığı vekilinin yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddine; davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulü ile yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK’nin geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine,29,20 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 51,50 TL’nin temyiz eden davacı … Belediye Başkanlığından ve asli müdahillerden alınmasına, 30.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.