YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/9695
KARAR NO : 2023/6165
KARAR TARİHİ : 27.11.2023
…
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2013/32 E., 2014/4 K.
…
…
KARAR : Davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine
Taraflar arasındaki kadastro tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi neticesinde İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı Hazine ve davalı … ve müşterekleri vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1.1977 yılında yapılan kadastro sırasında Diyarbakır ili … ilçesi … Köyü çalışma alanında bulunan 79 parsel … 31 hektar 7.000 m2 yüzölçümündeki taşınmaz 1937 tarih 2 yazım numaralı vergi kaydı uygulanarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle bağ ve susuz tarla niteliği ile davalılar … ve ortakları adlarına; 81 parsel … 56 hektar 1.000 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, 1937 tarihli, 2 ve 3 yazım numaralı vergi kayıtları uygulanarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle susuz tarla niteliği ile davalılar … ve ortakları adlarına; 84 parsel … 138 hektar 5.125 m2 yüzölçümündeki taşınmaz ise, 1937 tarihli, 8 ve 9 yazım numaralı vergi kayıtları uygulanarak kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği nedeniyle susuz tarla niteliği ile davalılar … ve ortakları adlarına tespit edilmiştir.
2.İtirazları Kadastro Komisyonunca reddedilen Hazine; çekişmeli taşınmazlara kadastro sırasında uygulanan (revizyon gösterilen) vergi kayıtlarının sabit sınırlı olmayıp değişir sınırlı olduklarından kayıt miktarına itibar edilmesi gerektiği, miktar fazlasının Hazineye ait olduğu iddiası ile her bir parsel hakkında ayrı ayrı dava açmıştır
II. CEVAP
Bir kısım davalılar; çekişmeli taşınmazın kendilerine ait tapu kayıtlarının kapsamında kaldığı ve tapu kayıtlarının çekişmeli taşınmazları kapsadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
… Kadastro Mahkemesinin 13.03.2008 tarihli ve 1978/26 Esas, 2008/2 Karar … kararıyla “dava dosyaları birleştirildikten sonra davanın kısmen kabulüne, 79 parsel … taşınmazın kadastro tespitinin iptal edilerek fen bilirkişi … tarafından düzenlenen 9.2.2004 tarihli ek krokili raporda (B) ile işaretlenen bölümün 1937 tarih 2 yazım numaralı vergi kaydının kapsamı içinde kaldığı, (A) ile işaretlenen kesim üzerinde zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu gerekçesi ile toplam 186.500 m2 yüzölçümlü bölümünün tespit gibi payları oranında davalılar adlarına, (C) ile işaretlenen 130.500 m2 yüzölçümlü kesiminin orman niteliği ile Hazine adına tapuya tesciline, 81 parselin (A) ile işaretlenen bölümünün 1937 tarih 3 yazım numaralı vergi kaydının kapsamı içinde kaldığı, (B) ile işaretlenen bölümün üzerinde ise zilyetlikle taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu, 84 parselin ise 1937 tarih 8 ve 9 yazım numaralı vergi kayıtlarının sabit sınırları içinde kaldığı gerekçesi ile tespit gibi payları oranında davalılar adlarına tapuya tescile” karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı Hazine tarafından; verilen ret kararının hukuka aykırı olduğu, eksik araştırma sonucu karar verildiği, dava konusu taşınmazların devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğu ve zilyetlikle iktisap koşullarının davalı şahıslar lehine oluşmamakla beraber dayanak vergi kayıtlarının gayrisabit hudutlu olması dolayısıyla miktarı ile geçerli olması gerektiği ileri sürülerek temyiz isteminde bulunulmuştur.
2.Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesinin 16.06.2010 tarihli ve 2010/3190 Esas, 2010/8527 Karar … kararı ile “Hazinenin 79 parsele yönelik temyiz itirazları yönünden; incelenen dosya kapsamına, kararın dayandığı gerekçeye, uzman orman bilirkişi tarafından eski tarihli hava fotoğrafları ve memleket haritasına dayalı olarak yöntemine uygun biçimde yapılan inceleme ve araştırmada temyize konu taşınmazın fen bilirkişi … tarafından düzenlenen 09.02.2004 tarihli ek krokili raporda C ile işaretlenen 130.500m2 yüzölçümlü kesiminin orman sayılan, geriye kalan 186.500 m2 yüzölçümlü bölümünün orman sayılmayan yerlerden olduğu anlaşıldığına ve adına tescil kararı verilen kişiler yararına 3402 … Yasanın 14. maddesinde yazılı kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği yoluyla taşınmaz edinme koşullarının oluştuğu belirlenerek yazılı biçimde hüküm kurulmasında bir isabetsizlik bulunmadığına göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun olan hükmün onanmasına; Hazinenin 81 ve 84 parsellere yönelik temyiz itirazlarına gelince ise; fen bilirkişiden alınacak ek rapor ile 81 ve 84 parsellerin fotogonometri yöntemiyle düzenlenen kadastro paftasında kumluk, kayalık ve taşlık belirtmesiyle işaretlenen kesimleri ile 81 parselin kuzey batısında yer alıp eski tarihli memleket haritasında yeşil renkli ormanlık alanda gözüken bölümü ve temyize konu taşınmazların tarım arazisi olarak kullanılan geriye kalan kesimlerinin yüzölçümleri koordinatlı olarak düzenlenecek krokide belirlenmesi, 84 parselin imar ihyası yapılmamış kesimleri halihazır niteliği ile Hazine adına, 81 parselin ise kuzey taraftaki imar ihyası yapılmamış bölümü ile kuzey batıdaki memleket haritasında orman olarak gözüken kesimi orman niteliği ile Hazine adına, 81 ve 84 parsellerin geriye kalan bölümlerinin ise tespit gibi tapuya tescil edilmesi gerektiği” gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozma ilamına Uyularak Verilen Karar
İlk Derece İlk Derece Mahkemesince “dosyaya ibraz edilen 15.02.2013 tarihli ek rapor doğrultusunda çekişmeli 81 parselle ilgili davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine; teknik krokide (B) harfi ile gösterilen 14.919,29 metrekarelik alanın ‘Devlet Ormanı’ vasfıyla Hazine adına, (C) harfi ile gösterilen 52.086,61 metrekarelik alanın kumluk ve taşlık vasfıyla Hazine adına, (A) ile gösterilen 493.994,56 metrekarelik tarım arazisi olan kısmının ise şahıslar adına muhtelif paylarla tapuya kayıt ve tesciline; çekişmeli 84 parselle ilgili davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine; teknik krokide (B) harfi ile gösterilen 34.958,62 metrekarelik ve (C) harfi ile gösterilen 39.698,15 metrekarelik alanın taşlık arazi vasfıyla, (D) harfi ile gösterilen 45.132,71 metrekarelik ve (E) harfi ile gösterilen 18.362,34 metrekarelik alanın kumluk arazi vasfıyla Hazine adına; (A) ile gösterilen 1.246.973,18 metrekarelik tarım arazisi olan taşınmaz kısmının ise şahıslar adına muhtelif paylarla tapuya kayıt ve tesciline” karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı Hazine vekili ve davalı … ve müşterekleri vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
1. Davacı Hazine vekili temyiz dilekçesinde, reddine karar verilen bölümlerin bozma ilamına aykırı şekilde tanzim edildiğini, zilyetlik hususunda da gerekli değerlendirmenin yapılmadığını, bu parsellerin devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerlerden olduğunu belirterek, Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı … ve müşterekleri vekili temyiz dilekçesinde, İlk Derece Mahkemesince eksik inceleme ve araştırmaya dayalı karar verildiğini, davanın kabulüne karar verilen bölümlerin davalı şahıslara ait olduğunu, bozma sonrası alınan ek raporun eksik incelemeye dayalı düzenlendiğini, taşınmazın güncel durumunun tetkiki amacıyla yeniden keşfe çıkılması gerektiğini belirterek, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro tespitine itiraz istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) 14 ve 17 ve 20 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyulan bozma ilamı doğrultusunda inceleme ve araştırma yapılarak, mevcut deliller takdir edilerek karar verildiğine, uygulanması gereken hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, bozmaya uyulmakla taraflar lehine ve aleyhine kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkan olmadığı gibi 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de var olmadığına göre, İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup, davacı Hazine vekili ve davalı … ve müştereklerinin vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ONANMASINA,
Harçtan muaf olduğundan Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
25,20 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 244,65 TL’nin temyiz eden … ve müştereklerinden alınmasına,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabileceğine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
27.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…