YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/4292
KARAR NO : 2023/5954
KARAR TARİHİ : 07.11.2023
…
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 1962/1400 E., 1965/1803 K.
…
…
KARAR : Taşınmazın tespit dışı bırakılması
Taraflar arasında görülen Kadastro Tespitine İtiraz davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece
Mahkemesince, taşınmazın tespit dışı bırakılmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı, davalılar …, … ve … tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kadastro sonucu, … ili … ilçesi … köyü çalışma alanında bulunan, 1462 parsel … 21250 m2 yüz ölçümündeki taşınmaz, 24/12/1960 tarih ve 637 sıra nolu tapu kaydına ve … mevkii 702 tahrir nolu vergi kaydına istinaden, tarla vasfıyla, 23.10.1961 tarihinde …oğlu … adına tespit edilmiş ve tespitin altına “6250 m2’si fazla çıkıp iskanen verilen yerlerden olmakla yüz ölçümü hisse itibar edilerek 15000 payı kayıt maliki, 6250 payı Maliye Hazinesi adına tespit edildi.” şeklinde 09.11.1961 tarihli şerh düşülmüştür.
2. Davacı … İdaresi tarafından, taşınmazın devlet ormanı olduğu iddiasıyla itiraz edilmesi üzerine kadastro tutanağı Kadastro Mahkemesi’ne intikal ettirilmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece (… Tapulama) Mahkemesi’nin 05.11.1965 tarih ve 1962/1400 Esas, 1965/1803 Karar … kararıyla, Tarım Bakanlığı’nın cevabi yazısına göre dava konusu taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu gerekçesiyle, taşınmazın tespit dışı bırakılmasına karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen 05.11.1965 tarih ve 1962/1400 Esas, 1965/1803 Karar … kararı, davalılar …, …, … tarafından temyiz edilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar …, …, … temyiz dilekçelerinde özetle; Dava konusu taşınmazın murisleri tarafından nizasız fasılasız 80 – 100 yılı aşkın kullanıldığını, sonrasında taşınmazı kendilerinin kullandıklarını, ilk derece mahkemesince bilirkişi dinlenmeden, memleket haritası ve amenajman planları sunulmadan ve keşif yapılmadan sadece tarım bakanlığının yazı cevabına göre karar verildiğini, taşınmazın halihazırda … köyü 105 ada 23 parsel olduğunu, üzerinde 4 adet betonarme ev, 3 adet ahır, garaj, fırın olup tasarrufları altında olduğunu, taşınmazın Hazine, Orman, Köy tüzel kişiliği ve üçüncü kişilerle bir ilgisinin bulunmadığını ileri sürerek, eksik inceleme neticesinde verilen kararın bozulmasını talep etmişlerdir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro tespitine itiraza ilişkin olup, taraflar arasındaki uyuşmazlık, çekişme konusu taşınmazın orman olup olmadığı, tapu ve vergi kaydına istinaden edinilebilecek yerlerden olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 … Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 766 … Tapulama Kanunu ve 3402 … Kadastro Kanunu’ nun 14, 17 ve 20 nci maddeleri,
3. Değerlendirme
1. İlk Derece Mahkemesince, çekişmeli taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğu gerekçesiyle, dava konusu parselin tespit dışı bırakılmasına karar verilmiş ise de, davacı … İdaresinini orman iddiası yönünden taşınmaz üzerinde keşif yapılmak suretiyle uzman bilirkişilerden rapor alınmamış ve Tarım Bakanlığı’nın yazı cevabı ile yetinilerek, eksik araştırma ve incelemeyle karar verilmesi cihetine gidilmiştir.
2. Hal böyle olunca; doğru sonuca ulaşılabilmesi için İlk Derece Mahkemesince, öncelikle yöreye ait en eski tarihli memleket haritası ve hava fotoğrafları ile amenajman planı ve komşu parsellere ait kadastro tutanakları, tutanaklar kesinleşmiş ise tapu kayıt örnekleri, tapu kayıtları hükmen oluşmuş ise mahkeme karar örnekleri ve varsa ilgili Yargıtay ilamlarının örnekleri bulundukları yerlerden getirtilip dosya ikmal edildikten sonra mahallinde, yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan, aynı köyde ve komşu köylerde ikamet eden şahıslar arasından seçilecek ayrı ayrı 3’er kişilik yerel bilirkişi kurulu ve taraf tanıkları ile önceki bilirkişiler dışında halen Tarım ve Orman Bakanlığı ve bağlı birimlerinde görev yapmayan bu konuda uzman orman mühendisleri arasından seçilecek bir orman mühendisi bilirkişi, bir fen elemanı ve bir jeodezi ve fotogrametri mühendisi bilirkişi aracılığıyla keşif yapılmalıdır.
Yapılacak bu keşifte, dosya arasına getirtilen belgeler, çekişmeli taşınmazla birlikte çevre araziye de uygulanmak suretiyle, taşınmazın öncesinin bu belgelerde ne şekilde nitelendirildiği belirlenmeli; 3116 … Orman Kanunu (3116 … Kanun), 4785 … Orman Kanununa Bazı Hükümler Eklenmesine ve Bu Kanunun Birinci Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (4785 … Kanun), 5658 … Orman Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun (5658 … Kanun) … Kanunlar karşısındaki durumu saptanmalı; zilyetlikle veya hukuki değeri kalmamış olan tapu kayıtlarıyla ormandan yer kazanılamayacağı, öncesi orman olan bir yerin üzerindeki orman bitki örtüsü yokedilmiş olsa dahi, salt orman toprağının orman sayılan yer olduğu düşünülmeli; taşınmazın toprak yapısı, bitki örtüsü ve çevresi incelenmeli; hakim gözetiminde, taşınmazın dört yönden renkli fotoğrafları çektirilip, onaylanarak dosyaya eklenmeli; yukarıda değinilen diğer belgeler, fen, jeodezi ve fotogrametri uzmanı bilirkişileri ile orman bilirkişi eliyle yerine uygulattırılıp, orijinal – renkli (renkli fotokopi) hava fotoğrafları ve memleket haritasının ölçeği kadastro paftası ölçeğine, yine kadastro paftası ölçeği de hava fotoğrafları ve memleket haritası ölçeğine (Net-Cad veya benzeri programlar kullanılarak)denetime elverişli olacak şekilde çevrildikten sonra komşu ve yakın komşu parselleri de içine alacak şekilde birbiri üzerine aplike edilmek suretiyle, çekişmeli taşınmaz çevre parsellerle birlikte memleket haritası ve hava fotoğrafları üzerinde gösterilmeli; taşınmazın gerçek eğimi, klizimetre aletiyle ölçülerek, memleket haritalarındaki münhanilerden (yükseklik eğrilerinden) de faydalanılmak suretiyle tespit edilmeli; hava fotoğraflarının stereoskop aletiyle üç boyutlu incelemesi yapılarak taşınmazın niteliği, üzerindeki bitki örtüsünün cinsi, yaşı, dağılımı, kapalılık oranı gibi hususların açıklandığı ve dava konusu taşınmazın 6831 … Kanun’un 17/2 nci maddesinde belirtilen orman içi açıklık vasfında olup olmadığını belirten, müşterek imzalı şekilde, yalnız büro incelemesine değil, uygulamaya ve araştırmaya dayalı, bilirkişilerin onayını taşıyan, krokili, bilimsel verileri bulunan, yeterli ve dosyadaki belgeler ile karşılaştırıldığında denetime elverişli rapor alınmalı ve bu şekilde, çekişmeli taşınmazın orman sayılan yerlerden olup olmadığı tereddüte mahal bırakmayacak şekilde belirlenerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır.
3. İlk Derece Mahkemesince, bu hususlar gözetilmeksizin, eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilmesi usul ve yasaya uygun bulunmadığından, hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesi yollaması ile 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Peşin harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabileceğine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
…