YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/17479
KARAR NO : 2023/1954
KARAR TARİHİ : 03.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/1860 E., 2021/2145 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddine
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 8. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/218 E., 2018/55 K.
Taraflar arasındaki galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde, davacıların … … Vakfı ile Defterdar Atıf … … Bin … Vakfı’nın galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespitine, bu talepleri kabul görmezse vakıf evladı olduklarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı … Genel Müdürlüğü cevap dilekçesinde; davanın hangi vakıf hakkında açıldığının anlaşılamadığını, davanın ispatlanması gerektiğini açıklayarak, davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacıların dava konusu … … ile Defterdar Atıf … … Bin … Vakfı’nın vakıf evladı olduklarını mahkeme kararı ile ispat etmiş olan kimseler ve bu vakıflarda mütevelli olarak tayin edilmiş kimselerle irtibatlarını dosya kapsamındaki belgelere göre ispat etmiş oldukları, bu nedenle dava konusu vakıfların vakıf evladı oldukları ancak dava konusu vakıfların vakfiyesine göre vakfedenin gelir fazlasının ilk batında bulunan evlatlarına ödenmesinin şart kılınmış olduğu, bu itibarla davacıların dava konusu vakıfların galleye müstehak vakıf evlatları olmadıkları gerekçesiyle davanın kısmen kabul kısmen reddi ile davacıların … … Vakfı ile Defterdar Atıf … … Bin … Vakfı’nın evladı olduklarının tespitine, galleye ilişkin taleplerinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacılar ve davalı … Genel Müdürlüğü vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacılar vekili istinaf dilekçesinde; eksik araştırma ile davanın kabul edildiğini, davacıların babasının galle fazla müstahak vakıf evladı olduğunu, galle talebinin de kabulünün gerektiğini açıklayarak, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2. Davalı … Genel Müdürlüğü vekili istinaf başvuru dilekçesinde; eksik araştırma ile davanın kısmen kabul edildiğini, davanın tüm talepler yönünden reddedilmesi gerektiğini açıklayarak, İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle, davalı … Genel Müdürlüğü vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353/(1)-b.1 maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı, davacılar ve davalı … Genel Müdürlüğü vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
2. Davalı … Genel Müdürlüğü vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 Sayılı … Kanunu’nun (5737 sayılı Kanun) 75 ve 76 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
Davacılar vekili dava dilekçesinde, vakfeden ile davacılar arasındaki soybağının her iki Vakfın ilamlı evladı babaları … Kutbay ile …’ın annesi …’nin Atıf … … Vakfında mütevellilik yapan … ile aynı kişi olduğundan bahisle kurulduğunu ileri sürdüklerine göre, öncelikle vakfedenler ile davacılar arasında kanbağı yolu ile soybağı bulunup bulunmadığının tespiti açısından her iki vakfa ait şahsiyet kayıt örnekleri ile varsa vakıflardan galle ödemesi alan evlat listeleri getirtilerek, vakıf evladı olanlar ile davacıların gidebildiği kadar üst soyunu gösterir açıklamalı nüfus kaydının nüfus müdürlüğünden, daha sonra galle fazlasına dair vakfiyelerdeki terim ve tabirlerin sağlıklı bir şekilde yorumlanabilmeleri için; davacıların babasının dava konusu Vakıfların evladı olduğunun tespitine dair … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1968/948 Esas, 1971/796 Karar sayılı dosyası ile dava konusu vakıflarla ilgili daha önce görülen … 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1988/652 Esas, 1989/782 Karar sayılı dosyası, … 12. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1973/290 Esas, 1975/237 Karar sayılı dosyası ile … 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1967/823 Esas sayılı dosyalarının (dosyalar mevcut değil ise kesinleşmiş ilam örneği ile varsa iş bu dosyaya ait bilirkişi raporları) getirtildikten sonra davacıların kök murisi nüfus kaydında soyadı bulunmayan … ile eski mütevellilerden …’un aynı kişi olup olmadığı, davacılar ile vakfedenler arasında kanbağına dayalı soybağı mevcut olup olmadığı, galle fazlasına dair daha önce görülen dosyalar ile vakfiyelerdeki ibarelerin birlikte değerlendirilmesi için eski vakıf hukukunda uzman farklı bir bilirkişi veya bilirkişi kurulundan rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yetersiz araştırma ve eksik inceleme sonucu hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde taraflara ayrı ayrı iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.