YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/17037
KARAR NO : 2022/6218
KARAR TARİHİ : 28.06.2022
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Kullanım Kadastrosu
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında … 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davacılar vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine … Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez Bölge Adliye Mahkemesi kararının Yargıtayca duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili tarafından talep edilmiş olmakla; davanın niteliği gereği duruşma talebinin reddine karar verilerek dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kullanım kadastrosu sonucunda, … ili … ilçesi Gümüşsuyu Mahallesi çalışma alanında bulunan 1894 ada 20 parsel sayılı 1.094,90 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, kadastro tutanağının beyanlar hanesine, 6831 sayılı Kanun’un 2/B maddesi uyarınca Hazine adına orman sınırları dışına çıkarıldığı ve 35 yıldan beri …’nun kullanımında olduğu şerhi yazılarak bahçe vasfıyla Hazine adına tespit ve tescil edildikten sonra, 6292 sayılı Kanun uyarınca 16.01.2014 tarihinde … Belediye Başkanlığına satılarak tapuda kayden intikal ettirilmiştir.
Davacı … ve arkadaşları, taşınmazın murislerinden intikal ettiği ve tüm mirasçıların hak sahibi olduğu iddiasına dayanarak, taşınmazın muris … ’dan intikal ettiğinin tespiti ile miras payları oranında beyanlar hanesine kendilerinin de kullanıcı olduğunun şerh verilmesi istemiyle dava açmışlar ve yargılama sırasında davacılar vekili, 21.11.2016 havale tarihli ıslah dilekçesiyle, çekişmeli taşınmazın muris … ’dan intikal ettiğinin tespiti ile miras payları oranında beyanlar hanesine davacıların da kullanıcı olduğunun şerh verilmesini, bu talepleri kabul edilmediği takdirde taşınmazın davalı … tarafından tespit edilen değerinin miras payları oranında ödenmek suretiyle payları oranında müvekkilleri adına tescilini, bu talebinde kabul edilmemesi halinde ise davacıların miras payları oranında zilyet olduklarının tespitine karar verilmesini terditli olarak talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda; davanın reddine karar verilmiş, hükmün, davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusu esastan reddedilmiş ve iş bu karar, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1. Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Mahkemece, taşınmazın Hazinenin mülkiyetinden çıkıp 3. şahıs adına tapuya tescil edildikten sonra şerhe yönelik davanın dinlenemeyeceği, davacıların terditli diğer taleplerinin değerlendirilmesi için öncelikle dava tarihi itibariyle taşınmazın beyanlar hanesindeki şerhin düzeltilebilir nitelikte bulunması gerektiği, terditli taleplerin dayanağının taşınmazın niteliği itibariyle beyanlar hanesine bağlı olduğu ancak, taşınmazın dava tarihinden önce 3. kişiye devredildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, taşınmazın, 6292 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca Hazineye ait satış yetkisini de içeren şekilde … Belediye Başkanlığına devredildiği ve Belediye Encümen kararıyla da taşınmazın kullanıcısına satışına karar verildiği anlaşıldığına göre, Hazine tarafından yapılan bu mülkiyet devrinin gerçek kişilere yapılan satış işlemi gibi düşünülemeyeceği, eldeki davada, taşınmazın mülkiyeti hususunda bir ihtilaf bulunmayıp davanın, kullanıcı şerhine yönelik bulunduğunun kabulü gerektiğinden, mahkemenin değerlendirmesinde isabet bulunmamaktadır.
Öte yandan; davacı … ve arkadaşları, çekişmeli taşınmazın murisleri … ’a ait iken ölümüyle mirasçılarına intikal ettiğini ileri sürerek, kök muris … terekesine göre üçüncü kişi konumunda olan davalı …’ na karşı, miras payları oranında lehlerine kullanıcı şerhi verilmesi istemiyle dava açtıktan sonra, yargılama sırasında ıslah dilekçesiyle çekişmeli taşınmazın muris … ’dan intikal ettiğinin tespiti ile miras payları oranında beyanlar hanesine kendilerinin de kullanıcı olduğunun şerh verilmesini, bu talepleri kabul edilmediği takdirde, taşınmazın davalı … tarafından tespit edilen değerinin miras payları oranında ödenmek suretiyle payları oranında adlarına tescilini, bu talebinde kabul edilmemesi halinde ise, miras payları oranında zilyet olduklarının tespitine karar verilmesini terditli olarak talep etmişlerdir.
Ne var ki; kök muris … 1987 yılında öldüğüne göre terekesinin elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olduğu, TMK’nin 701. ve 702. maddeleri gereğince elbirliği mülkiyetine tabi taşınmazlar üzerinde mirasçıların belirlenmiş payları olmayıp, her birinin payının taşınmazın tamamı üzerinde söz konusu olması nedeniyle, bir kısım mirasçıların terekeye göre 3. kişi konumundaki bir şahsa karşı miras payına yönelik dava açmalarının mümkün bulunmadığı; ayrıca, davacılardan …, muris … ’ın mirasçısı olmaması nedeniyle da aktif dava ehliyetinen bulunmadığı gözetilerek, Mahkemece, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz ise de, açıklanan hususun düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden ve ret kararı sonucu itibariyle doğru olduğundan, hükmün gerekçesinin düzelterek onanmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile … Bölge Adliye Mahkemesi (37.) Hukuk Dairesi kararının 6100 sayılı HMK’nin 373/1. maddeleri uyarınca KALDIRILMASINA ve İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinin DÜZELTİLMİŞ BU ŞEKLİ İLE ONANMASINA; (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine; dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz eden davacılara iadesine, 08.06.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.