YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/14940
KARAR NO : 2023/4429
KARAR TARİHİ : 18.09.2023
MAHKEMESİ : Van Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/654 E., 2021/319 K.
MAHKEMESİ : Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2008/118 E., 2009/137 K
MAHKEMESİ : Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2008/119 E., 2009/138 K
MAHKEMESİ : Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2008/120 E., 2009/139 K
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Van Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2013/24 E., 2020/11 K.
Taraflar arasındaki genel mahkemeden aktarılan kadastro tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince kadastro tutanaklarının Van Kadastro Müdürlüğüne iadesine karar verilmiştir.
Kararın davalı Hazine vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Hazine vekili ve Davalı … vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kadastro sırasında Van ili Gürpınar ilçesi … Mahallesi 101 ada 1, 2, 3, 7, 42, 62, 69, 103 ve 124 parsel ile 104 ada 11 parsel, 105 ada 6 parsel, 105 ada 22 parsel … sırasıyla 14.436,42 – 14.144,98 – 8.502,14 – 20.642,68 – 9.142,77 -75.144,90 – 5.964,81 – 21.212,08 – 1.880,15 24.628,32 – 2.184,04 ve 16.147,79 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlar, Asliye Hukuk Mahkemesinde tescil dava konusu olduğundan söz edilerek malik hanesi açık bırakılmak suretiyle tespit edilmiştir
2.Davacı … dava dilekçesinde; irsen intikal, taksim, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak … Mahallesi çalışma alanında bulunan tescil harici taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
3.Davacı … dava dilekçesinde; irsen intikal, taksim, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak … Mahallesi çalışma alanında bulunan tescil harici taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
4.Davacı … dava dilekçesinde; irsen intikal, taksim, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak … Mahallesi çalışma alanında bulunan tescil harici taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
5.Davacı … dava dilekçesinde; irsen intikal, taksim, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak … Mahallesi çalışma alanında bulunan tescil harici taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
6.Müdahil … müdahale dilekçesinde; irsen intikal, taksim ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak … Mahallesi çalışma alanında bulunan tescil harici taşınmazların adına tescilini ve davacıların davasının reddine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine savunmasında; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar tarafından genel mahkemede açılan davaların temyiz edilmeksizin 13.09.2010 tarihinde kesinleştiği ve kadastro tutanaklarının 06.09.2011 tarihinde düzenlendiği, bu haliyle tespit tarihi itibariyle taşınmazların malik hanesinin açık bırakılmasını gerektiren bir derdest dava olmadığı gerekçesiyle kadastro tutanaklarının malik hanelerinin doldurulması için Kadastro Müdürlüğüne iadesine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Hazine vekili istinaf dilekçesinde; taşınmazların zilyetlikle iktisap edilebilir nitelikte olmadığı gibi zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğunun ispat edilemediğini, ayrıca belgesizden kazanım miktarının araştırılmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararının gerekçesinde belirtilen hususların isabetli olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve Davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen belirlenecek nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı … vekili temyiz dilekçesinde; hak düşürücü sürenin geçtiğini, taşınmazların zilyetlikle iktisap edilebilir nitelikte olmadığı gibi zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğunun ispat edilemediğini, ayrıca belgesizden kazanım miktarının araştırılmadığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, genel mahkemede görülen davanın usulüne uygun kesinleştirilip kesinleştirilmediği ve buna bağlı olarak davanın kadastro mahkemesine aktarılması gerekip gerekmediği hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 3402 … Kadastro Kanunu’nun (3402 … Kanun) 27 nci maddesi ve mülga 1086 … Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 443/5 fıkrası.
3. Değerlendirme
1.İlk Derece Mahkemesince (III) bendinde yazılı gerekçelerle kadastro tutanaklarının Van Kadastro Müdürlüğüne iadesine karar verilmiş; davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusu da benzer gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddedilmiş ise de yapılan değerlendirme dosya kapsamına uygun bulunmamaktadır.
2. Belirtmek gerekir ki; 3402 … Kadastro Kanunu’nun 27 nci maddesi uyarınca, mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevi sona erer ve davalara ait dosyalar Kadastro Mahkemesine re’sen devrolunur. Ne var ki temyiz incelemesi sırasında dosya kapsamından Gürpınar Asliye Hukuk Mahkemesinin 02.06.2010 tarihli ve 2008/117 Esas, 2010/69 Karar … ilamının kesinleşip kesinleşmediği konusunda tereddüt oluşmuştur. Şöyle ki kesinleştirme işleminin yapıldığı tarih itibariyle yürürlükte bulunan Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu 443/5. Fıkrası gereğince hükmün kesinleşmesi; ilamın altına veya arkasına yazılıp tarih ve mahkeme mührü konmak ve mahkeme başkanı veya hakimi tarafından imzalanmak suretiyle olacağı halde mezkur hükme uygun kesinleştirme işlemenin gerçekleştirilmediği gibi aktarılan dava dosyasında kararın taraflara tebliğe çıkarıldığına dair tebligat evraklarının da dosya arasında bulunmadığı anlaşılmıştır. Bu şekilde eksik araştırma ve incelemeye dayalı olarak karar verilemez.
3.Hal böyle olunca; doğru sonuca varabilmek için Mahkemece öncelikle, aktarılan dava dosyasında mahkeme ilamının taraflara usulüne uygun tebliğe çıkarılıp çıkarılmadığı ve ilamın kesinleştirme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin denetime elverişli olarak belirlenmesi, kadastro tutanağının düzenlendiği tarih itibariyle usulüne uygun kararın kesinleştiğinin anlaşılması halinde eldeki gibi karar verilmesi, ilamın yöntemince kesinleştiğinin ispat edilememesi halinde davanın aktarılan dava niteliğinde olduğu kabul edilmek suretiyle esasa girilerek inceleme yapılması, ardından toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekir.
4.Mahkemece bu yönler göz ardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup, kararın açıklanan nedenlerle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin harcın istek halinde temyiz eden Van Büyükşehir Belediye Başkanlığına iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.