YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/12034
KARAR NO : 2023/5667
KARAR TARİHİ : 31.10.2023
MAHKEMESİ :Kadastro Mahkemesi
SAYISI : 2014/49 E., 2018/93 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulüne kısmen reddine temyiz isteminde bulunmuştur.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen kadastro tespitine itiraz davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 20 Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar Hazine vekili ve Orman İdaresi temsilcisi ile davacılar tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
1. Kadastro sırasında … Köyü 101 ada 1 parsel … 14781066,50 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, orman niteliğiyle Hazine adına tesbit edilmiştir.
2. Davacı, çekişmeli taşınmazın Aralık 1944 tarihli ve 1 sıra numaralı tapu kaydı kapsamında kalıp 36760 m2 lik bölümünün tarla, 1275240 m2 lik bölümünün ise özel orman niteliğinde olduğunu, yapılan kadastro tespitinin iptali ile taşınmazın Kadir Agun ve Osman Remzi Mesutoğlu mirasçıları adına tespit ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçelerinde; taşınmazın orman sayılan yerlerden olduğundan bahisle davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.10.2011 tarihli ve 2007/527 Esas, 2011/91 Karar … kararıyla; davanın kısmen kabul kısmen reddi ile çekişmeli parselin 01.09.2011 tarihli bilirkişi raporunda (A1) ile işaretli 954571, 427 m2, (B1) ile işaretli 22985,739 m2, (B3) ile işaretli 15596,166 m2, (B4) ile işaretli 6261, 693 m2, (B5) ile işaretli 5429, 632 m2 ve (B6) ile işaretli 1155,343 m2 yüzölçümündeki kısımlar yönünden iptaline, bu kısımların özel orman niteliğiyle, … ve arkadaşları adına miras payları oranında özel orman niteliğiyle tapuya kayıt ve tesciline, aynı bilirkişi raporunda (A2) ile işaretli 148718, 723 m2, (A3) ile işaretli 141943, 187 m2 ve (B2) ile işaretli 16499,004 m2 yüzölçümündeki kısımların tesbit gibi tesciline karar karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine ve Orman İdaresi vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 20. Hukuk Dairesinin bozma ilamında özetle “09.07.1945 tarihli ve 4785 … Orman Kanununa Bazı Hükümler Eklenmesine ve Bu Kanun’un Birinci Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’la (4785 … Kanun)
Devletleştirilmiş Özel Ormanların 5658 … Orman Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun’un (5658 … Kanun)
1 inci maddesi hükmü uyarınca geri verilebilmesi için; iade edilecek orman Devlet ormanları içinde olmaması, Etrafı tarla, bağ, bahçe gibi kültür arazisi, özel orman, şehir, kasaba, köy merası ile çevrili olması, Orman Kanunu’nun 1 inci maddesine göre orman sayılmayan yerlerle çevrili olması, Devlet ormanlarından tamamen ayrılmış olması, Köy, belediye, tüzelkişilikler ve gerçek kişilere ait ormanlar sahipleri ve mirasçıları tarafından geri verilmesinin istenmesi, 5658 … Kanun’un bu hükmü Kanunun yayınlandığı tarihte var olan duruma göre uygulanmasının gerektiği, somut olayda; davacıların Aralık 1944 tarih 1 sıra numaralı 36760 m2 yüzölçümlü, maliki 1/2 hisse ile Kadir Agun olan tarla niteliğindeki tapu kaydına dayandıkları,dayanak tapunun1/2 payının ise Temmuz 1934 tarih 2 sıra numarası ile Osman Remzi Mesutoğlu adına kayıtlı iken 1945 yılında yürürlüğe giren 4785 … Kanuna göre devletleştirildiği ve bilahare 5658 … Kanun gereği sahiplerine iade edildiği ve özel orman niteliğiyle ilk kayıttaki gibi 36760 m2 yüzölçümüyle tapu kaydı oluşturulduğu, 5658 … Kanun’la iadeye müteakip 27.09.1950 tarihinde Orman Yönetimince tapu kaydı kapsamında kalan yer 100.6 hektar olarak amenajman planında Seyrek Özel Ormanı olarak gösterildiği, 1961 yılında Orman Yönetimince, taşınmazın 5658 … Kanun gereğince iade işleminin hatalı olduğu gerekçesiyle iade işleminin re’sen iptal üzerine Kadir Agun tarafından açılan davada Danıştay 8. Dairesinin 1963/9091 – 5736 Esas 1964/2273 … ilâmıyla geri alma işleminin iptaline karar verildiği, Danıştayın iptal kararından sonra 1964 yılında Orman İdaresine amenajman planına göre 100.6 hektar tapu kaydı kapsamında kabul edilerek Kadir Agun’a teslim edildiği, 1998 tarihinde ise, Danıştay iptal kararında miktar belirtilmediğinden tapu miktarı olan 36760 m2 nin fazlasının amenajman planında Devlet Ormanına dahil edilmesine karar verildiği,mahkemece, 1950 yılında yapılan amenajman planında taşınmazın yüzölçümünün 100.6 hektar olarak belirlendiği ve bu yüzölçümü üzerinden taşınmazın 1964 yılında kişilere teslim edildiği, bu nedenle tapu kaydında yazılı miktara itibar edilmediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilerek hüküm kurulmuş ise de, ulaşılan sonucun doğru olmadığı çekişmeli taşınmaz Devlet Ormanı içerisinde bulunması nedeniyle iadeye tabi olmayıp özel orman olarak sınırlandırılmasının da mümkünolmadığı,ne var ki, yukarıda açıklanan Danıştay kararı ile geri alma işleminin iptaline karar verildiğinden, tapu miktarı kadar yerin malikleri adına özel orman olarak tesciline karar verilmesi gerektiği, ancak, dayanak tapu kaydı 36760 m² olup, sınırları ise, Softa oğlu Kel Hasan vereseleri tarlası, Seyrek Boğazı, koz ve araba yolu ile Asar Deresi olup, değişebilir ve genişletilmeye elverişli sınırlar içerdiği,bu nedenle; 3402 … Kanun’un 20/C maddesi tapu miktarı 36760 m2 nin çok üzerinde 1006000 m2 lik yerin teslim edilmiş olmasının, tapu miktarını aşan bölümün mülkiyetinin de kişilere geçtiği anlamına gelmeyeceği, bu nedenle, mahkemece taşınmaz başında yeniden yapılacak keşifte tapunun miktarı 36760 m2 kadar yer belirlenip bu bölüm yönünden davanın kabulüne, özel orman olarak tesciline, fazlası yönünden reddine karar verilmesi gerektiği” belirtilmiştir.
3.Davacılar vekilinin karar düzeltme talebi de aynı Daire tarafından reddedilmiştir
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taşınmazın 1945 yılında yürürlüğe giren 4785 … yasa ile devletleştirildiği, akabinde 14.06.1950 tarih 5094/5 … yazı ile 5658 … Kanun gereği sahiplerine iade edildiği, bu iadeyi müteakiben orman tahdit komisyonu tarafından amenajman planı tanzim edildiği, 04.09.1961 tarihinde Orman İdaresi tarafından 1950 yılında verilen iade kararının iptal edildiği, bunun üzerine Kadir Agun ve Osman Remzi Mesutoğlu tarafından Danıştay nezdinde bu iptal kararının iptali yönünde dava açıldığı, Danıştay 8. Dairesinin her iki davayı da kabul ederek Orman İdaresinin vermiş olduğu kararı iptal ettiği; Kavak Asliye Hukuk Mahkemesinde, Orman İdaresi tarafından açılan tapu iptali davasının reddine karar verilip yapılan temyiz incelemesi sonucunda Yargıtayca yerel mahkemenin vermiş olduğu kararın onandığı; Mahkemece 05.07.2018 tarihinde yapılan keşif mahalli bilirkişi beyanları ve alınan bilirkişi raporları sonucunda daha önce birden fazla davaya konu olup tapuda kayıtlı hak sahiplerine iadesi yönünde kararlar verilen dava konusu taşınmazın fen ve orman mühendisi bilirkişilerin birlikte tanzim ettikleri 16.07.2018 tarihli bilirkişi raporunda A ile işaretli kısmın dava konusu olduğu ve yeşil renk ile boyalı alanda ve orman tahdit sınırları içinde bırakıldığı, tapu kayıtlarında belirtilen taşınmazın yüz ölçümünün tamamının 36760,00 m2 olduğu belirttikleri, 28.08.2018 havale tarihli müşterek ek raporda dava konusu taşınmazın bir kısmına ait olduğu belirtilen tapu kaydı sınırlarının zemine uygulandığını ve tapu kaydının kapsadığı krokide A harfi ile gösterildiği, tapu kayıtlarında belirtilen miktarın tamamının (36760,00 m2) özel orman sayılan yerlerden olduğu, tapu kaydı dışında kalan kısmın tamamının devlet ormanı ve orman toprağı sayılan arazilerden olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne, dava konusu Samsun ili Kavak ilçesi Şeyhresul Mahallesi, 101 ada 1 parsel … taşınmazın kadastro tespitinin İptali ile, Fen ve Orman Bilirkişinin birlikte tanzim ettiği 16.07.2018 havale tarihli bilirkişi raporunda A ile işaretli 36760,00 m2 lik kısmının ifrazı ile 101 adanın son parsel numarası verilerek … ve arkadaşları adına miras payları oranında tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine vekili ve Orman İdaresi temsilcisi ile davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın tapu kaydının miktarı ile değil sınırları ile gecerli olduğunu, Sulh Hukuk Mahkemesinde açılan dava ile tapu kaydının sınırlarının tespit edildiğini, Danıştayda açtıkları dava sonucu orman idaresinin geri alma işleminin iptaline karar verildiğini, Orman İdaresi tarafından açılan tapu iptal davasının reddedildiğini, kesinleşen bu kararlara rağmen tapu miktarı esas alınarak karar verilmesinin doğru olmadığını, lehlerine takdir edilen vekalet ücretinin az olduğunu belirterek hükmün bozulmasını istemiştir.
2. Davalı … idaresi temsilcisi temyiz dilekçesinde; bilirkişi raporlarının yeterli olmadığını, orman olan taşınmazların tapu yada zilyetlik yolu ile kazanılamayacağını belirterek hükmün bozulmasını istemiştir.
3. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçeside; dava konusu taşınmazın öncesinde fiilen ve hukuken orman olduğu, Mahkemenin dava konusu taşınmaza ilişkin olarak özel orman vasfı değerlendirme ve nitelendirmesinin hatalı olduğu, orman sayılan yerlerin şahıslarca herhangi bir nedenle (zilyetlik vs.) iktisap edilmesi mümkün olmadığı, taşınmazın devlet ormanı vasfında olduğu gerekçesi ile hükmün bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, çekişmeli taşınmaza ait olduğu ileri sürülen tapu kaydının miktarı ile mi yoksa sınırları ile mi geçerli olduğu, tapu kapsamında kalan taşınmazın özel orman vasfı ile tescil edilip edilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 … Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 … Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4785 … Kanun ve 5658 … Kanun.
3. Değerlendirme
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirmesine, uyulan bozma ilamı doğrultusunda hüküm verildiğine ve 6100 … Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 … Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerin biri de bulunmadığına göre, uyulan bozma ilamında ve İlk Derece Mahkemesi kararında yazılı gerekçeler dikkate alındığında temyizen incelenen karar usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalılar vekililerinin temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı ve davalıların yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
44,40 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 225,45 TL’nin temyiz eden davacılardan alınmasına,
Harçtan muaf olduğundan Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
7139 … Kanun’un 33 üncü maddesi uyarınca Orman İdaresinden harç alınmasına yer olmadığına,
1086 … Kanun’un 440/I maddesi gereğince Yargıtay ilamının tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yoluna başvurulabileceğine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.