YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/10493
KARAR NO : 2021/9747
KARAR TARİHİ : 29.09.2021
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi …Hukuk Dairesi
Taraflar arasında ….Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, …. Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun 6100 sayılı HMK’nin 353/(1)-b.2 ve 355. maddeleri uyarınca kaldırılmasına ve davanın HMK’nin 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca pasif taraf sıfatı yokluğu yönünden usulden reddine karar verilmiş olup, bu kez davacı vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Kadastro çalışmaları sırasında, … 154 ada 7 parsel sayılı 124,49 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, arsa vasfıyla davalı … adına tespit ve tescil edilmiştir.
Davacı Hazine, taşınmazın evveliyatının orman olduğu ve zilyetlikle kazanma koşullarının oluşmadığı iddiasına dayanarak, tapu iptali ile orman vasfıyla Hazine adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın reddine karar verilmiş; hükmün, davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, … Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesince İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nin 353/(1)-b.2 ve 355. maddeleri uyarınca kaldırılmasına, davanın HMK’nin 114/1-d ve 115/2 maddeleri uyarınca pasif taraf sıfatı yokluğu yönünden usulden reddine karar verilmiş ve işbu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, çekişmeli taşınmazın orman vasfında olduğu iddiasıyla açılan tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Tüm dosya içeriği ve toplanan delillerden, davacı Hazine tarafından 10.08.2017 tarihinde, tapu maliki Hüseyin Koçan aleyhine eldeki davanın açıldığı, dosyaya sunulan veraset ilamından tapu malikinin 18.04.2013 tarihinde öldüğünün anlaşıldığı ve bunun üzerine mirasçılarının davaya dahil edilmesi suretiyle yapılan yargılama sonunda davanın reddine karar verildiği, karara karşı davacı Hazine vekilinin istinaf yoluna başvurması üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, ölü kişiye karşı dava açılamayacağı gerekçesiyle kararın kaldırılmasına ve davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
6100 sayılı HMK’nin 124. maddesinde, “ (1) Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. (2) Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. (3) Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. (4) Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder” yönünde düzenlemeye yer verilmiş olup, somut olayda; Bölge Adliye Mahkemesince, davalı olarak gösterilen …’ ın 18.04.2013 tarihinde vefat ettiğinin tespit edilmesi üzerine, ölü kişiye karşı dava açılamayacağı ve HMK’ nin 124. maddesindeki düzenlemenin somut olaya uygulanma olanağı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, anılan yasa maddesi hükmü göz önüne alındığında bu görüşe katılma olanağı bulunmamaktadır.
Şöyle ki; her ne kadar, gerçek kişinin ölümüyle medeni haklardan yararlanma ehliyeti ve buna bağlı olarak da taraf ehliyetinin sona ereceği Medeni Kanun’un 28.maddesinin buyurucu nitelikteki hükmüyle açıklanmış ve yine 04.05.1978 tarihli ve 4/5 sayılı İnançları Birleştirme Kararı gereğince de ölü kişi aleyhine dava açılması mümkün olmadığı gibi ıslahla hasım değiştirilemeyeceği ve ölenin mirasçılarının davaya dahil edilerek çekişmenin çözümlenmesine hukuken olanak bulunmayacağı belirtilmiş ise de, 6100 sayılı HMK’nin 124. Maddesi ile usul ekonomisi düşünülerek değişik durumlara göre taraf değiştirilmesine olanak sağlanmıştır.
Bu itibarla, eldeki davada, çekişmeli 154 ada 7 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydında, kayıt maliki …’ ın ölü olduğuna dair bir şerh bulunmadığına göre, davacı Hazinenin dava dilekçesinde davalı olarak …’ ı göstermiş olmasının kabul edilebilir bir yanılgıya dayandığı değerlendirilerek, yargılama sırasında mirasçılarının davaya katılımlarının sağlandığı da gözetilmek suretiyle, işin esasına girilmesi ve tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda ulaşılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, ölü kişiye karşı dava açıldığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmesi isabetsiz olup, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Açıklanan nedenlerle, davacı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi hükmünün HMK’nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın kararı veren … Bölge Adliye Mahkemesi (13.) Hukuk Dairesine gönderilmesine, Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, 29.09.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.