YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/1566
KARAR NO : 2019/3899
KARAR TARİHİ : 09.04.2019
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Dava dilekçesinde, davalı … Çevre Eğitimi Ve Koruma Derneğinin 2008 ila 2013 yılları Ekim aylarında yapılması gereken olağan genel kurul toplantılarının üst üste yapılmadığı gerekçesiyle 4721 sayılı Kanun’un 87.maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece, Kocaeli 1.Sulh Hukuk Mahkemesinin 2008/1545 E sayılı kesinleşmiş kararına göre, 2008 yılına kadar olan süre içerisinde derneğin kendiliğinden sona ermiş sayılmasını gerektirecek bir durumun bulunmadığının kesinleşmesi ve derneğin yeni tüzüğüne göre genel kurul toplantılarının 3 yılda bir yapılmasının öngörülmesi ile derneğin 2011 yılına ait genel kurul toplantısına ilişkin toplantı tutanağı ve eklerinin ibraz edilmesi karşısında, davanın kabul edilebilmesi için TMK’nin 87/5. maddesinde yazılı olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine Dairemizin 26.04.2017 tarihli ve 2017/3272 Esas, 2017/6274 Karar sayılı ilamı ile 27.11.2011 tarihli genel kurul toplantısı ile bu toplantıda yapıldığı beyan edilen tüzük değişikliğinin kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen usullere riayet edilerek usulüne uygun yapılıp yapılmadığı; davalı derneğin üye kayıt defterleri, yönetim kurulu karar defterleri, genel kurul tutanakları ve toplantıya katılanlara ait liste ile İl Dernekler Müdürlüğündeki davalı derneğin dosyası ve ilgili diğer belgelerle birlikte incelenerek oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve araştırmaya dayalı olarak davanın reddi reddine hükmedilmiş olması gerekçesi ile mahkeme kararı bozulmuştur. Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucu aynı gerekçe ile yeniden davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de gereği yerine getirilmemiştir.
Yargıtayın bozma kararlarına karşı direnme hakkı yasalarımıza göre mahkemeye verilmiş olup, Mahkemece bozmaya uyulduktan sonra gereklerinin yerine getirilmesi ve bozma ilamında yazılı hususları karşılayacak şekilde araştırma ve inceleme yapılması zorunludur.
Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 87/5.maddesi gereği, davalı dernek olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması sebebiyle derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece uyulan bozma ilamında, davalı dernek temsilcisinin dernek tüzüğünün değiştirildiği ve yeni tüzüğe göre genel kurul toplantılarının üç yılda bir yapılması gerektiği ve buna göre genel kurullarının yapıldığı savunması doğrultusunda davanın reddine karar verilmesi nedeni ile tüzük değişikliği yapıldığı beyan edilen 27.11.2011 tarihli genel kurul toplantısının dernek tüzüğünde belirlenen yöntem ve usullere uygun yapılıp yapılmadığının denetlenmesi yönünden; davalı derneğin üye kayıt defterleri, yönetim kurulu karar defterleri, genel kurul tutanakları ve toplantıya katılanlara ait liste ile İl Dernekler Müdürlüğündeki davalı derneğin dosyası ve ilgili diğer belgelerle birlikte incelenerek oluşacak sonuç doğrultusunda karar verilmesine gereğine işaret edilmiştir.
Somut olay yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda değerlendirildirildiğinde, dernek dosyasının Dernekler Masasından istenmediği, sadece davalı dernek temsilcine 12.10.2017 tarihli oturumda bozma ilamında değinilen bilgi ve belgeleri sunması için süre verildiği, bir sonraki oturuma dernek temsilcisinin katılmadığı ve istenilen belgeleri sunmaması üzerine bu defa adına meşruhatlı davetiye çıkarılmasına karar verilmesine rağmen bu yönde işlem yapılmadığı, buna rağmen mahkemenin bozmaya konu kararındaki gerekçe ile davanın reddine karar verdiği anlaşıldığından, mahkemece bozma ilamı doğrultusunda 27.11.2011 tarihli genel kurul toplantısı ile bu toplantıda yapıldığı beyan edilen tüzük değişikliğinin kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen usullere riayet edilerek usulüne uygun yapılıp yapılmadığı; davalı derneğin üye kayıt defterleri, yönetim kurulu karar defterleri, genel kurul tutanakları ve toplantıya katılanlara ait liste ile İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğü’ndeki davalı derneğin dosyası ile ilgili diğer evraklarla birlikte incelenerek oluşacak sonuç doğrultusunda karar verilmesi gerekirken kapatılan Dairemizin bozma ilamı gözardı edilerek davanın reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Davacı vekilinin temyiz itirazları yukarıda açıklanan nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle, yerel mahkeme hükmünün, 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, HUMK’nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna, 09.04.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.