YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2019/1051
KARAR NO : 2021/677
KARAR TARİHİ : 01.02.2021
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti
İLK DERECE
MAHKEMESİ : İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda İstanbul 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.10.2017 tarihli ve 2014/98 Esas, 2017/379 Karar sayılı kararıyla davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, Mahkeme hükmüne karşı taraf vekilleri tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun davacı ve asli müdahiller vekillerinin istinaf başvurusunun süreden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun ise esastan reddine, şeklinde hüküm kurulmuş olup, bu kez davalı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dava dilekçesinde davacının, asli müdahale dilekçesinde talep edenlerin, mazbut … Paşa ve … Paşa Vakıflarının evladı olduklarının tespitine karar verilmesi istenmiş, davalı vekili davanın reddini savunmuştur.
İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile davacı ve asli müdahillerin … Paşa Vakfının evladı olduğunun tespitine dair verilen karara karşı taraf vekilleri istinaf yoluna başvurmuş, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi davacı ve asli müdahiller vekilinin istinaf istemini süreden, davalı … vekilinin istinaf istemini esastan reddetmiştir. İstinaf isteminin esastan reddine dair karar davalı … vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Vakıflar Kanunu ve Vakıflar Yönetmeliğine göre, galle fazlası evlada şart kılınan mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir.
Belirtmek gerekir ki vakıf evladı kavramı daha çok, vakfedenin çocukları ya da alt soyundan gelenler için kullanılan bir kavram olup, vakfedenin akrabaları ya da vakıftan yararlanan ismi ile belirtilmiş kişileri kapsamamaktadır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelerden; davacı ve asli müdahillerin vakıf evlatlarından … (ö.1980) üzerinden vakfeden ile soybağı kurmaya çalıştıkları; …’in vakıf evladı anneannesi …’nin, davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan kök murisi … ile evlendiği, ancak davacı ve asli müdahillerin vakıf evladı olmayan …’nın yine vakıf evladı olmayan ikinci eşi …’den doğma çocuklarının alt soyu olduğu hususları tespit edilmiştir.
Vakıf hukukunda, miras hükümlerinden farklı olarak evlenme yolu ile -vakfiyede bu yönde açık bir düzenleme olmaması kaydıyla- vakfeden ile soybağı kurulması imkanı bulunmamaktadır.
Buna göre, davacı ve asli müdahillerin anne babalarının vakıf evladı olmadığı, vakıf evladı olmayan kök murisleri …’nın vakıf evladı … ile evlenmesinin onları vakıf evladı yapmayacağı açık olduğundan, davanın reddi yerine kabulü doğru görülmemiş, Bölge Adliye Mahkemesinin istinaf isteminin esastan reddine dair kararı kaldırılarak, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK’nin 373/1 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının HMK’nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, karardan bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 01.02.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.