YARGITAY KARARI
DAİRE : 8. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/870
KARAR NO : 2018/19779
KARAR TARİHİ : 05.12.2018
MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı Payı Ve Katılma Alacağı
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan dav…….. yapılan yargılama sonucunda Mahkemece verilen davanın kısmen kabulüne kısmen reddine dair kararın davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 08/11/2017 tarihli ve 2017/15138 Esas, 2017/14827 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Davacı vekili ve davalı vekili tarafından süresinde kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı … vekili, dava dilekçesinde belirtilen taşınmazlar nedeniyle mal rejiminin tasfiyesi ile alacak isteğinde bulunmuştur.
Davalı … vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davacının dava konusu edilen taşınmazların edinilmesine bizzat para olarak bir katkısının bulunmadığı, sadece dava konusu bir taşınmazın üzerine edinilmiş mallardan elde edilen ağaçların dikildiği, sadece bunların tasfiyesinin gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü ile 7.557,50 TL katılma alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiş, Yerel Mahkemenin kararı, Dairenin 08.11.2017 tarihli ve 2017/15138 Esas ve 2017/14827 Karar sayılı ilamı ile bozulmuştur. Davacı vekili ve davalı vekili tarafından süresi içinde karar düzeltme isteğinde bulunulmuştur.
1.Dosya muhtevasına, dava evrakı ile tutanaklar münderecatına ve Yargıtay ilâmında açıklanan gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan, yerinde olmayan ve HUMK’un 440. maddesinde yazılı hallerden hiçbirisine de uymayan karar düzeltme isteminin reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Davacı vekilin katılma alacağına yönelik itirazlarının incelenmesine gelince;
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (HMK mad. 33). Dava dilekçesi, “evlilik birliği içerisinde edinilen mallar hakkında” konulu 09.07.2014 tarihli açıklama dilekçesi ve iddianın ileri sürülüş şekline göre; dava konusu 1639 …….. 2 …….., 10540 …….. 45 …….., 10585 …….. 7 …….., 10585 …….. 16 …….. ve üzerindeki yapı, 1251 …….. 95 ……..deki 24 nolu bağımsız bölüm, 1251 …….. 95 ……..deki 26 nolu bağımsız bölüm, 6533 …….. 10 …….. sayılı taşınmazlar yönünden dava, katkı payı ve artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir.
Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa’dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur.
Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sır…….. mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir.
Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye k……..r edinilmiş mal olarak kabul edilir (TMK mad.222).
Yukarıdaki değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için gerek görülürse konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde; 10585 …….. 16 …….. üzerinde bulunan evin 07.11.2014 tarihinde yapılan keşif sonucunda alınan bilirkişi raporuna göre 8-10 yıl önce yapıldığı belirlenmiş, Mahkemece ……..nın yapım yılı araştırılmamış, Dairemizce de 08.11.2017 tarihli ve 2017/15138 Esas ve 2017/14827 Karar sayılı kararın (1) nolu bendinde davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar verilmiş olup, dava konusu 10585 …….. 16 …….. sayılı taşınmazın bağ olarak davalı eş tarafından eşler arasında mal ayrılığı rejimin geçerli olduğu dönemde edinildiğinin kabulü yerinde ise de; taşınmazın üzerine edinildikten sonra …….. yapıldığı dosya kapsamından anlaşıldığına göre, ……..nın yapıldığı tarih araştırılarak, ……..nın eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde inşa edildiğinin tespit edilmesi halinde katkı payı alacağı; edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde inşa edildiğinin tespit edilmesi halinde ise artık değere katılma alacağı hesaplanarak, davacı lehine alacağa karar verilmesi gerekirken, bu taşınmaz üzerindeki yapı yönünden eksik araştırmayla davanın reddedilmesi de doğru olmadığından karar düzeltme talebinin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla uygulanacak olan 1086 Sayılı HUMK’un 442. maddesi gereğince, davacı vekilinin katılma alacağına yönelik karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairenin 08.11.2017 tarihli ve 2017/15138 Esas-2017/14827 Karar sayılı bozma ilamındaki, davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine ilişkin bölümünün 10585 …….. 16 …….. sayılı taşınmazın üzerinde inşa edilen yapıya yönelik olarak kaldırılmasına, açıklanan sebeplerle yerel mahkeme hükmünün 6100 sayılı HMK’nin Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’un 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer karar düzeltme taleplerinin yukarıda 1. bentte gösterilen sebeplerle reddine, takdiren 300,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyen davalıdan alınmasına, davalı tarafından yatırılan 74,80 TL peşin harcın ret harcına mahsubuna, peşin harcın istek halinde davacıya iadesine, 05.12.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.